تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه دو شاخص کلیدی برای اندازه‌گیری تغییرات قیمت‌ها و تحلیل روندهای تورمی در اقتصاد هستند. این دو شاخص، اگرچه به‌ظاهر مشابه به نظر می‌رسند، اما از نظر محاسبه و کاربرد تفاوت‌های مهمی دارند و هر یک تصویر متفاوتی از وضعیت اقتصادی ارائه می‌دهند.

تورم نقطه به نقطه به تغییرات شاخص قیمت کالاها و خدمات در یک ماه مشخص نسبت به همان ماه در سال قبل اشاره دارد. این شاخص به‌طور خاص برای شناسایی تغییرات کوتاه‌مدت در قیمت‌ها مفید است و اغلب به‌عنوان یک معیار سریع برای بررسی اثرات رویدادهای اقتصادی یا سیاست‌های جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. افزایش یا کاهش قابل‌توجه در تورم نقطه به نقطه معمولاً نشان‌دهنده شوک‌های اقتصادی یا تغییرات ناگهانی در سطح تقاضا یا عرضه است.

در مقابل، تورم سالانه میانگین تغییرات شاخص قیمت‌ها در دوازده ماه گذشته نسبت به دوره مشابه در سال قبل را محاسبه می‌کند. این شاخص به دلیل ماهیت میانگین‌گیری خود، نوسانات کوتاه‌مدت را هموارتر نشان می‌دهد و تصویری پایدارتر از روندهای تورمی ارائه می‌دهد. تورم سالانه معمولاً برای تحلیل تأثیرات بلندمدت سیاست‌های اقتصادی و ارزیابی کلی وضعیت اقتصاد به‌کار می‌رود.

مقایسه روندهای تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه می‌تواند اطلاعات مهمی درباره وضعیت و جهت‌گیری تورم در اقتصاد ارائه دهد. اگر تورم نقطه به نقطه بالاتر از تورم سالانه باشد، این وضعیت معمولاً نشان‌دهنده شتاب‌گیری تورم و احتمال افزایش فشارهای قیمتی در آینده است. در مقابل، اگر تورم نقطه به نقطه کاهش یابد و به زیر تورم سالانه برسد، این امر می‌تواند نشانه‌ای از کاهش نرخ رشد قیمت‌ها و احتمال تثبیت تورم باشد.

تحلیل این دو شاخص به‌طور همزمان به سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا تأثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت سیاست‌های خود را ارزیابی کرده و ابزارهای لازم برای مدیریت تورم را به‌کار گیرند. علاوه بر این، بررسی دقیق این روندها می‌تواند به پیش‌بینی رفتار مصرف‌کنندگان و فعالان اقتصادی و طراحی سیاست‌های مناسب برای حفظ ثبات اقتصادی کمک کند.

احتمال ادامه دار شدن روند نزولی تورم

مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود، تورم مصرف‌کننده در آذر ماه ۱۴۰۳ را اعلام کرده است. بر اساس این آمار تورم سالانه در آذرماه امسال به ۳۲.۵ درصد رسیده است که نسبت به آبان ماه کاهش یافته است. بررسی روند تورم مصرف‌کننده نشان می‌دهد تورم آذرماه کمترین سطح از دی ماه سال ۱۳۹۹ تا کنون داشته است. به عبارتی تورم این ماه رکورد کمترین نرخ در ۴ سال گذشته را به ثبت رسانده است.

تورم نقطه به نقطه در این ماه نیز به ۳۱.۴ درصد رسیده که همچنان کمتر از تورم سالانه است. ثبت تورم نقطه به نقطه کمتر از تورم سالانه این احتمال را ایجاد می‌کند که در آینده نرخ تورم سالانه همچنان به روند کاهشی خود ادامه دهد.