باز شدن درهای تقویت روابط و رشد اقتصادی در آسیای مرکزی پس از توافقهای مرزی

تهران- ایرنا- روزنامه نیکی ژاپن با ارایه گزارش تحلیل کرد که حرکتهای اخیر به سمت یکپارچگی بیشتر آسیای مرکزی با توافقهای مرزی که ۳۰ سال پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاده است، باعث جذب همکاریهای اقتصادی و سرمایهگذاری در این منطقه مهم راهبردی خواهد شد.
به گزارش روز دوشنبه ایرنا به نقل از این روزنامه ژاپنی، پنج کشور قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان در آسیای مرکزی اولین نشست خود را با اتحادیه اروپا در روز چهارم آوریل (۱۵ فروردین) برگزار کردند. شوکت میرضیایف، رئیس جمهوری ازبکستان به عنوان میزبان این نشست، در سخنانی در این رویداد، به اعتماد فزاینده و گسترش همکاریها در منطقه اشاره کرد.
یکی از نشانههای اصلی تغییر، توافق نامهای است که در ۱۳ مارس (۲۳ اسفند ۱۴۰۳) توسط قرقیزستان و تاجیکستان برای تعیین مرز ۹۸۰ کیلومتری دو کشور امضا شد. بسیاری از مسائل مرزی حتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نیز تعریف نشده باقی مانده و به منشا درگیریهای مکرر تبدیل شده بود. حل و فصل این مساله بزرگترین عامل بی ثبات کننده منطقه را از بین برده است.
روز ۳۱ مارس (۱۱ فروردین)، تاجیکستان، قرقیزستان و ازبکستان توافقنامه دیگری امضا کردند که نقطه اتصال مرزهای پیچیده سه کشور را تعیین کرد. بنای یادبود نقرهای در این مکان به افتخار دوستی جدید آنها ساخته شد.
بانک اروپایی بازسازی و توسعه انتظار دارد اقتصاد آسیای مرکزی در سال جاری نزدیک به ۶ درصد رشد کند. در حالی که این منطقه پرجمعیت نیست و در مجموع ۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد ولی انتظار میرود این رقم افزایش یابد. آنها همچنین از نظر منابعی مانند فلزات کمیاب و گاز طبیعی غنی هستند.
آسیای مرکزی در امتداد مسیر تجاری جاده ابریشم قدیمی قرار دارد که آسیا و اروپا را به هم متصل میکرد. در حالی که چین و روسیه نفوذ قابل توجهی در منطقه دارند، هر پنج کشور اکثریت مسلمان دارند و همه به جز تاجیکستان دارای روابط قومی قوی با ترکیه هستند. اگرچه تفاوتها در سطوح اصلاحات اقتصادی و دموکراسیسازی آنها باقی مانده است، اما هر کدام پیشرفت قابل توجهی داشتهاند.
بر اساس گزارش روزنامه نیکی ژاپن، این منطقه در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ دچار چالشهایی شد؛ زمانی که درگیری مسلحانه بین قرقیزستان و تاجیکستان تا حدی بر سر حقابه در امتداد مرز آنها آغاز شد.
بیم آن می رفت که این جنگ به یک جنگ تمام عیار تبدیل شود، اما احساس مشترک بحران در سراسر منطقه، کشورها را برای مذاکره در مورد توافقات مرزی پای میز مذاکره آورد. مرزها باز و منطقه تثبیت شد و پروژههای مشترک بین کشورها در حال اجرا است.
اتحادیه اروپا از این نقطه عطف استفاده و آسیای مرکزی را به عنوان شریک اقتصادی انتخاب کرده درحالیکه جنگ تعرفهها روابط آنها با آمریکا را تیره کرده است.
این بلوک قصد دارد ۱۲ میلیارد یورو (۱۳ میلیارد دلار) در پروژههایی از جمله یک راهگذر حمل و نقل سرمایه گذاری کند تا بتواند جاده ابریشم را احیا کرده و یکپارچگی منطقهای را ارتقا دهد.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا در نشست آوریل با کشورهای آسیای مرکزی گفت: این راهگذر ظرفیتهای دست نخورده را برای تجارت بین مناطق ما باز و ارتباطات و تجارت را در بین پنج کشور آسیای مرکزی تقویت میکند.
بر اساس این گزارش، برای کشورهای آسیای مرکزی، ایجاد روابط عمیق تر با کشورهایی به جز روسیه و چین برای تقویت استقلال آنها یک موضوع کلیدی است و با توجه به دیدگاه های مثبت آنها، فرصت ایجاد یک رابطه قوی و سودمند وجود دارد.