بنابر تصمیم بانک مرکزی روش ترخیص ارز برای تولید کنندگان تغییر کرده است. در روش قبلی که به بخشنامه 90 درصدی معروف شده بود ، 10 درصد از کالا به عنوان تضمین باقی می‌ماند و 90 درصد پس از تعیین تکلیف، ترخیص می شد. آن 10 درصد باقی مانده نیز بعد از طی کامل مراحل اداری و تامین ارز آزاد می شد. اما به گفته یک مقام بانک مرکزی در طرح جدید بانک مرکزی، در عرض 48 ساعت ارز اعتباری تخصیص خواهد گرفت.

آرام ، معاون ارزی یانک مرکزی می گوید : در روش جدید – که برات نام دارد-  مدت زمان تامین ارز برای واردکننده از 22 روز به 45 روز خواهد رسید و امکان ترخیص به جای 90 درصد، 100 درصد خواهد بود.

وی گفت: به عبارت دیگر؛ در طرح قبلی فعال اقتصادی 90 درصد از کالای وارداتی خود را ترخیص و 10 درصد آن را برای ضمانت می‌گذارد؛ اما براساس طرح جدید بانک مرکزی، فعالان اقتصادی می‌توانند ضمانت برات غیر تعهدی نزد بانک بگذارند و ظرف 48 ساعت ارز خود را از بانک مرکزی دریافت کنند که البته مدت زمان تامین ارز هم بیشتر خواهد شد و مشکلی که برخی برای محدودیت زمان داشتند هم برطرف شده است.

آرام ادامه داد: ما در حال حاضر به بانک‌ها ارز می‌فروشیم و آنها به تولیدکنندگان پرداخت می‌کنند؛ در نتیجه نقش بانک‌ها در این روش در حداقل قرار خواهد گرفت و کارمزد معاملات هم کمتر خواهد شد. هزینه کارمزد‌ها مشخص است و در سامانه قابلیت پایش و رسیدگی وجود دارد که امکان تخلف را کاهش می‌دهد.

مهندس داودی ،عضو هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در گفتگو با «اینپیا» در رابطه با روش برات برای تخصیص ارز گفت : متاسفانه در کشور ما اینگونه جا افتاده به محض آنکه قانونی بین صنعتگران جا افتاده و گپ های آن شناسایی شده این قانون تغییر کرده و قانون جدیدی وضع می شود.

وی درتشریح روش قبلی یعنی بخشنامه 90 درصدی ترخیص کالا از گمرک گفت : از آنجا که تخصیص ارز زمان بر است و همین موضوع باعث تعطیلی خط تولید می شد قوانینی وضع کردند مبنی بر اینکه 90 درصد بار از گمرک آزاد شود و مابقی نیز یعنی ده درصد آن زمانی که ارز رسید و مراتب قانونی طی شد آزاد گردد.این قانون هم گپ های بسیاری داشت ولی به مرور زمان اشکالات آن کم و برطرف شد .به شکلی که تولید کننده می دانست اگر تخصیص ارز زمان بر نیز شود ولی می تواند 90 درصد بار خود را از گمرک ترخیص کند و وارد خط تولید نماید.

این فعال صنعتی با بیان اینکه حتی خود مسئولان نیز می دانند قوانینی که وضع می کنند دارای اشکال است و در نهایت صنعتگران به مشکل برمی خورند گفت : یعنی همین بخشنامه نیز دارای اشکالاتی بود که مثلا سبب رسوب کالا در گمرک می شد.

مهندس داودی با بیان اینکه گویا از ابتدای آبان ماه این بخشنامه تغییر کرده است گفت : همین تغییر بخشنامه اکنون سبب شده که انبوهی از کالا از گمرک ترخیص نشده و انبارهای تولید کننده در حال خالی شدن از مواد اولیه و در نتیجه تعطیلی خط تولید می شود .البته این موضوع حداکثر تا یک ماه دیگر سبب ایجاد یک بحران می گردد .

عضو هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران با بیان اینکه مقرر گردید روش «برات مدات دار» را به جای بخشنامه  قبلی به اجرا در بیاورند گفت : اما مسئولان مشخص نکردند زمان تخصیص ارز در روش جدید چقدر است ؟یعنی شفاف نشده مدت زمان سررسید «برات مدت دار»قبل از تخصیص ارز است و یا بعد از آن .اگر سر رسید برات مدت دار قبل از تخصیص ارز انجام نشود راهکار تولید کننده برای آنکه به کالای خود برسد چیست؟

وی با بیان اینکه برات مدت دار هم قطعا مثل قانون قبلی دچار گپ هایی است گفت : توصیه من این است اگر مسئولان می خواهند چنین کاری هم کنند ابتدا عارضه یابی نمایند. یعنی ابتدا بانک مرکزی یک تعهدی در مورد تخصیص ارز داشته باشد و تخصیص ها قبل از سر رسید برات مدت دار باشد.اگر هم بعد از سر رسید بود ایراد متوجه تولید کننده نباشد.

وی افزود : نکته بعدی هم این است که چنین قوانینی باید در طول زمان مشکلات و مسائل شان رفع شود.در جریان مشخص شدن هر مشکل و شروع پروسه رفع آن، تولید کننده آسیب می بیند.برهمین اساس پیشنهاد می کنم  بخشنامه  90 درصدی کماکان اجرا شود و درکنار آن برات مدت دار هم عملیاتی و مورد آزمون قرار گیرد .یعنی تولید کننده اگر سه محموله وارداتی دارد دو محموله آن با بخشنامه 90 درصدی باشد و یکی از آن با برات مدت دار.در واقع باید این دو به موازات هم جلو بروند.

مهندس داودی با بیان اینکه تولید کنندگان با انبوهی از مشکلات مواجه هستند گفت : چنین رفتارهایی یک ناامیدی در سیستم تولید کشور ایجاد می کند زیرا تولید کننده اکنون به دنبال ترخیص کالای خود است ولی با درب بسته  مواجه می شود. این مشکلا ترا بگذارید در کنار مشکلات دیگر تولید کنندگان از جمله بحث های مربوط به ناترازی انرژی و … .

عضو هیئت رئیس انجمن ملی صنایع پلیمر ایران با بیان اینکه بنده مخالف به روز شدن قوانین نیستم و حتما کارشناسانی در دولت حضور دارند که به چنین نتایجی رسیدند گفت :درخواست تولیدکنندگان فقط این است که بخشنامه  جدید به موازات بخشنامه قبلی پیش رود.در شرایط حال حاضر کوچکترین خلائی یک سم برای تولید است.بهرحال همه می دانیم در شرایط فعلی اقتصادی همه در تلاش هستند تا بتوانند تولید انجام دهند.

وی در پایان با بیان اینکه لازمه اجرای روش برات مدت دار ارتباط خوب بانک های داخل و خارج از کشور است گفت : این درحالیست که کشور ما تحت تحریم قرار دارد و امکان چنین ارتباطی عملا وجود ندارد.