ارزش آفرینی، رکن اصلی فعالیت صنایع تکمیلی پتروشیمیایی رئیس هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در سلسله نشست‌های تخصصی هفدهمین نمایشگاه ایران‌پلاست که همزمان با مراسم افتتاحیه نمایشگاه برگزار شد، گفت:اگر تولید و ثروت آفرینی را مهم‌ترین اصل در قالب مکاتب اقتصادی به شمار آوریم، و ذات تخصیص بهینه امکانات را مولد اصلی ارزش آفرینی قلمداد کنیم، تکمیل هرچه بیشتر زنجیره ارزش و نزدیک‌تر شدن به تولید محصول نهایی، یک اصل اقتصادی غیر قابل کتمان به منظور ارزش آفرینی خواهد بود.

ترکمان افزود: در صنایع پتروشیمی نیز همین ارکان حکم فرماست و هرچه به تولید محصول نهایی نزدیک‌تر شویم، ارزش افزوده بیشتری در دسترس خواهد بود تا جایی که باید گفت ارزش آفرینی رکن اصلی فعالیت صنایع تکمیلی پتروشیمیایی در ایران و اقصی نقاط جهان است که روح غالب در سه برنامه ۵ ساله توسعه اخیر و اقتصاد مقاومتی بر این امر تاکید دارد.
وی تصریح کرد: زنجیره ارزش محصولات پتروشیمیایی از تامین خوراک صنایع بالادستی تا تولید محصول نهایی برای اقتصاد ایران اهمیت بسزایی دارد. در خصوص وضعیت تولید در صنایع بالادستی پتروشیمی مطالب بسیاری وجود دارد که بخشی از آن عنوان شده و بخشی دیگر ارائه خواهد شد اما درصنایع تکمیلی پتروشیمیایی با محوریت پلیمرها وضعیت کلی در این صنعت مطلوب ارزیابی می‌شود. برآوردهای انجمن ملی صنایع پلیمر ایران ارائه شده در چهارمین همایش ملی اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران ۱۴۰۲ حکایت از آن دارد که سهم ارزش افزوده صنایع پلاستیک از تولید ناخالص داخلی ایران در سال گذشته با رشد ۲۰ درصدی همراه بوده و به ۱/۸درصد رسیده است. این در حالی است که سهم تولید ناخالص صنایع پلاستیک از تولید ناخالص داخلی بخش صنعت ایران در سال قبل با رشد ۲۴ درصدی روبرو شده و به ۸.۳ درصد رسیده است. این وضعیت موجب شد تا سهم اشتغال صنایع پلاستیک از کل اشتغال ایران در سال گذشته با رشد سالیانه ۱۵ درصدی به ۴.۴ درصد برسد.
او تاکید کرد: این سهم از اشتغال بخش صنعت در ایران نیز در سال قبل با رشد ۱۴ درصدی به ۱۳.۶ درصد رسید. با توجه به تحریم‌ها در سال‌های اخیر بخش اعظم مواد اولیه در صنایع تکمیلی پتروشیمیایی از صنایع بالادستی داخلی تامین می‌شود. بر این اساس هم اکنون مهم‌ترین ویژگی صنایع تکمیلی داخلی، قائم به ذات بودن آن بر مبنای منابع طبیعی و صنایع بالادستی پتروشیمی است تا جایی که شاهد تحریم‌ ناپذیر بودن این گروه‌های کالایی بودیم.اگرچه نقش تحریم‌ها در افزایش هزینه ها و مشکلات پیدا و پنهان صادرات را نمی‌توان نادیده گرفت.
ترکمان در ادامه افزود: در سال ۱۴۰۲ حجم پلیمرهای شکل دهی شده بر مبنای مواد اولیه خریداری شده از بورس کالا، واردات، افزودنی‌ها، پر کننده‌ها و مواد اولیه بازیافتی از رشد ۲۸.۷ درصدی برای بخش‌های مختلف و زنجیره ارزش حکایت دارد که این رشد از افزایش خرید از بورس کالا فراتر می‌رود.
او افزود: با توجه به شرایط فعلی و به منظور حفظ این روند رو به رشد تولید، نیاز به بازارهای جدید داخلی و صادراتی حس می‌شود. به منظور توسعه فروش در بازار داخلی خریدهای اعتباری مواد اولیه یک رکن مهم محسوب شده و در کنار آن توجه جدی به عدم توقف تولید و استمرار عرضه دو رکن بسیار مهم برای مدیریت بازار به منظور حمایت از افزایش حجم فروش و عدم رشد بهای تمام شده به شمار می‌رود. اما در خصوص بازارهای صادراتی انعطاف در نرخ و شرایط بازگشت ارز حاصل از صادرات در کنار حمایت از تولید داخلی در بازارهای هدف دو رکن اصلی برای رونق صادرات است.
رییس هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمری ایران تاکید کرد:با توجه به گشایش‌های سیاسی در روابط با کشورهای عربی منطقه، صنایع تکمیلی پتروشیمیایی توجه جدی دولت در این بازارها را به عنوان یک مطالبه جدی درخواست دارد که در توسعه روابط یا وضع تعرفه های ترجیحی خودنمایی خواهد کرد.
او معتقد است: آمارهای معاملاتی در بورس کالا در سال گذشته از داد و ستد ۴ میلیون و ۵۶۴ هزار تن انواع پلیمرها حکایت دارد آن هم در شرایطی که میزان صادرات محصولات نهایی تولیدی در صنایع تکمیلی بدون احتساب کامپاند رقمی نزدیک به ۸۵۲ هزار تن بوده، یعنی بدون احتساب افزودنی‌ها غیر بورسی، نزدیک به ۱۹ درصد از خرید مواد اولیه از بورس کالا به محصول صادراتی به ارزش یک میلیارد و ۶۶۲ میلیون دلار تبدیل شده است. متوسط ارزش صادراتی محصولات صنایع تکمیلی به استثنا کامپاند رقمی نزدیک به ۱۷۰۰ دلار به ازای هر تن بوده است که همین میزان در مقایسه با صادرات مواد خام پلیمری ارزش افزوده‌ای نزدیک به ۹۵ درصد را نشان می‌دهد.

ترکمان افزود: با محاسبه صادرات محصولات نهایی پلیمری، کامپاند و صادرات صنایع تکمیلی پلیمری همراه با کالاهای مختلف صادراتی به عنوان پیشران صادرات همچون بسته‌بندی، صادرات مستقیم و غیر مستقیم صنایع تکمیلی پلیمری در سال گذشته به بیش از ۴ میلیارد دلار بالغ می‌شود. به عبارت دقیق‌تر ۷.۴ درصد از صادرات غیر نفتی کشور را به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، حلقه‌های انتهایی زنجیره ارزش محصولات پلیمری تشکیل می‌دهد.

ترکمانبا تاکید بر نقش تشکل‌ها در توسعه اقتصادی و تعمیق زنجیره ارزش گفت: نمایندگی بنگاه‌های بزرگ اقتصادی در ایران و اقصی نقاط جهان بر عهده تشکل‌هایی است که از دل بخش خصوصی برآمده و مطالبات آنها را پیگیری می‌کند. ذات برآمدن از بنگاه‌ها و بخش خصوصی به معنای آن است که توسعه اقتصادی ناخودآگاه رکن اصلی فعالیت هر تشکل خواهد بود بنابراین توجه به تشکل‌ها، نظرات آنها و اهتمام برای نیل به مطالبات آنها توسعه اقتصادی را در بر خواهدداشت. این نکته واقعیتی است که نقش تشکل‌ها را در تصمیم سازی‌ها نشان می‌دهد.

او تاکید کرد: توسعه و تقویت تشکل‌ها خود تضمین کننده منافع بنگاه‌های اقتصادی واقعی است که بخش مهمی از اشتغال زایی را برعهده دارند. در اقتصاد هر کشوری بنگاه‌های اقتصادی قدرتمند موفق هستند که تشکل‌های قوی را می‌سازند و به موازات آن همین تشکل‌های قوی هستند که مسیر توسعه بنگاه‌های اقتصادی را هموار می‌سازند بنابراین تشکل‌های قدرتمند و فراگیر و بنگاه‌های اقتصادی موفق و در حال رشد رابطه‌ای موازی و رفت و برگشتی با هم دارند. 

وی تصریح کرد:به جرات باید گفت اگر صنعت قدرتمند و رو به رشد می‌خواهیم باید این مسیر را از طریق تشکل‌های قوی تعقیب کنیم. این موارد به خوبی نشان می‌دهد که جایگاه تشکل‌ها در تصمیم سازی‌ها چگونه است. تشکل‌های فراگیر به دلیل تضارب آراء ناخودآگاه در مسیر منافع ملی از راه توسعه اقتصادی حرکت می‌کنند و حضور آنها در فرایندهای تصمیم‌سازی نه تنها به غنای تصمیمات منتهی شده بلکه دوراندیشی بیشتری را در رویکردها و همچنین راهبردهای توسعه صنعتی رقم می‌زند تا جایی که می‌توان به وضوح عنوان کرد کارگروه‌های تصمیم‌سازی بدون حضور تشکل‌های بخش خصوصی واقعی نه تنها تصمیماتی خلق الساعه اخذ می‌کنند بلکه بهترین تصمیمات آنها نیز عقیم خواهد ماند زیرا وزن بخش واقعی اقتصاد در اجرای آن نادیده گرفته می‌شود. امید است هیچگاه شاهد تصمیم سازی بدون حضور تشکل‌های بخش خصوصی نباشیم.