الجزایر، قربانی لابی گری فرانسه و هند برای پیوستن به بریکس

با وجود اینکه الجزایر تا قبل از تشکیل اجلاس پانزدهم قدرت های نوظهور اقتصادی (بریکس) در ژوهانسبورگ برای پیوستن به آن لحظه شماری می کرد، اما معامله پشت پرده برخی اعضای بریکس با بازیگران خارج از آن موجب شد تا از نعمت پیوستن به آن محروم شود.
به گزارش ایرنا، اول مرداد بود که «موسی خرفی» نائب رئیس پارلمان الجزایر مستعمره سابق فرانسه در شمال آفریقا با تاکید بر تلاش های این کشور برای پیوستن به «بریکس» اعلام کرده بود که هدف از این امر، تحقق نهضت اقتصادی و سهیم شدن کشورش در تقویت یک نظام چند قطبی در جهان است.
وی با منعکس کردن آرزوی ملی کشورش برای پیویستن به قطب جدید قدرت در جهان (بریکس) در برابر گروه هفت کشور مبلغ نظامی لیبرال دمکراسی در جهان (گروه-۷) که فرانسه نیز عضوی از آن است، در گفت وگو با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه تاکید کرده بود که در صورت پیوستن کشورش به گروه این ائتلاف اقتصادی و سیاسی، کشورهای آفریقایی در بسیاری از زمینه ها از این مساله بهره خواهند برد.
در این بین «بریش عبدالقادر» عضو دیگر پارلمان الجزایر نیز تاکید کرده بود که حمایت های روسیه و چین از پیوستن کشورش به بریکس، رسمی شدن این امر را ممکن می کند تا شراکت های راهبردی و سرمایه گذاری های فیمابین تقویت شود.
بنابراین با هدف تحقق همین آرمان های جدید ملی بود که پیشتر «عبدالمجید تبون» رئیس جمهوری الجزایر رسما درخواست پیوستن کشورش به بریکس را به اعضای آن از جمله به آفریقای جنوبی میزبان پانزدهمین اجلاس سران آن که سه شنبه تا پنجشنبه هفته گذشته در ژوهانسبورگ برگزاری شده بود و در آن اجلاس رئیس دوره این شد، اعلام کرده بود و حتی گفت که همه شرایط برای این امر وجود دارد.
اما تحولات اخیر در منطقه و جهان موجب شد که ورود الجزایر در هفته گذشته به جمع اعضای بریکس در آفریقای جنوبی صورت نگیرد زیرا به گفته برخی رسانه های عربی، هند درخواست این کشور شمال آفریقا را به دنبال درخواست فرانسه وتو کرد، چرا که پیش از برگزاری اجلاس، سازمان امنیت و اطلاعات فرانسه با دولت هند از اعضای بریکس تماس گرفته بود تا از ورود الجزایر به این اتحادیه جلوگیری کند.
برخی مقامات که نخواستند نامشان فاش شود روز پنجشنبه در گفت وگو با شبکه تلویزیونی الجزایری Dzair Tube این موضوع مهم را فاش کرده بودند به همین دلیل این رسانه، این اقدام ضد الجزایر فرانسه را به عنوان “انتقام” از نفوذ فزاینده الجزایر در ساحل آفریقا «به بهای هزینه» فرانسه و به عنوان ابزاری برای کند کردن روابط رو به رشد بین الجزایر و چین به عنوان قدرت برتر اعضای بریکس ارزیابی کردند.
چون تنش ها بین پاریس و الجزیره که امری تاریخی بود، این بار پس از سرنگونی دولت تحت حمایت فرانسه در نیجر در غرب آفریقا توسط یک کودتای نظامی رو به رشد گذاشت و لذا گرایشات ضد فرانسوی و ضد غربی در ساحل و حتی در مرکز قاره آفریقا نیز به اوج رسید.
به ویژه اینکه دولت الجزایر از مستعمرات سابق فرانسه این بار بعد از بروز کودتای نظامی علیه دولت حافظ منافع فرانسه در کشور نیجر، به درخواست پاریس برای استفاده از آسمان آن کشور برای اقدام نظامی علیه کودتاگران سر باز زده بود.
دولت الجزیره متعاقبا علیه مداخله نظامی اتحادیه اقتصادی غرب آفریقا (اکوواس) در نیجر صحبت و حتی بر نقش دیپلماسی در حل مسالمت آمیز بحران آن کشور تأکید کرد؛ اقدامی که خوشآیند پاریس نبوده و نیست، چون پاریس همچنان خواستار مداخله نظامی در نیجر برای نجات رئیس جمهوری مورد حمایت خود در آن کشور است.
پیش از این حتی "امانوئل ماکرون" رئیس جمهوری فرانسه برای اعمال نفوذ در تصمیمات بریکس بارها از دولت آفریقای جنوبی خواسته بود تا از شخص او نیز برای شرکت در اجلاس سران بریکس در ژوهانسبورگ دعوت کند، اما درخواست مکرر او افاقه نکرد و دولت پرتوریا نه تنها مکرون، حتی از دیگر رهبران کشورهای غربی نیز برای شرکت در این اجلاس دعوت نکرد.
این همه موجب خشم دولت فرانسه و به طریق اولی کشورهای غربی از گسترش بریکس و قدرت گرفتن آن به عنوان یک رقیب اقتصادی و سیاسی غرب شد، همین موضوع دولت فرانسه را واداشت تا بر دولت هند برای اجرای اهداف خود فشار آورد.
یعنی در واقع وتوی هند در مورد پیشنهاد عضویت الجزایر منجر به اختلاف با چین در طول فرآیند رایگیری در بریکس شد که طبق گزارشها تقریباً به “شکست این هدف اجلاس سران بریکس” نیز منجر شد.
یک گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه نیز حاکی است که بعد از لابی گری ماکرون با "نارندرا مودی" نخست وزیر هند در این خصوص، "لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا" رئیس جمهوری برزیل نیز که به نوعی تلویحا مخالف افزایش اعضای بریکس بود، این بار با لابیگری غیرمستقیم مکرون مخالفتش با پیوستن الجزایر به بریکس را نیز قطعی کرد.
این در حالی بود که دولت چین و حتی آفریقای جنوبی ظرفیت زیادی را برای گنجاندن الجزایر در گروه بریکس داشتند، زیرا این کشور آفریقایی دارای ذخایر عظیم سوخت، بدهی عمومی پایین و موقعیت استراتژیک بین اروپا و آفریقای پایین صحرا است.
در واقع همین همسایگی الجزایر با فرانسه کشور استعمار کننده سابق آن نیز یکی دیگر از دلایل مخالفت پاریس با نزدیک شدن بریکس به حوزه استحفاظی سابق و فعلی آن شد.
چون دولت چین همچنان به بازسازی بندر مهم استراتژیک "الحمدانیه" الجزایر کمک مالی می کند. به همین دلیل فرانسه مخالف گسترش نفوذ پکن در حیات خلوت خود است، الجزایر حتی اخیرا به یک عنصر اساسی در ابتکار کمربند و جاده (BRI) (جاده ابریشم سابق) چین نیز تبدیل شده است.