نااطمینانی صنایع تکمیلی از میزان و نحوه عرضه مواد اولیه پتروشیمی، سبب می‌شود تا به محض ایجاد رقابت در برخی گریدها، تقاضا برای خرید افزایش یافته و این موضوع رقابت را چند برابر کند، حال آنکه داشتن یک ساز و کار مناسب که به خریداران این اطمینان را بدهد، در صورت جا ماندن از خرید شانس خرید مجدد در هفته‌های بعد را دارند، می‌تواند رقابت‌ها را تعدیل بخشیده و آرامش را به بازار بازگرداند، از همین رو این موضوع به عنوان یک پیشنهاد از سوی فعالان صناع تکمیلی مطرح شده است، مهندس سعید زکایی، رییس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان مستربچ و آمیزه های پلیمری ایران درباره این موضوع به اینپیا، گفت: موضوعی که در عرضه محصولات پلیمری در بورس از طرف صنایع تکمیلی پیگیری می‌شود، این است که اطمینان پیدا کنیم، حداکثر ظرفیت عرضه برای تولید داخل رعایت می‌شود. اگر این موضوع به صورت کامل رعایت شود، نخستین نکته‌ای که باید در نظر گرفت، این است که شرکت‌های پتروشیمی ادعا می‌کنند که خوراک مورد نیاز در برخی گریدها به اندازه کافی وجود ندارد، بنابراین در گام نخست باید پیگیر این موضوع باشیم که دولت حداکثر خوراک ممکن را به شرکت‌های پتروشیمی، تحویل دهد. اما نکته‌ای که در این زمینه بسیار مهم است و در جلسات برگزار شده برای صنایع تکمیلی شفاف است که میزان تولید و عرضه در بورس هم با آن خوراکی که این شرکت‌ها از دولت دریافت کردند، همخوانی ندارد، به این معنی که میزان عرضه در بورس بسیار کمتر از خوراک دریافتی پتروشیمی‌هاست. این موضوع نکته بسیار مهمی است، چرا که در چنین وضعیتی هر اقدامی هم که انجام شود، اگر عرضه کم شود، بحث رقابت و مهندسی گریدها عملیاتی می‌شود و این موضوع همان چیزی است که ما به عنوان فعالان صنایع تکمیلی باید پیگیری کنیم.

او افزود: براساس قانون، پتروشیمی‌ها موظف هستند که هیچ‌گونه عرضه‌ای خارج از بورس نداشته باشند اما این موضوع نیازمند اصلاح است و شرکت‌های زیرمجموعه پتروشیمی هم باید  از طریق بورس فعالیت کنند تا شرایط برابر باشد و در غیر این صورت، زمینه ایجاد رانت فراهم می‌شود. بنابراین باید سعی کنیم که تمام خوراکی که این شرکت‌ها از دولت گرفتند در بورس عرضه کنند.

زکایی بیان کرد: نکته دومی که باید به آن پرداخت این است که شرکت‌های پتروشیمی، چه گریدهایی را باید در بورس عرضه کنند. همواره برای صنایع تکمیلی این نگرانی وجود دارد که در عرضه برخی گریدها مهندسی رخ دهد به این معنی که فارغ از نیت‌خوانی، طبیعتا شرکت‌های پتروشیمی هم مانند سایر کسب و کارها به دنبال کسب منافع حداکثری هستند به همین دلیل ممکن است، بعضی گریدها را کمتر عرضه کنند یا به صورت عمدا یا سهوا در بعضی گریدها بازارسازی ایجاد شود، حتی در مواردی ممکن است دلال‌ها زمینه ساز چنین اتفاقی شوند اما به هر حال علت هر چه باشد، نتیجه به ضرر صنایع تکمیلی است و منجر به رقابت‌های سنگین مانند آنچه در سال گذشته تجربه شد، می‌شود. از همین رو  برای اینکه این مسئله حل شود پینشهادی که مطرح شده این است که برای شروع، تمامی گریدهای خانواده پلی‌پروپیلن را هدف قرار داده و با توجه به تنوع گریدها، می‌توان تمامی گریدهای این گروه را در پنج خانواده تقسیم کرد و خانواده هایی که به لحاظ شاخص MFI به هم نزدیک هستند را به عنوان یک گروه در نظر گرفت، به این ترتیب هر کدام از این خانواده‌ها هم کار تولید را برای پتروشیمی‌ها راحت‌تر می‌کنند و هم مصرف‌کنندگان می‌توانند خانواده گریدها را راحت جایگزین کنند. به این معنی که یک تولیدکننده قطعات خودرو و یک مجموعه تولیدکننده لوازم خانگی، هر دو بتوانند در خانواده مورد نظر هر کدام از گریدها را برای تولید محصول استفاده کنند.

رییس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان مستربچ و آمیزه های پلیمری ایران تصریح کرد: پیشنهاد اساسی در این زمینه این است که برای جلوگیری از مهندسی گریدها، برای هر کدام از این پنج خانواده، کف عرضه مشخصی در نظر گرفته شود و وزارت صمت بر اساس سابقه خرید هر کدام از این گریدها، عدد اولیه‌ای را به شرکت‌های پتروشیمی اعلام کند به این ترتیب به جای آنکه یک کف عرضه کلی برای همه محصولات در نظر گرفته شود، برای هر خانواده یک کف عرضه مشخص وجود دارد که باید هفته به هفته رعایت شود. در این صورت اگر رقابت در هر کدام از این پنج خانواده‌ بالا رفت، گروه خانواده پلیمرهایی که بالاترین رقابت را داشتند، در هفته بعد، 20 درصد افزایش عرصه داشته باشند و متناسب با این تناژ، از عرضه گروه هایی که رقابت کمتری داشتند کم شود.

او بیان کرد: این سیستم در واقع یک روش هوشمند است برای اینکه تعادل در رقابت ایجاد شده میان پنج خانواده پلی‌پروپیلن متعادل شود. در سال گذشته شاهد آن بودیم که بعضی از گریدهایی که در گروه پلی‌پروپیلن عرضه میشود، رقابت صفر درصد را تجربه کرد در حالی که بعضی از گریدهای این گروه، بالای 100 درصد رقابت داشتند. بنابراین اگر این روش انجام شود، یعنی گریدهای پلی‌پروپیلن که بیشترین رقابت را دارند هر هفته 20 درصد افزایش عرضه داشته باشند و به موازات آن از عرضه گریدهای کم رقابت کم شود. نتیجه این روش سبب می‌شود که هم رقابت‌ها متعادل شود و به دنبال آن از رقابت‌های هیجانی کاسته شود. در شرایط فعلی خریدار وقتی شاهد افزایش رقابت است دچار عدم اطمینان و نگرانی از عرضه نشدن این محصول در هفته‌های آتی می‌شود بنابراین اقدام به خرید کرده که این امر خود رقابت را بالا می‌برد اما با اجرای شیوه پیشنهادی، خریدار وقتی اطمینان داشته باشد گروه پررقابت، هفته آینده 20 درصد افزایش عرضه خواهد داشت، خرید هیجانی انجام نمی‌دهد و در نتیجه تعادلی در میزان رقابت‌ها در خانواده پلی‌پروپیلن‌ها ایجاد می‌شود.

زکایی درباره ارتباط این شیوه پیشنهادی و نرخ تسعیر ارز 28500 تومانی بیان کرد:  در شرایط فعلی با تصویب نرخ ارز 28500 تومانی، اجرای این روش که درواقع کنترل عرضه بر اساس رقابت است، بسیار جدی‌تر و حیاتی‌تر به نظر می‌رسد. نرخ ارز هر چه پایین‌تر باشد، انگیزه و علاقه پتروشیمی‌ها برای ایجاد رقابت بالاتر می‌رود چرا که هرچه رقابت بیشتر باشد این شرکت‌ها بیشتر سود می‌برند و در مواردی برای ایجاد رقابت کاذب حضور دلالان در معاملات به شدت زیاد می‌شود.