محمد سانوسی بارکیندو، دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در افتتاحیه هفتمین نشست مشترک فنی اوپک و غیراوپک در قالب توافقنامه همکاری (The Declaration of Cooperation) که روز پنجشنبه ( 1 خردادماه) از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد، گفت: در دوران عجیب و بی‌سابقه‌ای زندگی می‌کنیم و  همانطور که می‌دانید، جهانی که ما می‌شناختیم از چند ماه پیش با ظهور و پیشرفت سریع یک دشمن نامرئی (ویروس کرونا) متوقف شد. این بیماری همه‌گیر سبب رکود اقتصادی جهانی به گونه‌ای بی‌سابقه شد و سیستم‌های درمانی کشورهایی را که شمار بیماران در آن‌ها بیشتر بود، بیش از حد زیر فشار قرار داد.

وی افزود: این ویروس شمار بیکاری را به حدی رسانده است که حتی از زمان «رکود بزرگ اقتصادی» در بسیاری از اقتصادهای مهم جهان بیشتر است. محدودیت‌های اعمال شده برای جلوگیری از شیوع این ویروس سبب از بین رفتن بخش بزرگی از تقاضای نفت شده است. این امر به نوبه خود سبب ویرانی این صنعت شده و مشاغل زیادی از دست رفته، تعطیلی‌ها، ورشکستگی‌ها و خسارت‌های گسترده‌ای را در سرمایه‌گذاری‌ها به همراه داشته است. اما همان‌طور که هنری فورد، رهبر بزرگ انقلاب صنعت حمل و نقل، گفته بود: زمانی که به نظر می‌رسد همه پدیده‌ها علیه شما پیش می‌رود، به یاد داشته باشید که هواپیما در مقابل باد از زمین برمی‌خیزد و نه همراه با آن.

بارکیندو ادامه داد: بادهای مخالفی که طی چندماه گذشته در صنعت نفت با آن‌ها روبه‌رو شده‌ایم، بیشتر مواقع غیرقابل عبور به نظر می‌رسید. فقط می‌توانستیم نظاره‌گر سقوط یک‌شبه و بی‌سابقه تقاضای نفت باشیم.دبیرکل اوپک تصریح کرد: هم اکنون شاهد نشانه‌هایی از بهبود بازار هستیم و امیدواریم که دیگر هرگز روزی مانند «دوشنبه سیاه» را تجربه نکنیم. هنگامی که قیمت شاخص نفت خام آمریکا در 20 آوریل 2020 (یکم اردیبهشت‌ماه 99) برای نخستین بار در تاریخ منفی شد. قیمت‌ها از آن زمان به بعد 36 تا 40 دلار برای هر بشکه افزایش یافته است.وی با بیان اینکه نباید فراموش کنیم که در رویارویی با سختی‌ها، به‌طو معمولا نعمت‌ها و نقاط قوت ناشناخته‌ای پیش روی ما قرار می‌گیرد، گفت: ما شاهد حل شدن یک‌شبه دشمنی بین مخالفان بوده‌ایم و جهان آموخته است که چگونه برای مقابله با این بلای مرگبار، در مقیاس بسیار بزرگتری نسبت به گذشته، همکاری کند.بارکیندو یادآور شد: کشورهای تولیدکننده نفت اوپک و غیراوپک حاضر در توافقنامه همکاری (Declaration of Coopera-tion) اختلاف نظر خود را پشت سر گذاشتند تا درباره کاهش تولید بی‌سابقه نفت در اوایل ماه آوریل به توافق برسند. رهبران گروه G20 و سران کشورهای تولیدکننده عمده نفت حمایت بی‌سابقه‌ای از فعالیت‌های اوپک پلاس کردند و واقعا به ثبات بازار کمک کردند.

افزایش عزت اوپک

دبیرکل اوپک گفت: رفتار برجسته شرکت‌کنندگان در توافقنامه همکاری در این روزهای تاریک، عزت این سازمان را به سطحی باورنکردنی و جدید افزایش داده است. تقریباً در همه خبرهایی که به بازار نفت مربوط می‌شود، به تصمیم اوپک پلاس و تأثیر مثبت آن در ثبات بازار اشاره می‌شود.

بارکیندو با بیان اینکه توافق کاهش تولید نشست‌های فوق‌العاده نهم و دهم وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو اوپک و متحدانش در روزهای نهم و دوازدهم آوریل 2020، ما را در مسیر ثباتی که بازار انرژی به شدت به آن نیاز داشت، قرار داد، گفت: کاهش عرضه تولیدنندگان عضو ائتلاف اوپک پلاس با توافق کاهش تولید 9 میلیون و 700 هزار بشکه‌ای از یکم ماه مه 2020 به مدت دوماه آغاز شده و پس از آن قرار است به مدت 6 ماه از یکم ژوئیه تا 31 دسامبر سال 2020 روزانه 7 میلیون و 700 هزار بشکه کاهش عرضه داشته باشند و باید در بازه زمانی یکم ژانویه 2021 تا 30 آوریل 2022 به‌مدت 16 ماه نیز روزانه 5 میلیون و 800 هزار بشکه تولید خود را کاهش دهند.وی افزود: با اجرای توافقنامه همکاری و پایبندی بیشتر چند عضو این ائتلاف، روند تعطیلی بازار میلیون‌ها بشکه نفت آمریکای شمالی متوقف شد و بازار نفت دوباره به مسیر تعادل بازگشت. با مشخص شدن مقدار تولید کنونی کشورهای حاضر در این توافقنامه، شاهد نشانه‌هایی دلگرم کننده از افزایش پایبندی این کشورها هستیم که با وجود هزینه زیادی که این پایبندی برای این کشورها و صنایع داخلی آن‌ها دارد، پایبندی بیشتری به سهمیه کاهش تولید خود دارند. این مسئله نشان‌دهنده فداکاری ائتلاف ماست.

بارکیندو ادامه داد: بسیار خوشحالم که گزارش دهم که با گذشت یک ماه از اجرای بزرگترین توافق کاهش تولید بین‌المللی، نفت واکنش سریع و مثبتی به آن نشان داده است. بازار فیزیکی منقبض‌تر شده است و قیمت‌ها تا حدودی بهبود یافته است. مخازن ذخیره‌سازی به سرعت قبل پر نمی‌شوند و تفاوت قیمت فروش شدیدی که بین ماه‌های نزدیک و ماه‌های دورتر وجود داشت در حال کاهش است.

تقاضای انرژی در حال بهبود استدبیرکل اوپک گفت: تقاضای بعضی از بزرگترین مصرف‌کنندگان انرژی جهان در حال بهبود است. چین، به تازگی گزارش داد که تقاضای نفت در حال بازگشت به سطح پیش از بحران است. نشانه‌های امیدوارکننده‌ای از بهبود تقاضا نیز در هند مشاهده می‌شود. انتظار می‌رود که تقاضای جهانی نفت در ماه ژوئن بهبود بیشتری یابد، زیرا محدودیت‌های شدید اعمال شده برای کنترل شیوع کرونا در حال کاهش یافتن است.

وی تصریح کرد: این امر نباید سبب خشنودی بیش از حد ما شود. بهبودی همچنان قطعی نیست و تعادل دوباره بازارهای درهم ریخته، همچنان به بهبود شدید تقاضا و اجرای مصمم تعهدهای توافقنامه همکاری و بهبود بازارهای تضعیف‌شده نیازمند است.

بارکیندو افزود: فکر می‌کنم بدون کوچکترین تردیدی می‌توان گفت که امیدهای بزرگی که همه ما هنگام امضای توافقنامه همکاری در دسامبر سال 2016 داشتیم، بیش از آنچه در آن زمان انتظار می‌رفت، برآورده شده است.

دبیرکل اوپک یادآور شد: در گذشته، نشست فنی ما مسائل مختلفی را شامل می‌شد، اما فوریت بیماری همه‌گیر کرونا و تضعیف تقاضای ناشی از آن، بر همه آن‌ها اولویت دارد. این نشست فقط درباره مقابله با شرایط اضطراری که امروز با آن روبه‌رو هستیم، نیست، بلکه درباره یافتن راهی برای فردایی متفاوت است.

وی با اشاره به اینکه براساس آخرین گزارش ماهنامه اوپک در ماه مه، این دبیرخانه پیش‌بینی می‌کند که بر خلاف رشد 2.9 درصدی اقتصاد جهانی در سال گذشته میلادی، اقتصاد جهانی در سال 2020، 3.4 درصد تضعیف شود، گفت: انتظار می‌رود رشد تقاضای جهانی نفت در سال 2020، 9 میلیون و 70 هزار بشکه در روز، کاهش یابد که مضرترین اثر آن در یک‌چهارم کنونی قابل مشاهده خواهد بود.

بارکیندو افزود: برآورد ما این است که تقاضای امسال حدود 90 میلیون و 590 هزار بشکه در روز باشد و به سطح پیشین آن پیش از رکود بازار در سال‌های 2014 تا 2016 بازگردد.

دبیرکل اوپک ادامه داد: افزون بر این پیش‌بینی‌های اقتصادی فجیع، نشانه‌های بسیار نگران‌کننده‌ای از تأثیر بحران کنونی بر سرمایه‌گذاری در صنعت نفت می‌بینیم. هم‌اکنون در حال تکرار سناریوی سال‌های 2014 تا 2016 هستیم، هنگامی که بسیاری از شرکت‌های نفتی اعلام ورشکستگی کردند. بسیاری دیگر نیز در آستانه اعلام ورشکستگی هستند.

وی تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود هزینه سرمایه سالانه در سال 2020، 23 درصد افت کند و به حدود نیمی از رقم بی‌سابقه 741 میلیارد دلاری سال 2014 برسد. بازگرداندن ثبات به بازار نفت به محافظت از مشاغلی که نیاز به مهارت بالایی دارند و به نوآوری و پیشرفت در بهره‌وری که اکنون بیش از هر زمان دیگری برای بهبود اقتصاد جهانی و صنعت نفت مورد نیاز است، کمک می‌کند. به‌ویژه کشورهای عضو توافقنامه همکاری که به صنعت نفت بسیار وابسته‌اند، ممکن است از تلاش برای پرداختن به انرژی‌های دیگر باز بمانند. اینها همان کشورهایی هستند که در مرحله گذار انرژی با آسیب بسیاری روبه‌رو خواهند شد.

تجلیل دبیرکل اوپک از زنده‌یاد حسین کاظم‌پور اردبیلی

دبیرکل اوپک در سخنان پایانی خود یاد حسین کاظم‌پور اردبیلی را گرامی داشت و گفت: حسین کاظم پور اردبیلی، نماینده کهنه کار سازمان بود که بیشترین سابقه همکاری با هیئت عامل اوپک را در کارنامه خود داشت.وی تصریح کرد: آقای اردبیلی مرد پرافتخاری بود که با وجود بحران‌های فراوان در خدمت کشورش بود. وی بخش مهمی از اوپک بود که از سال 2013 تاکنون و همچنین پیش از آن، از سال 1995 تا سال 2008 در هیئت عامل اوپک خدمت کرد. وی همچنین برای چندین دوره رئیس و عضو چند کمیته راهبردی بود.

بارکیندو گفت: جای آقای کاظم‌پور اردبیلی در نشست‌ها، مذاکره‌ها و در قلب ما خالی خواهد بود، باشد که روحش در آرامش باشد.