مهندس علیرضا ترک با بیان این که پاشنه آشیل اقتصاد ایران عدم شفافیت در اقتصاد و صنعت است از همه فعالان اقتصادی و صنعتی خواست کمک کنند تا برنامه های دولت برای ارتقای شفافیت عملیاتی شوند

بستر غیرشفاف اقتصادی همواره شرایط مناسبی را برای فعالیت های غیرقانونی از قاچاق و دلالی گرفته تا پولشویی ایجاد می کند که متاسفانه در کشور ما این بستر همیشه فراهم است. باید گفت یکی از دلایل عدم شکل گیری درست در اقتصاد ایران همین فضای غیرشفاف است که باعث رشد قارچ گونه قاچاقچیان و دلالان شده و کار را برای فعالان واقعی اقتصادی سخت کرده است.

در عین حال دولت علاقه ای به حرکت به سمت شفافیت نداشته و به دلیل نفتی بودن اقتصاد تمایل چندانی برای حل این مشکلات نیز وجود نداشته است با این حال در حال حاضر به دلیل کاهش درآمدهای نفتی یک فرصت تاریخی نصیب کشور شده است تا بتواند این فضا را ایجاد کند بنابراین باید از این فرصت تاریخی استفاده کرد و به این سمت حرکت کرد.

از سوی دیگر برخی معتقدند ناکارآمدی دولت باعث می شود حتی در شریط شفاف اقتصادی باز هم منافع این شفافیت در خدمت بخش خصوصی قرار نگیرد. در پاسخ به این ابهام باید گفت می توانیم امیدوار باشیم که در فضای شفاف و افزایش وابستگی دولت به درآمدهای مالیاتی دولت به ناچار پاسخگو شود لذا این پاسخگویی دولت را به سمت کارآمدی خواهد برد.

اما در صنعت پلیمر، به عنوان مثال در حوزه پی وی سی عرضه هایی که در حال حاضر در حال انجام است عرضه کمی نیست اما چه اتفاقی می افتد که در این حوزه رقابت های سنگین صورت می گیرد؟ پاسخ روشن است؛ قطعا بخش زیادی از این موضوع به فعالیت دلالی در بازار غیرشفاف برمی گردد.

انجمن ملی پلیمر برای کوتاه کردن دست دلالان همواره پیشنهاد داده از ابزارهای موجود مانند مالیات بر ارزش افزوده، میزان مصرف برق کارگاه ها و سایر ابزارها استفاده شود تا تولیدکننده واقعی از تولیدکننده نماها تفکیک شوند. این موضوع همیشه مطالبه جدی تشکل های این صنعت بوده اما هیچوقت نتیجه نداده و در عوض از ابزارهای ناکارآمد مانند روش های بازرسی و ... استفاده شده است. این در حالی است که باید از شاخص های شفاف برای حرکت در این مسیر استفاده کرد که یکی از این ابزارها همین سامانه افق است و زمان آن رسیده از این ابزارها به طور کامل استفاده کرد.

ابته این ابزارها هم حتما ایراداتی دارند اما می توان در مسیر رفع این اشکال ها حرکت کرد. اما نمی توان به صرف برخی اشکال ها کل این اقدام را که باعث می شود تولیدکننده واقعی و شفاف از تولیدکننده نما تفکیک شود زیر سوال برد. دقیقا در همین نقطه می توان به دولت کمک کرد تا از این فرصت استفاده کرده و شفافیت را در صنعت و اقتصاد ایجاد کند.

این که به عنوان مثال هنوز بخش زیادی از بازار فاکتور رسمی را قبول نمی کند یک مشکل در سامانه افق است اما آیا این موضوع خود به عدم شفافیت کمک نمی کند؟ آیا سامانه افق به تدریج شرایط را به سمتی پیش نمی برد که بازار از عادت های نادرست و غیرشفاف خود دست بردارد؟ آیا باید تولیدکننده شفاف به دلیل سنت های نادرست بازار تنبیه شود و دلالان از این فرصت سواستفاده کنند؟ قطعا یکی از روش ها برای رفع این عادت همین سامانه افق است.

نکته دیگر این که دولت در تلاش است بازارها را شفاف کند. به عنوان مثال حذف چک های در وجه حامل، کنترل بارنامه ها، کنترل حساب های شخصی، شفاف شدن خرید و فروش مواد اولیه و مواردی از این دست همگی نشان می دهند دولت به جد به دنبال شفاف سازی است. لازم به ذکر است که این تصمیم ممکن است در میان مدت برای ما هزینه هایی داشته باشد زیرا خریدار ممکن است به سمت تولیدکننده های رقیب و البته بعضا غیرشفاف حرکت کند و یا باگ هایی در سیستم ثبت وجود خواهد داشت اما باید تلاش کنیم و با دولت همراه کنیم تا این تصمیم با کمترین مشکلات عملی شود.

انجمن ملی صنایع پلیمر ایران نیز در تلاش است تا با حمایت از هر گونه تصمیم برای شفاف سازی حوزه تولید و اقتصاد هزینه های چنین تصمیماتی را به حداقل برساند. این که برخی معتقدند انجمن ها باید تامین کننده منافع اعضای خود باشند حرف درستی است اما این که کدام منافع مدنظر است سوال مهمی است آیا منافع کوتاه مدت یا بلندمدت و پایدار مدنظر است؟ به هر حال باید به این نکته توجه کنیم که هر تصمیمی که در کوتاه مدت شاید منافع تولیدکننده را تهدید کند اما در بلندمدت باعث بهبود شاخصه های اقتصادی بنگاه ها و کاهش رانت در بازار خواهد شد.

بر این اساس امیدواریم با کمک فعالان صنعت پلیمر ایران در تلاش هستیم تا قبل از اجرای طرح تا جایی که ممکن است این طرح مورد بررسی و اصلاح قرار گیرد تا با کمترین هزینه و با منافع پایدار عملیاتی گردد