اخیراً مدیرکل محیط‌ زیست تهران آماری از پسماندهای تهران اعلام کرد که هر دغدغه‌مندی را نگران‌تر از قبل می‌کند. کلانتری گفت: روزانه 11 هزار تن پسماند عادی، 61 هزار تن پسماند و نخاله ساختمانی و 2400 تن پسماند صنعتی فقط در استان تهران تولید می‌شود.

اخیراً مدیرکل محیط‌ زیست تهران آماری از پسماندهای تهران اعلام کرد که هر دغدغه‌مندی را نگران‌تر از قبل می‌کند. کلانتری گفت: روزانه 11 هزار تن پسماند عادی، 61 هزار تن پسماند و نخاله ساختمانی و 2400 تن پسماند صنعتی فقط در استان تهران تولید می‌شود.

این آمار می‌تواند زنگ خطری برای محیط زیست کشور باشد که ادامه رویه فعلی می‌تواند به زودی کشور را با بحرانی تازه روبرو کند.

شاید بد نباشد نگاهی به راهکارهای اروپا برای مقابله با این خطرات کنیم. در قاره سبز، در کنار اینکه از تولید حمایت می‌کنند، بودجه‌های کلانی صرف فرهنگ سازی استفاده از کیسه ها و بطری‌ها پلاستیکی می‌شود چرا که به باور بسیاری از کارشناسان، رها شدن پلاستیک‌ها در طبیعت و استفاده بی‌رویه از کیسه ها و بطری های پلاستیکی (به ویژه کیسه‌های نازک پلاستیکی که به دلیل وزن پایین، صرف اقتصادی بازیافت ندارند و عموما امحاء می‌شوند) است که این محصولات را به معضلی برای محیط زیست تبدیل می‌کند.

حسین آخانی، کارشناس محیط‌ زیست، در این‌باره گفت: مشکل پسماند در تهران به سبک زندگی ما برمی‌گردد. پسماند در تهران بیش از حد معمول تولید می‌شود. بخش عمده‌ای از پسماندهای ما پلاستیک است. این حجم انبوه را می‌توان مثل خیلی از کشورهای دیگر کم کرد. در کشور‌های دیگر باید برای کیسه‌های پلاستیکی پول پرداخت کرد، یا بطری‌های آب معدنی و نوشابه را به مردم امانت می‌دهند. به این صورت که فروشنده‌ها پولی را از خریدار می‌گیرند و بعد از برگرداندن بطری، پول را پس می‌دهند. اما در ایران مسئولان وقت خود را برای پسماندهای آلی می‌گذارند. این‌گونه است که به این معضل رسیده‌ایم.»

علیرضا ترک، دبیر کمیسیون آموزش انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر ایران نیز در برنامه افق روشن رادیو سلامت با اشاره به اینکه فرهنگ مصرف کیسه های پلاستیکی در ایران بسیار غلط است، توضیح داد: کاهش مصرف در هرچیزی امر بسیار پسندیده و مهمی است. از سوی دیگر، به  نظر من یکی از مهمترین مواردی که به ظاهر، پیش پا افتاده به نظر می‌رسد این نکته است که کیسه پلاستیکی در کشور ما به رایگان توزیع می‌شود. یعنی در فروشگاه‌ها، کیسه‌های پلاستیکی را بدون دریافت هزینه به مصرف کنندگان می‌دهند که این موضوع سبب شده است که مصرف این کیسه ها دوچندان شود. در کشورهای توسعه یافته چنین رویه‌ای وجود ندارد.

راهکار چیست؟

تا اینجا دو راهکار پیشنهاد شد: فرهنگ سازی کاهش مصرف و دیگری، دریافت هزینه بابت استفاده از کیسه های پلاستیکی.

آخانی همچنین در مورد راهکارها تاکید می‌کند: قانون می‌تواند به حل این مساله کمک کند: مردم به تنهایی نمی‌توانند با مشکل پسماند مقابله کنند بلکه قانون باید به کمک آنها بیاید. قانونی باشد که مثلاً هزینه‌ای برای کیسه‌های پلاستیکی در نظر بگیرد. دولت می‌تواند با گرفتن مالیات کاری کند که حجم بسیاری از زباله‌ها کم شود. از سوی دیگر پول حاصل از این عوارض را برای کارخانه‌های بازیافت هزینه کند تا باز قدمی برای محیط‌ زیست و کاهش پسماند برداشته شود. تاکید می‌کنم که در کشورهای توسعه یافته، بطری‌های آب معدنی و نوشابه را به مردم امانت می‌دهند.