وزیر امور خارجه در یک گفتوگو تشریح کرد
ناگفته‌های ظریف از کارشکنی عربستان در مذاکرات
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگویی اختصاصی با «ایسنا» به احتمال انجام مذاکره با آمریکا در حوزه‌های دیگر غیر از هسته‌ای پرداخت و گفت منتظریم ببینیم آیا آنها به توافق و تعهدات خود پایبند هستند یا ملاحظات دیگری بر سیاست‌های‌شان حاکم است، این مساله است که تعیین می‌کند آیا مقامات عالی کشور در آینده منافع ملی را در این می‌بینند که گفت‌وگوی دیگری با آمریکا در حوزه دیگری صورت گیرد یا خیر. او همچنین از دلایل تعویق مذاکرات در وین همزمان با حضور ناگهانی سعود الفیصل وزیر خارجه وقت عربستان به محل مذاکرات و گفت‌وگوهایش با جان کری وزیر خارجه آمریکا پرده برداشت و گفت در آن زمان یک بحران ناخواسته، دو، سه ماهی توافق را عقب انداخت.
در ادامه این گفتوگو، ظریف درباره احتمال همکاری‌های ایران و آمریکا فراتر از بحث هسته‌ای و پس از برجام گفت: «مذاکرات تمام شده است، اما اجرای برجام هنوز تمام نشده است. ایران قسمت اول تعهداتی را که باید انجام می‌داد اجرا کرده است. هم تعهدات ما مستمر است، هم تعهدات طرف مقابل و لازم است این تعهدات به شکلی اجرا شود که ایجاد اعتماد کند و برجام را معنی‌دار کند.» او افزود که قسمت مربوط به تعهدات ایران مشخص است و آژانس راستی‌آزمایی کرده و در حال انجام است. تعهدات طرف مقابل اما نیازمند به حضور همراه با اراده سیاسی آنها است. یک وقت حضور و انجام تعهدات برای رفع تکلیف است و ایجاد اعتماد نمی‌کند. مثلا باید برخی دستورات اجرایی را برای رفع تحریم‌ها صادر می‌کردند که این کار انجام شده است اما یک وقت است که باید نشان دهند واقعا به اجرای توافق متعهد هستند.
منتظر حرکت موثر آمریکا هستیم
او در ادامه مصاحبه با اشاره به شکسته شدن فضای تحریم‌ها علیه ایران گفت: «از آنجا که تحریم‌ها در یک مقطع زمانی طولانی اعمال شده بود و اکنون شکسته شده، برای اینکه شرکت‌ها و بانک‌ها بتوانند در فضای پسابرجام ورود پیدا کنند، نیاز است که طرف آمریکایی با یک حرکت موثر فضای ایران‌هراسی را که برخی گروه‌ها خارج از ایران تلاش دارند کماکان به آن دامن بزنند، بشکنند و این ملاک آزمایش ما خواهد بود که آیا واقعا آمریکایی‌ها قصد دارند به تعهدات‌شان با حسن‌نیت عمل کنند یا این‌گونه عمل نخواهند کرد.» به گفته رئیس دستگاه دیپلماسی، تاکنون روی کاغذ به تعهدات عمل شده است و در اجرا هم اقدامات خوبی صورت گرفته است از جمله سوئیفت. اما هنوز در زمینه توقف تلاش‌ها برای حفظ تحریم روند کند است. آمریکایی‌ها باید برای حذف موانع روانی تحریم‌ها جدی‌تر وارد میدان شوند. ما کماکان منتظریم ببینم آمریکا در تعهدی که کرده جدی است یا فقط می‌خواهد رفع تکلیف کند. رئیس دستگاه دیپلماسی کشور تاکید کرد که علت اینکه هنوز با آمریکایی‌ها مذاکره می‌کنیم از جمله در حاشیه اجلاس مونیخ یا لندن به همین دلیل است.
رفع بی‌اعتمادی
همچنین ظریف درباره احتمال مذاکره ایران و آمریکا درباره مسائلی فراتر از بحث هسته‌ای با تاکید بر بی‌اعتمادی مردم ایران به آمریکا که بی‌اعتمادی عمومی است، به نظرسنجی دانشگاه مریلند در این رابطه اشاره کرد و گفت: «در این نظرسنجی اکثریتی از مردم ایران از برجام حمایت می‌کنند ولی اکثریت بالاتری نسبت به آمریکا بی‌اعتماد هستند. بنابراین آمریکا برای رفع بی‌اعتمادی باید اقدام کند.» وزیر امور خارجه در این رابطه این‌گونه توصیه کرد: «اول باید حرف‌هایی که برخی مقامات غیرمسوول آمریکایی می‌زنند و باعث نگرانی مردم و مقامات عالی ما می‌شود، متوقف شود. دوم از حرف‌های تبلیغاتی خودداری کنند و اقدامات اجرایی جدی در اجرای تعهدات‌شان انجام دهند؛ صدور دستورالعمل صرف در رفع تحریم‌ها کفایت نمی‌کند، باید اطمینان یابند که دستورالعمل‌ها اجرایی می‌شود و کسی خلاف آن اقدام نمی‌کند و اینها ملاک‌هایی است که ما در آینده از حرف تا عمل آمریکایی‌ها را می‌سنجیم که آیا آنها به توافق و تعهدات خود پایبند هستند یا ملاحظات دیگری بر سیاست‌های‌شان حاکم است، این مساله است که تعیین می‌کند آیا مقامات عالی کشور در آینده منافع ملی را در این می‌بینند که گفت‌وگوی دیگری با آمریکا در حوزه دیگری صورت گیرد یا خیر.» او ادامه داد: «من فکر می‌کنم کلید این موضوع همان‌طور که رئیس‌جمهوری گفتند در واشنگتن است و آمریکایی‌ها هنوز باید برای تبدیل بی‌اعتمادی مردم ایران به اعتماد، تلاش کنند.»
حل‌وفصل کلی مسائل با آمریکا ممکن نبود
در ادامه این مصاحبه از ظریف پرسیده شد که آیا بهتر نبود در خلال مذاکرات هسته‌ای راجع به مسائل دیگر چون بحث موشکی نیز مذاکره شود تا دیگر بهانه‌ای دست طرف مقابل نداشته باشیم، که وزیر خارجه پاسخ داد: «حتما اگر حل‌وفصل کلی داشتیم، این معضلات نبود. اما شرایط ما، نوع روابط ما با آمریکا و مدل رفتاری آمریکا در 37 سال گذشته امکان این را فراهم نمی‌کرد که با آمریکا به یک حل‌وفصل کلی برسیم. ما موضوع هسته‌ای را که یک موضوع دشوار و ویژه بود انتخاب کردیم و الان توپ در زمین آمریکایی‌ها است که نشان دهند با اجرای جدی برجام در ارتباط با ایران تابع واقعیات هستند یا فشار یا تعریفی از منافع که با واقعیات خارجی در تعارض است. ما رفتار آمریکا را فعلا در حوزه برجام مشاهده می‌کنیم، چون در سایر حوزه‌ها با آمریکایی‌ها معامله‌ای نکردیم که از آنها توقعی داشته باشیم و بالعکس و درمورد هر کدام از کشورها سیاست‌های خود را دنبال می‌کنیم.»
ادعاهای موشکی آمریکا قابل قبول نیست
همچنین ظریف در تکمیل توضیحاتش گفت که تصمیم ایران برای مذاکره صرفا بر سر موضوع هسته‌ای به‌خاطر بی‌اعتمادی است که به آمریکا وجود دارد و موضوعات دفاعی ارتباطی به بحث هسته‌ای ندارد و به همین دلیل اجازه ندادیم این موضوعات وارد برجام شود. رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: «آمریکایی‌ها خودشان بارها گفته‌اند، موضوع موشکی نقض برجام نیست. این درحالی بود که در گذشته براساس قطعنامه 1929 ادعا می‌کردند که آزمایش‌های موشکی ما نقض این قطعنامه است.» او با اشاره به قطعنامه 2231 و ادعاهای آمریکایی‌ها درباره موشک‌های ایرانی تاکید کرد: «در قطعنامه 2231 به موشک‌هایی که با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده‌اند، اشاره شده است در حالی که هیچ یک از موشک‌های ما به این منظور طراحی نشده‌اند، بنابراین اشاره و ادعای آمریکایی‌ها قابل پذیرش نیست و خلاف است.» او تاکید کرد که با وجود مسائلی که وجود دارد اما هیچ خدشه‌ای به برنامه موشکی، تامین قطعات و موارد لازم برای بحث‌های دفاعی وارد نمی‌شود.
منبع خبر: دنیای اقتصاد
