تهران- ایرنا- رسانه‌های غربی با اشاره به سفر پیش‌روی «محمد بن سلمان» ولیعهد عبرستان به ایالات متحده، اعلام کردند که در این سفر مجموعه‌ای از موضوعات امنیتی، اقتصادی و ژئوپلتیکی با «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا مورد مذاکره قرار می‌گیرد و ریاض به دنبال تقویت امنیت خود و واشنگتن خواستار دوری جستن عربستان از چین و پیوستن به پیمان ابراهیم است.

به گزارش روز شنبه ایرنا، محمد بن سلمان وارث ۴۰ ساله حاکم عربستان برای اولین بار از سال ۲۰۱۸ این هفته از واشنگتن دیدن می کند. پیشتر قتل جمال خاشقجی نویسنده و منتقد عربستانی توسط عوامل این کشور خشم جهانی را برانگیخته و برای مدت کوتاهی روابط دو کشور را به تعلیق درآورده بود. با این حال بن سلمان روابط دوستانه ای با ترامپ دارد و این امر باعث شده در سفر رئیس جمهوری آمریکا به بزرگترین صادرکننده نفت جهان در ماه مه (اردیبهشت) گذشته، استقبال گسترده ای از وی به عمل آید و وعده هایی در خصوص سرمایه گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری داده شود.

به رغم این که سفرهای حاکمان عربستان به ندرت از پیش اعلام می شوند، یک منبع نزدیک به دولت عربستان به خبرگزاری فرانسه گفت: دیدار بن سلمان از واشنگتن دوشنبه این هفته آغاز می شود و سه روز ادامه خواهد داشت.

در آستانه سفر بن سلمان به آمریکا، ترامپ در نشست تجاری در میامی مدعی شد افراد زیادی به پیمان آبراهیم ملحق خواهند شد و امیدوارم عربستان را به زودی به این جمع ملحق کنیم.

سفر بن سلمان به آمریکا؛ ریاض خواستار امنیت، واشنگتن فاصله از چین

این اتفاق امتیاز بزرگی برای کاخ سفید خواهد بود اما به نظر می رسد بعد از جنگ حماس و رژیم صهیونیستی بعید است که ریاض در برابر چنین خواسته ای تسلیم شود. اقدامات آزمایشی به سمت عادی سازی روابط ریاض و رژیم صهیونیستی نیز به ازای ضمانت های امنیتی و انرژی بعد از حمله ۷ اکتبر (طوفان الاقصی) و آغاز جنگ غزه متوقف شد.

به نظر می رسد که ریاض باتوجه به شرایط فعلی و به ویژه تلاش برای به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین قصد تسلیم شدن ندارد. این پیش شرط عربستان در هر گونه عادی سازی روابط با تل آویو بوده است.

منال رضوان (Manal Radwan) که ریاست تیم مذاکره کننده در وزارت امور خارجه عربستان را برعهده دارد به تازگی در نشست گفت و گوهای منامه در بحرین تاکید کرد: کشور فلسطین شرط هر گونه یکپارچگی و ادغام منطقه ای است.

وی گفت: ما بارها این را گفته ایم و فکر نمی کنم که به طور کامل درک شده باشد زیرا همچنان درباره این موضوع از ما سوال می شود.

باربارا ای. لیف، سفیر سابق آمریکا، موافقت ولیعهد عربستان با عادی‌سازی روابط با تل‌آویو از طریق توافق ابراهیم را بسیار بعید دانست.

دستیار وزیر امور خارجه در دولت جو بایدن رئیس جمهوری پیشین آمریکا و مشاور ارشد سیاست بین‌الملل فعلی در شرکت حقوقی آرنولد و پورتر مستقر در واشنگتن، در مصاحبه‌ای اختصاصی با تارنمای «تی آر تی ورد» گفت: «با توجه به وضعیت غزه، ماهیت شکننده آتش‌بس و این واقعیت که الزامات برای گذار از مرحله اول به مرحله دوم هنوز حل و فصل نشده است، این اقدام زودهنگام است.»

خبرگزاری فرانسه نیز در گزارش خود درباره دیدار آتی ولیعهد هربستان از واشنگتن نوشت: حاکم عربستان به دنبال ضمانت های امنیتی قوی تر از سوی آمریکا است.

به نوشته این رسانه، دوحه موفق شد فرمان اجرایی امضا شده از سوی ترامپ را به دست آورد که در آن متعهد شده بود پس از حمله (رژیم) اسرائیل، از قطر در برابر حملات دفاع کند؛ قراردادی که به گفته کارشناسان، سایر کشورهای خلیج فارس مشتاق تصاحب آن هستند.

عربستان سعودی به تازگی یک پیمان دفاعی با پاکستان امضا کرد که در آن آمده است: «هرگونه تجاوز به هر یک از دو کشور، تجاوز به هر دو کشور تلقی خواهد شد». این کشور به نظر می رسد به دنبال توافقی مشابه یا یک پیمان دفاعی به سبک سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) با ایالات متحده است.

طبق گزارش ها، علاوه بر سیستم‌های پیشرفته دفاع هوایی و موشکی، ریاض به دنبال خرید جنگنده‌های اف-۳۵ است که در حال حاضر در خاورمیانه فقط در اختیار رژیم اسرائیل است.

تنش زدایی در خدمت اهداف گردشگری عربستان

فرانس ۲۴ نوشت: همزمان با آغاز پروژه‌های بلندپروازانه گردشگری و تفریحی ریاض برای تنوع بخشی به اقتصاد وابسته به نفت خود، این کشور به دنبال تنش زدایی در منطقه از جمله با رقیب اصلی سابق خود، ایران بوده است.

رضوان رئیس تیم مذاکره کننده در وزارت خارجه عربستان گفت که این پادشاهی به استفاده از نفوذ خود درباره مساله ایران ادامه خواهد داد و مدعی شد که «مذاکره مستقیم بین ایران و ایالات متحده برای حل پرونده هسته‌ای ضروری است».

آندریاس کریگ (Andreas Krieg) کارشناس امنیتی در کالج کینگ لندن، با اشاره به طرح بلندپروازانه تنوع اقتصادی این پادشاهی نفت‌خیز، گفت: «موضوع مهم این است که آیا ولیعهد عربستان می‌تواند به یک چارچوب پایدار در روابط آمریکایی-سعودی که بازدارندگی معتبری علیه ایران ارائه می‌دهد و چشم‌انداز ۲۰۳۰ را تضمین می‌کند، رسمیت بدهد یا خیر.»

وی به فرانس ۲۴ گفت: واشنگتن در مقابل برای ایجاد حفاظ‌های محکم‌تر در مورد پیوندهای حساس با چین و حرکت ملموس به سمت عادی سازی روابط با (رژیم) اسرائیل و یک افق سیاسی محتمل برای فلسطینیان فشار وارد خواهد کرد.

ترامپ در سفر منطقه ای خود در اردیبهشت ماه که همچنین شامل دیدار از ریاض بود، گفت ولیعهد عربستان او را متقاعد کرده که تحریم های سوریه را بعد از سقوط دولت بشار اسد لغو کند و با احمد الشرع در ریاض دیدار کند. ترامپ ۶ ماه بعد از این اظهارات از الشرع در کاخ سفید میزبانی کرد.

توافق دفاعی در کانون مذاکرات

هفته نامه نیوزویک درباره سفر بن سلمان به واشنگتن نوشت: حمله (رژیم) اسرائیل به دوحه در ماه سپتامبر (شهریور)، زنگ خطرهایی را در مورد روابط ایالات متحده و خاورمیانه به صدا درآورد. ترامپ، دست‌کم به شکل علنی از اینکه تل آویو جنگ خود علیه حماس را به قلب یک شریک کلیدی عرب کشانده است، ابراز نارضایتی کرد.

عربستان سعودی به دنبال دستیابی به توافقی مشابه پیمان دفاعی بین آمریکا و قطر است که در اصل پس از این حمله منعقد شد، اما با احتیاط بیشتری به این مدل نزدیک می‌شود. دلیل این امر این است که این توافق بر اساس یک فرمان اجرایی از سوی ترامپ است که متعهد به حمایت نظامی ایالات متحده از قطر در صورت حمله خارجی می‌شود، اما به تأیید سنا بستگی دارد.

سفر بن سلمان به آمریکا؛ ریاض خواستار امنیت، واشنگتن فاصله از چین

مایکل راتنی سفیر سابق آمریکا در عربستان سعودی، در اظهاراتی گفت: من فکر می‌کنم آنچه سعودی‌ها می‌خواهند چیزی دائمی‌تر است، چیزی که پس از این دولت نیز ادامه یابد.

با این حال، منتقدان بر دستاوردهای نامشخص و غیر تضمین شده برای آمریکا، مانند دور کردن عربستان از چین یا امضای توافق‌ ابراهیم و خطرات کشیده شدن واشنگتن به درگیری‌های بیشتر در خاورمیانه تاکید دارند.

دولت ترامپ همچنین با درخواست عربستان سعودی برای خرید جنگنده‌های اف-۳۵ موافقت کرده است. این امر پیامدهای قابل توجهی در رابطه با فروش تسلیحاتی واشنگتن در خاورمیانه خواهد داشت. تل اویو تنها شریک آمریکا در منطقه است که این هواپیمای جنگی رادارگریز را در اختیار دارد.

عربستان، درخواست خرید حداکثر ۴۸ فروند اف-۳۵ را داده است. طبق گزارش موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم (SIPRI)، عربستان سعودی به تازگی به بزرگترین هزینه‌کننده نظامی در منطقه تبدیل شده است.

تنوع بخشی به اقتصاد، هدف عربستان

به گفته کارشناسان، یکی دیگر از خواسته های بن سلمان در سفر به واشنگتن، فشار برای دستیابی به تراشه های مجهز به فناوری برتر برای روشن کردن موتور جاه طلبی های هوش مصنوعی در این کشور است.

عربستان سعودی به عنوان بخشی از چشم‌انداز ۲۰۳۰ خود برای تنوع بخشیدن به اقتصاد خود فراتر از نفت، به دنبال سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه در حوزه هوش مصنوعی است.

از سوی دیگر، آمریکا با چالش یافتن راهبردی مواجه است که که قطب‌های فناوری نوظهور خاورمیانه را در اکوسیستم کلی فناوری خود و صادرات فناوری‌های پیشرفته تراشه بگنجاند و این امر این کشورها را به سمت بررسی فرصت‌هایی از چین برای دستیابی به جاه‌طلبی‌های فناوری پیشرفته خود سوق داده است.

راتنی سفیر سابق آمریکا در عربستان در این زمینه گفت: من فکر می‌کنم آنها به نوعی تضمین‌های محکم نیاز دارند که ایالات متحده به عنوان شریک در توسعه و سرمایه‌گذاری در برنامه هوش مصنوعی آنها حضور خواهد داشت.

وی گفت: من فکر می‌کنم آنها به نوعی تضمین‌های محکم نیاز دارند که ایالات متحده به عنوان شریک در توسعه و سرمایه‌گذاری در برنامه هوش مصنوعی آنها حضور خواهد داشت.

اجلاس هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری

گفته می‌شود عربستان سعودی در جریان سفر ولیعهد، قصد دارد میزبان یک اجلاس سرمایه‌گذاری در پایتخت ایالات متحده باشد تا معاملاتی را در بخش‌هایی مانند انرژی، فناوری (از جمله هوش مصنوعی، مراکز داده و نیمه‌رساناها)، مراقبت‌های بهداشتی و زیرساخت‌ها پیش ببرد.

سفر بن سلمان به آمریکا؛ ریاض خواستار امنیت، واشنگتن فاصله از چین

در این نشست ممکن است از بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری آمریکا، از جمله ۲۱ میلیارد دلار برای مراکز داده و طرح‌های انرژی خورشیدی، رونمایی شود.

تارنمای تی ار تی ورلد ضمن اعلام این مطلب نوشت: طبق گزارش‌ها، ترامپ در حال برنامه‌ریزی یک شام مجلل برای بن سلمان است که بر مشارکت‌های تجاری تأکید دارد.

راتنی، سفیر سابق ایالات متحده در عربستان سعودی، در بحثی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گفت که ولیعهد عربستان سعودی جدا از توافق دفاعی، به دنبال توافق‌ها و «تضمین‌های محکم» از سوی ایالات متحده در مورد هوش مصنوعی و فناوری خواهد بود.

وی افزود: هوش مصنوعی و فناوری پیشرفته واقعا محور جاه‌طلبی‌های عربستان سعودی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به نفت قرار دارد. عربستان سعودی جاه‌طلبی‌های قابل توجهی دارد و منتظر سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ آمریکایی برای توسعه مراکز داده است.

به گفته راتنی، «آنها می‌خواهند صنعت هوش مصنوعی خودشان را توسعه دهند، از جمله سرمایه فکری که برای توسعه آن لازم است. اما فکر می‌کنم آنها به نوعی تضمین‌های محکم نیاز دارند که ایالات متحده به عنوان شریک در توسعه و سرمایه‌گذاری در برنامه هوش مصنوعی آنها حضور خواهد داشت.»