سایه خشکسالی بر سر مازندران؛ افت آمارهای آبی نسبت به دوره درازمدت

ساری- ایرنا- آمارهای ارائه شده از سوی شرکت آب منطقهای مازندران درباره میزان بارشها و آورد رودخانههای مازندران در ۱۰ ماهی که از سال آبی جاری گذشت، کاهشی بودن همه آمارها را نشان میدهد که بیانگر نفوذ دوباره خشکسالی در مازندران است و ضرورت افزایش توجه به اصول مصرف بهینه آب در این استان را بیشتر میکند.
به گزارش ایرنا، غول خشکسالی تقریبا همه جای ایران را در بر گرفته و در پنجمین سالی که سایهاش بر سر کشور گسترده شده، قدرتش بیشتر شده است. بسیاری از استانها به ویژه تهران با معضل جدی در تامین آب آشامیدنی مواجه هستند. حتی زمزمههای احتمال تعطیلی برای کاهش مصرف آب نیز مطرح شده است.
هرچند که مازندران نسبت به سایر نقاط کشور وضعیت مساعدتری دارد، اما آمار نشان میدهد که شرایط در این استان نیز چندان مناسب نیست و خشکسالی هنوز با این استان هم دست به گریبان است.
بارشهای مناسب نیمه دوم سال ۱۴۰۳ که منجر به پر شدن مخزن سدهای این استان شده بود و افزایش سطح پوشش برفی ارتفاعات مازندران سبب شد امیدواریها برای بهتر شدن وضعیت تامین آب مازندران و کاهش تنشهای آبی در این استان افزایش یابد.
اما با آغاز سال جدید، روند بارشها کاهش یافت و حالا با گذشت چهار ماه از سال ۱۴۰۴، آمارهایی که شرکت آب منطقهای مازندران منتشر کرده نشان میدهد این استان بر خلاف باورهای ایجاد شده در جامعه، همچنان درگیر خشکسالی است.
سایه خشکسالی بر سر مازندران؛ افت آمارهای آبی نسبت به دوره درازمدت
سرابِ ترسالی
بر اساس دادههای دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای مازندران، از یکم فروردین تا پایان تیر امسال در مجموع ۱۳۲.۲ میلیمتر بارندگی در این استان ثبت شد که ۲۰ درصد کمتر از آمار مدت مشابه دوره درازمدت است.
این آمارها نشان میدهد که همه آمارهای ثبت شده سال آبی جاری از بارندگی و آورد رودخانهها در مازندران نسبت به دوره درازمدت کاهشی است. «فرهاد خلردی» مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای مازندران این موضوع را تایید کرده است و تاکید دارد که این دادهها هشداری برای منابع آبی استان و مصرفکنندگان آب در همه بخشها محسوب میشود.
بیشتر بخوانید
بارندگیها در مازندران ۱۵ درصد کمتر از مدت مشابه پارسال است
هشدار خشکسالی در شرق مازندران با کاهش ۳۶ درصدی بارندگی
سایهروشن ترسالی در مازندران؛ بارشها از میانگین بلندمدت و پارسال کمتر است
هوای مازندران در نیمه نخست ۱۴۰۴؛ استمرار روند افزایشی دما
وی با بیان اینکه آبدهی رودخانهها و بارندگی مازندران در سال آبی جاری –مهر ۱۴۰۳ تا پایان تیر ۱۴۰۴- کمتر از دوره درازمدت است، اظهار کرد: بارندگیهای مازندران امسال چه در سال آبی و چه در فصل زراعی نسبت به دوره درازمدت کمتر شده است.
به گفته او در چهار ماه پشتسر گذاشته شده از سال ۱۴۰۴ کاهش بارشهای استان ثبت شده که روی آمار مجموع بارندگیهای استان در سال آبی جاری تاثیر منفی داشت.
این مسوول خاطرنشان کرد: در حالی که آمار ثبت شده از دوره درازمدت بارندگی ۱۶۴.۵ میلیمتری بازه زمانی فروردین تا پایان تیر را نشان میدهد، این آمار در چهار ماه ابتدای امسال ۱۳۲.۲ میلیمتر بود که کاهش ۲۰ درصدی را نشان میدهد.
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای مازندران درباره آمار بارندگیهای مازندران در ۱۰ ماه پشتسر گذاشته شده از سال آبی جاری گفت: از یکم مهر ۱۴۰۳ تا ۳۱ تیر امسال، ۴۹۳ میلیمتر بارندگی برای مازندران ثبت شد که در مقایسه با آمار ۵۵۲ میلیمتری ۱۰ ماهه دوره درازمدت، حدود ۱۱ درصد کمتر است.
خلردی ادامه داد: حتی در نیمه نخست سال آبی جاری -یکم مهر تا پایان اسفند ۱۴۰۳- نیز میزان بارندگیهای مازندران بر خلاف آنچه که بسیاری از مردم تصور میکنند، کمتر از دوره درازمدت بود. در حالی که آماره بارشهای دوره درازمدت مازندران در فصل غیرزراعی -پاییز و زمستان- ۳۸۷.۵ میلیمتر است، در پاییز و زمستان اخیر ۳۶۰.۸ میلیمتر بارندگی در مازندران ثبت شد که هفت درصد کمتر از دوره درازمدت است.
سایه خشکسالی بر سر مازندران؛ افت آمارهای آبی نسبت به دوره درازمدت
تشنگی رودخانهها
وی درباره وضعیت آورد رودخانههای مهم مازندران نیز گفت: آمارهای مربوط به آورد رودخانههای مازندران هم در بازه زمانی چهار ماه ابتدای سال ۱۴۰۴، هم در پاییز و زمستان گذشته -فصل غیرزراعی- و هم در ۱۰ ماه سال آبی جاری -مهر ۱۴۰۳ تا پایان تیر ۱۴۰۴- کاهشی است.
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای مازندران خاطرنشان کرد: آبدهی رودخانههای مازندران در ۱۰ ماه سال آبی جاری ۲ میلیارد و ۲۰۱ میلیون متر مکعب بود که در مقایسه با آمار ۲ میلیارد و ۶۷۴ میلیون متر مکعبی دوره درازمدت، کاهش ۱۸ درصدی را نشان میدهد.
به گفته خلردی، مجموع آورد رودخانههای مازندران در پاییز و زمستان گذشته هفت درصد کمتر از مدت مشابه دوره درازمدت بود.
وی افزود: کاهش بارندگیها سبب شد که در چهار ماه اخیر آبدهی رودخانههای مازندران نسبت به مدت مشابه دوره درازمدت کاهشی شود. به طوری که از آمار یک میلیارد و ۴۱۷ میلیون متر مکعبی فروردین تا تیر در دوره درازمدت، با ۲۷ درصد کاهش به یک میلیارد و ۳۳ میلیون متر مکعب در چهار ماه نخست امسال برسد.
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای مازندران تصریح کرد: با توجه به پیشبینی استمرار گرمای هوا و شرایط خاص کشور در پنجمین سال خشکسالی، از همه مردم تقاضا میشود که با بالاترین میزان حساسیت و دقت، رعایت اصول مصرف بهینه آب را جدی بگیرند و در دستور کار قرار دهند.
این شرایط در حالی رقم خورده که گرمای هوا در مازندران نیز رو به افزایش است و با توجه به مسافرپذیر بودن این استان، میزان مصرف آب در بخش خانگی نیز در پایان هفته به شکل قابل توجهی افزایش مییابد. از سوی دیگر بیتوجهی برخی کشاورزان به ممنوعیت کشت دوم برنج سبب شده که بر چالشهای ناشی از تنش آبی در مازندران افزوده شود.
مازندران با داشتن ۴۶۰ هزار هکتار زمینهای زراعی و باغی سالانه ۷۲ نوع محصول کشاورزی را تولید میکند. تولید حدود یک میلیون تن برنج، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن مرکبات و انواع محصولات باغی در مازندران سبب شده که این استان به عنوان قطب تولید محصولات باغی و کشاورزی کشور همواره مورد توجه باشد و بر همین اساس نیز شرایط آبی در این استان به طور مستقیم با اقتصاد مازندران و حتی امنیت غذایی کشور مرتبط است.
مازندران حدود ۱۲۰ رودخانه اصلی و فرعی به طول هفت هزار کیلومتر دارد که دستکم ۲۰ رودخانه از این تعداد رودخانههای بزرگ و اصلی هستند. در این بین نیز رودخانههای تلار، تجن، بابلرود، چشمهکیله، سردآبررود، چالوس، نکارود و هراز مهمترین رودخانههای این استان محسوب میشوند.