«فرهنگ و هنر» زیر بنای توسعه جامعه و صیانت کننده از ارزش های انقلاب در مقابل جنگ نرم دشمنان، به شمار می رود. مقوله ای که در مناظره های انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری، نه تنها جایگاهی ندارد بلکه مورد کم لطفی قرار گرفته و با خزان زودرسی رو به رو است.

فرهنگ، مجموعه ای از باورها، اعتقادات و آداب و رسومی است که از طرقِ مختلفِ عرف، مبانی دینی یا انتقال از نسلی به نسل دیگر گسترش یافته و در نتیجه استقلال فرهنگی جامعه را به وجود می آورد. موضوعی که رهبر معظم انقلاب درباره آن اظهار داشتند که «استقلال یک ملت فقط با استقلال فرهنگی تامین می‏شود.»
اما آن چه این روزها و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری شاهد آن هستیم، نادیده انگاشتن فرهنگ و هنر و راهکار توسعه آن در تبلیغات و مناظره های نامزدها است. حتی در دومین مناظره انتخاباتی هم که با موضوع سیاسی فرهنگی برگزار شد، فرهنگ، نقشی در گفت وگوی نامزدها نداشت و مطالبات فرهنگی کشور همچنان در میان کوه یخ بی مهری جا ماند. این امر در حالی است که کلید ‌واژه مهم این سال‌های رهبری موضوع «فرهنگ» بوده است.
به منظور بررسی نقش فرهنگ در توسعه جامعه ، جایگاه آن در میان تبلیغات و مناظره های انتخاباتی، گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا با «محمود آموزگار» رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، «رضا کیانیان» بازیگر و «شهرام زرگر» نویسنده و مدرس دانشگاه هنرگفت و گو کرد.
به باور این کارشناسان، عرصه هنر و فرهنگ همواره مورد غفلت قرار می گیرد حال آن که با توسعه فرهنگ، شاهد رقابت های سالم، شکوفایی اقتصادی و امنیت سرمایه خواهیم بود. موضوعی که دولت یازدهم در مسیر احیای آن گام های موثری برداشته است.

** فرهنگ در مناظره ها، «کالای لوکس و دکوری»
نگاه و توجه به مقوله فرهنگ، در میان برخی افراد، به منزله کالای لوکسی است که فقط باید هراز گاهی گردوغبار آن را زدود و توجه یا بی توجهی به آن، تاثیر چندانی بر روند اداره کشور ندارد.
محمود آموزگار در گفت و گو با پژوهشگر ایرنا افزود: «متاسفانه نتوانستم دومین مناظره انتخاباتی را ببینم چرا که در نمایشگاه کتابی که یکی از نامزدها متصدی برگزاری آن بود و ما را در این شرایط رها کرده بود، مشغول جمع آوری آب بودیم و خدا را شاکریم که به شخصی آسیبی نرسید. اما با نگاهی به تبلیغات و وعده نامزدها، می توان گفت که نگاه به فرهنگ، به عنوان کالای لوکسی است که در درجه های آخر بحث ها جای دارد. این موضوع در تمام نهادها عمومیت دارد. در قوه مقننه هم کمیسیون فرهنگی، آخرین کمیسیونی است که تشکیل و اعضای آن انتخاب می شوند. یعنی کسی جایی کاری پیدا نکرد آن وقت سر از کمیسیون فرهنگی درمی آورد. »
« جوهره ایرانیان با فرهنگ آمیخته است و در مقابل تمام افکار نادرستی که به کشور ما نسبت می دهند، فرهنگ است که می تواند حراست کند اما متاسفانه در بخش بودجه و اقتصاد فرهنگی، کمترین بودجه به این بخش تعلق می گیرد. وی خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه، اگر تمام کتاب هایی که در طول سال در کل کشور تولید می شوند امکان فروش پیدا کنند و با قیمت پشت جلد به فروش برسند، گردش مالی ایجاد می شود که افراد بسیاری را رزق و روزی می دهد و در بخش کاغذفروش تا چاپخانه، ناشر، مولف، مترجم، کتابفروش ، توزیع کننده و... ایجاد اشتغال می کند. اما متاسفانه نگاه به این امر، نگاهی دست دومی و پیش پا افتاده است. »

**دغدغه فرهنگی، آخرین دغدغه مسوولان
فرهنگ و هنر، در رده بندی اولویت های مسوولان، همواره در انتهای جدول اولویت ها و سیاست خارجی و اقتصاد در صدر قرار دارند. شهرام زرگر نیز به پژوهشگر ایرنا گفت: به دلیل غفلت از فرهنگ و توجه بیشتر مسوولان به اقتصاد، جناح منتقد دولت همواره ناکارآمدی اقتصادی را دستاویزی برای انتقاد و تخریب دولت قرار می دهند. غافل از این که با توجه به گسترش فرهنگ، زمینه توسعه اقتصادی و اشتغال و رفاه فراهم می شود.
وی در ادامه افزود: در میان دولت های حاکم بر نظام جمهوری اسلامی ایران، دولت اصلاحات بیشترین دغدغه فرهنگی را داشت و در این دوره شاهد شکوفایی فرهنگی بودیم. دولت یازدهم هم با تمام شعارهای فرهنگی زیبایی که برای جلب آراء داد، نتوانست چندان موفق عمل کند.
این مدرس دانشگاه هنر، با انتقاد از ادامه روند بی مهری به فرهنگ در مناظره ها و تبلیغات نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، اظهار داشت: متاسفانه در میان سخنان و وعده های نامزدها هم دغدغه فرهنگی نمی بینم حتی در میان این افراد، عده ای، سابقه فعالیت در حوزه فرهنگ و هنر هم ندارند. با این اوصاف، چطور می توان باور داشت که پیروز میدان رقابت انتخابات، بتواند بدون تجربه و سابقه مدیریت در عرصه فرهنگ، به موفقیت های چشمگیر دست یابد.
به بیان زرگر، کار فرهنگی، تنها معطوف به زدن پلاکارد یا بیلبوردهای تبلیغاتی در خیابان و بزرگراه نیست بلکه توجه به زیرساخت های فرهنگی، توسعه کتابخانه ها، حمایت از هنر در عرصه های سینما و تئاتر و صادرات آن به سایر کشورها ، همت مسوولان را می طلبد. انتظار این است که نامزدها در برنامه های خود، درباره فرهنگ و هنر هم سخن بگویند و در شورای شهر و روستاها هم افراد متخصص و هنرشناس ورود کنند تا جلب رضایت خاطر و امنیت سرمایه گذاری توسعه یابد.

**ایجاد شرایط شکوفایی فرهنگی، مستلزم توجه همه جانبه
مغفول ماندن فرهنگ در مناظره ها و تبلیغات نامزدها هم انتقادی بود که رضا کیانیان در گفت و گو با پژوهشگر ایرنا به آن اشاره کرد و گقت: در مناظره ها متاسفانه از فرهنگ و هنر سخنی به میان نمی آید و تمام توجه ها به بیکاری و اقتصاد معطوف شده است. غافل از این که بی فرهنگی رابطه مستقیمی با افزایش فقر و بیکاری دارد. به این معنا که وقتی فرهنگ نباشد، امنیت سرمایه هم از بین می رود در نتیجه، با خروج سرمایه از کشور و افزایش فقر و بیکاری مواجه خواهیم بود.
از نگاه این بازیگر، فرهنگ و هنر سرشاخه همه کارهایی است که می شود برای یک نظام انجام داد و ایجاد شرایط شکوفایی آن و کارآفرینی و پرهیز از گداپروری، برعهده دولت است و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری هم باید به آن توجه کرده و تنها به دادن وعده های مالی که خلاقیت را در افراد نابود می کند اکتفا نکنند.
کیانیان، از عملکرد دولت یازدهم در حوزه فرهنگ به عنوان الگویی برای سایر نامزدها یاد کرد و گفت: افزایش سیر صعودی فروش گیشه ها که نشان از رفاه نسبی مردم و قرار گرفتن تفریح سینما رفتن در سبد خانوارها دارد، همزمانی چندین فیلم بر پرده سینماها، افزایش نمایش تئاتر از 20 تئاتر در دولت قبل به شبی 100 تئاتر، توسعه گالری ها و برگزاری کنسرت ها، نشان از عملکرد مثبت دولت یازدهم در حوزه فرهنگ و سینما است که باید مورد توجه سایر نامزدها هم قرار بگیرد و در ادامه مسیر توسعه فرهنگی اقدام کنند.
وی در پایان گفت و گو افزود: فرهنگ و هنر توسعه دهنده کشور و تغییر دهنده سبک زندگی افراد است. این فرهنگ و هنر است که معیشت یک کشور را به سامان می رساند، اشتغال زایی را افزایش می دهد. پس بر دولت ها است که در بسترسازی لازم آن، کوشا باشند.

منبع خبر: ایرنا