مناظره نخست نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و مباحث مطرح شده در آن با گذشت دو روز همچنان موضوع نقد و نظر و بهانه ای برای تحلیل و گمانه زنی های انتخاباتی است.

به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگانِ روزنامه های امروز یکشنبه 10 اردیبهشت ماه در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.

** ادامه بحث های مناظراتی
نخستین مناظره زنده تلویزیونی میان 6 نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری 96 که روز جمعه هشتم اردیبهشت ماه از شبکه اول سیما پخش شد، همچنان مهم ترین محور خبری و تحلیلی در روزنامه ها به شمار می رود.
روزنامه «ایران» در یادداشتی با عنوان «جای خالی برنامه در مناظره اول»، نوشت: در مناظره‌های انتخابات ریاست جمهوری، اصل بر ارائه برنامه ‌های عملیاتی و واقع ‌بینانه به مخاطبان است. در مقابل رقبا هم فرصت دارند تا این برنامه‌ها را نقد کنند. چنین شرایطی است که مردم، تصویر دقیقی از صحنه سیاسی کشور، برنامه‌ها و راهکارهای هر نامزد یا جریان سیاسی برای رفع مشکلات کشور به دست خواهند آورد.
این روزنامه افزود: اما آنچه اکنون در مناظره‌ها شاهد آن هستیم، دقیقاً خلاف این رویکرد است. به عبارت دیگر، آنچه در نخستین مناظره نامزدها مشاهده نشد، برنامه‌ها و راهکارهای نامزدها برای حل مشکلات کشور و بهبود زندگی و معیشت مردم بود.
روزنامه «آرمان» اما در یادداشتی با عنوان «بازنده و پیروز میدان مناظره اول» به تحلیل نتیجه نخستین مناظره پرداخت و «اسحاق جهانگیری» معاون اول رییس جمهوری را برنده مناظره توصیف کرد و نوشت: بدون شک تنها پیروز مناظره روز جمعه اسحاق جهانگیری بود، همان معاون ‌اولی که در حمایت از دولت و حسن ‌روحانی وارد عرصه رقابت شده است. جهانگیری با تقسیم کار میان خود و روحانی، توانست نخستین مناظره انتخاباتی را به نفع جریان اصلاحات و اعتدالگرایی تمام کند.
آرمان افزود: پس از وی نیز روحانی تا حدودی توانست خود را در این مناظره نشان دهد، اما کافی نبود. نباید انکار کرد که محمدباقر قالیباف نیز در این مناظره کارسختی داشت، زیرا وی به دنبال این بود تا هم توانایی‌های خود را به مردم نشان دهد، هم پیغامی برای اصولگرایان فرستاده باشد که از دو کاندیدای دیگر این جریان، قابلیت و توانمندی بیشتری دارد. به‌ رغم تمام رفتارهای قابل نقدی که قالیباف در این مناظره داشت، وی توانست با رفتارهای پوپولیستی نظر عده‌ای را به سوی خود جلب کند. این درحالی است که سیدابراهیم رئیسی، بدون آنکه مواضع شفاف وقدرتمندی در این مناظره داشته باشد، دچار سردرگمی و بلاتکلیفی شده بود. سیدمصطفی آقامیرسلیم و سیدمصطفی هاشمی‌طبا نیز مطالب خوبی مطرح کردند، اما متاسفانه این مطالب درحد اظهارات آنها در یک کلاس درس بود.
روزنامه «شهروند» نیز در گزارشی با عنوان «غفلت از زنان» به بررسی گفته‌ ها و ناگفته ‌های مناظره نامزدهای ریاست جمهوری در گفت‌ و‌گو با کارشناسان پرداخت. در این گزارش به نقل از «پروانه سلحشوری» نماینده مردم تهران و رییس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی آمده است: سوالات مناظره بیانگر نگاه مردسالارانه صداوسیما بود. در نخستین مناظره کاندیداهای ریاست‌جمهوری که محور اصلی آن مسائل اجتماعی بود کمترین توجه به حقوق و خواسته‌های زنان شده است. اکنون سوال اینجاست که چگونه مسائل اجتماعی مطرح می‌شود و خواسته‌های نیمی از اجتماع در نظر گرفته نمی‌شود.
شهروند همچنین به نقل از «رضا حجتی» مدیرکل مشارکت های اجتماعی وزارت ورزش و جوانان نوشت: به فقرا و محرومان به عنوان صندوق رأی نگاه شد.
روزنامه «خراسان» در گزارشی با عنوان «پس لرزه های اولین مناظره» نوشت: مناظره داغ 6 نامزد انتخابات در روز جمعه بازتاب گسترده و جالبی در بین رسانه ها و چهره های سیاسی داشت؛ برخی به اشکالات شکلی مناظره انتقاد کردند، برخی به تحلیل آرایش سیاسی نامزدها پرداختند، برخی از روش ها و ادبیات مورد استفاده برخی نامزدها انتقاد کردند و عده ای هم به آن چه آن را «ناعدالتی» رخ داده در انتهای مناظره می نامیدند واکنش نشان دادند.
به نوشته خراسان، «حسام الدین آشنا» مشاور فرهنگی رئیس جمهور هم در کانال تلگرامی اش نوشت: «ساده نیست سبک محمود ولی با استفاده از الفاظ میر سخن بگویید. نه رای هواداران آن را خواهید داشت نه این را! یک بار هم که شده خودتان باشید.»
در این گزارش همچنین به تشکیک «محمد مهدی تندگویان» عضو اصلاح طلب شورای شهر در پیام توئیتری اش در خصوص اظهارات قالیباف درباره تولید برق از زباله اشاره شده است. به نوشته خراسان، قالیباف نیز پس از مناظره در گفت و گویی تأکید کرده است: «فکر می‌کنم اینکه دو دقیقه کمتر از آقای روحانی به من وقت داده شد، خارج از انصاف بود.»
روزنامه «کیهان» اما در گزارش نخست خود با عنوان «انکار و فراموشی/ سرنوشت وعده‌ها در فصل خداحافظی» به انتقاد از سخنان روحانی در مناظره پرداخت و نوشت: ماجرای انکارهای مکرر وعده‌ ها و «من نگفتم ‌های رئیس‌جمهور» و کشیده شدن آن به مناظره‌ها آن هم در روزهایی که مردم منتظرند از نتایج آن وعده‌ها ببینند و بشنوند، بیانگر واقعیتی تلخ است: اعتراف دیرهنگام دولتی‌ها به ناتوانی و پوچ بودن وعده‌ ها.
این روزنامه افزود: وقتی که از بزرگ ‌ترین به اصطلاح دستاورد دولت عبور کرد باید می ‌دانستیم که قرار است از همه وعده‌ها بگذرد؛ برجام که آفتاب درخشان و ماه تابان بود و قرار بود از ابرهای باران‌ زای او آبی برای حل مشکلات مردم نازل شود و سیل جاری از آن به باغ‌های سیب و گلابی سر و سامان دهد در دو کلمه خلاصه شد، «تقریباً هیچ». وقتی روحانی از برجام با آن همه تبلیغات خوب بودنش می‌گذشت باید منتظر می‌‍شدیم تا سرنوشت سایر وعده‌های محقق نشده‌اش را می‌دیدیم.

** بازتاب سفر روحانی به کرمان و یزد
سفر دیروز «حسن روحانی» رییس جمهوری به شهرهای کرمان و یزد و سخنان وی در دیدار با مردم این شهرها، در روزنامه های امروز بازتاب داشت.
روزنامه «اعتماد» در گزارش خبری خود با عنوان «روحانی دردیار شیخ فقید و سید اصلاحات»، نوشت: «کرمان» و «یزد» طنین‌ انداز فریاد مردمانی بودند که به سفارش «هاشمی» و «خاتمی»، شعار حمایت از روحانی سر می‌ دادند. دیروز، دیار دو یار روحانی، «سبز» و «بنفش» شدند. کرمان، نخستین مقصد روز شنبه رییس ‌جمهوری ایران بود. جایی که در غیاب آیت‌الله، ‌فرزند ارشدش دوشادوش حسن روحانی وارد سالن تلاش این شهر می شود و به نمایندگی از پدر مرحومش پشت تریبون می‌ رود تا از خاطرات آیت ‌الله بگوید که در جای‌ جای آن نام حسن روحانی برده شده است.
این روزنامه افزود: فضای سالن که به رنگ تبلیغاتی حسن روحانی درمی ‌آید باز هم این ندای مطالبات مردمی است که می ‌پیچد. «پیام ما روشنه، حصر باید بشکنه» بارها از سوی جمعیت حاضر در سالن طنین‌ انداز می‌ شود، تا بدرقه راه روحانی تا پای تریبون باشد.
روزنامه «آفتاب یزد» هم در گزارش تحلیلی خود درباره سفر روحانی با عنوان «دروغ جدید مخالفان روحانی»، به ادعای برخی سایت های مخالف دولت در زمینه دیدار روحانی با عده ای دانش آموز در کرمان واکنش نشان داد و نوشت: حسن روحانی دیروز در ورزشگاه تلاش کرمان حاضر شد تا در جمع مردم سخنرانی کند. این ورزشگاه در بافت مسکونی کرمان و در مجاورت دبیرستان شهید مصطفوی واقع شده است. نکته قابل توجه این است که تدابیر امنیتی مربوط به حضور رئیس جمهور کشور در یک منطقه ایجاب می‌کند که مدارس اطراف ورزشگاه تعطیل شوند.
این روزنامه افزود: در این میان تعدادی از دانش آموزان همین دبیرستان ساعاتی را در سخنرانی رئیس جمهوری کشور شرکت کردند اما خبرگزاری فارس و تسنیم در اقدامی عجیب با انتشار یک عکس از ساعات اولیه حضور مردم که بیشتر دانش آموزان همین مدرسه را پوشش می‌داد، سعی کردند این طور القا کنند که با حضور روحانی در کرمان مدارس این شهر به طور کامل تعطیل شده و دانش آموزان به اجبار در مراسم سخنرانی روحانی شرکت کرده اند. این در حالی است که تصاویر و فیلم‌ها‌ی ارسالی خبرنگاران از مردم حاضر در این ورزشگاه در زمان آغاز سخنرانی روحانی و تکمیل ظرفیت ورزشگاه نشان می‌دهد که دانش آموزان تنها بخش اندکی از حاضران در این ورزشگاه را تشکیل می ‌دهند.
به نوشته آفتاب یزد، منهای این حقیقت که حق با کیست، آنان که دست دولت را خالی تر از همیشه می‌دانند و آنانی که دولت را پیروز مناظره نخست، جای این سوال خالی است که پرسیده شود اگر دست دولت خالی است که دیگر نباید از حضور چند ده یا حتی چندصدنفری دانش آموزان یک دبیرستان واهمه داشت یا آن را دستاویزی قرار داد برای تخریب!
روزنامه «شرق» نیز در ابتدای گزارشی با عنوان «رئیس‌ جمهوری در جمع مردم یزد و کرمان/ قول می‌ دهم»، بخشی از سخنان روحانی در کرمان که در آن قول هایی را به مردم داد برجسته کرد و نوشت: حسن روحانی در سفر به کرمان و در حضور مردم تأکید کرد که «نخواهیم گذاشت بار دیگر فضای امنیتی در دانشگاه‌های ما حکمفرما شود. در روزهای بسیار مقدس برای هدف بلندمان باید همه توانمان را به کار گیریم. امروز باید راه هاشمی را ادامه دهیم. ما مسیر عدالت و اعتدال و اصلاحات را رها نخواهیم کرد. »
شرق همزمان در یادداشتی با عنوان «تداوم دولت روحانی و مسئولیت ما»، بر لزوم حمایت از روحانی در انتخابات به سبب برنامه ها و رویکردهایش تاکید کرد و نوشت: واقعیت این است که در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم همه ما باید به خود نهیب بزنیم که اگر سکوت کنیم و بی‌تفاوت باشیم، مرده‌ایم. سکوت را شکست و در مقابل وعده‌های عوام‌ فریبانه فریاد زد. سکوت را شکست و در مقابل دروغ‌ های آگاهانه افشاگری کرد. سکوت را شکست و در مقابل تخریب‌های مغرضانه روشنگری کرد. سکوت را شکست و در مقابل حاکمیت پوپولیسم در هر چهره‌ ای ایستادگی کرد.
این روزنامه افزود: این ما هستیم که باید تداوم تدبیر در دولتمردی، دروغ‌نگفتن به مردم، توانمندسازی فقرا، بهبود نظم اجتماعی و امنیت، آرامش، صلح و اعتدال را انتخاب‌کنیم.

** بررسی کارنامه اقتصادی روحانی
بحث های اقتصادی درباره عملکرد اقتصادی دولت یکی از محورهای خبری و تحلیلی در روزنامه های امروز بود. روزنامه شهروند در گزارشی با عنوان «پایان واردات بنزین/ ایران پس از ٣٦ سال در تولید بنزین خودکفا شد»، به حمایت از عملکرد اقتصادی دولت یازدهم در حوزه نفت پرداخت و نوشت: یکی دیگر از پروژه‌های مهم اما زمینگیر دولت محمود احمدی‌ نژاد به سرانجام رسید و حالا کابینه یازدهم خود را آماده می‌ کند که با گشایش پالایشگاه ستاره خلیج‌ فارس جشن خودکفایی بنزین را برگزار کند. پروژه‌ای که به گفته بیژن زنگنه پس از پارس‌جنوبی، از نان شب هم واجب ‌تر بود. زنگنه درهمان روزهای اولی که ازمجلس رأی اعتماد گرفت تا به‌ عنوان وزیر نفت دولت روحانی به ساختمان طالقانی برود، به سرانجام‌ رساندن پالایشگاه ستاره خلیج ‌فارس را یکی از اولویت‌های کاری خود اعلام کرد.
به نوشته شهروند، شمارش معکوس برای افتتاح رسمی فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به‌عنوان بزرگترین تولید‌کننده بنزین و گازوییل‌ ایران و خاورمیانه و تنها پالایشگاه کشور که نفت کوره تولید نمی‌کند، آغاز شده است. کشوری که وارد‌کننده بنزین بود، بعد از ٣٦‌سال به جمع صادرکنندگان پیوسته است. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، درحالی میانگین مصرف روزانه بنزین در سال گذشته از مرز ٧٤,٥‌میلیون لیتر گذر کرده بود که ١٠ الی ١٢‌میلیون لیتر آن از محل واردات تأمین می‌ شد.
همزمان روزنامه «جوان» در یادداشتی با عنوان «بحران‌ های توسعه اقتصادی منهای عدالت»، به انتقاد از عملکرد اقتصادی دولت پرداخت و آورد: شاغلان فقیر و نسلی شدن فقر از پدیده‌هایی است که به خوبی مشکل بزرگ سرکوب دستمزد سرمایه انسانی در اقتصاد را انعکاس می‌دهد و امروز اقتصاد ایران با ضعف طرف تقاضا روبه‌ رو شده است که یک تهدید جدی برای خروج از رکود اقتصادی مطرح می‌شود چراکه باید قدرت خرید باشد تا عرضه و رشد تولیدی انجام بگیرد.
این روزنامه افزود: امروز در شرایطی عموم مردم ایران با چالش ضعف مالی روبه‌رو هستند که عمده نیروی کار کشور دستمزدهایشان زیر خط فقر است و همین امر موجب شده تا مباحث مربوط به یارانه، ایجاد رفاه، تأمین معیشت، مسکن و... در انتخابات‌های ریاست جمهوری مورد توجه قرار گیرد.

منبع خبر: ایرنا