با افت بهای نفت خام تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند محصولات پتروشیمی با فاصله دوباره روند نزولی را تجربه کنند.

گروه انرژي| حميد مظفر|
ماه ژوئن سال گذشته در حالي كه بهاي نفت خام به ناگاه با افت شديد مواجه شده و روند نزولي دراز مدت به خود گرفت، بسياري منتظر بودند تا اين كاهش با فاصله زماني چند ماهه بر بازار محصولات پتروشيمي با خوراك مايع و حتي خوراك گاز تاثير بگذارد. كاهش قيمت گاز هنري هاب امريكا نيز، در نهايت مزيد بر علت شد و محصولات پتروشيمي به تبع اين اتفاقات و البته با شيب كمتر دچار افت شدند. در حالي كه بهاي نفت خام در حدود چند ماه پيش با حدودي ثبات و افزايش روبه‌رو شد، نگاهي به قيمت‌هاي ماه اكتبر محصولات پتروشيمي نشان مي‌دهد كه تغيير در بهاي خوراك در اين بازه تاثير خود را نشان داده و نخستين افزايش ماهانه عايدي محصولات پتروشيمي پس از ماه مه ‌را ثبت كرده است. هر چند بهاي نفت خام دوباره در روند نزولي قرار گرفته و نفت اوپك براي نخستين بار در چند ماه گذشته به زير 40 دلار افت كرده و بهاي برنت و دبيلو تي‌اي نيز روي اعداد 44 و 41 دلار سير مي‌كند و در نتيجه قابل پيش‌بيني است كه محصولات پتروشيمي در چند ماه آينده با افت روبه‌رو شوند. گزارش پلاتس درباره اين روند را در ادامه مي‌خوانيد. در ماه اكتبر متوسط قيمت‌ها در بازار 3تريليون دلاري پتروشيمي تقريبا ثابت بود. البته بررسي ماهانه نشان مي‌دهد كه متوسط قيمت‌ها در اين بازار نسبت به ماه سپتامبر مقدار اندكي (حدود يك دلار) افزايش داشته است.
بر اساس گزارش شاخص جهاني ماهانه پتروشيمي پلاتس PGPI كه به تازگي منتشر شده است براي نخستين بار از ماه مه ‌امسال روند كاهشي قيمت‌ها به صورت ماهانه تغيير كرده است و متوسط قيمت‌ها در ماه اكتبر نسبت به ماه سپتامبر سرانجام افزايش پيدا كرده است. هرچند اگر يك سال به عقب بازگرديم و ميانگين قيمت‌هاي محصولات اصلي پتروشيمي در اكتبر 2014 را بررسي كنيم، مشاهده مي‌شود كه در اين يك سال متوسط قيمت محصولات پتروشيمي با حدود 40درصد كاهش از هزار و 324دلار در هر تن به 785دلار رسيده است. (شاخص PGPI پايگاه تحليلي-خبري پلاتس، قيمت 7محصول پركاربرد پتروشيمي شامل اتيلن، پروپيلن، بنزن، تولوئن، پارازايلين، پلي‌اتيلن سبك و پلي‌پروپيلن را به صورت روزانه و در بازارهاي نقدي (Spot Markets) مورد بررسي قرار مي‌دهد و ماهانه گزارشي در اين زمينه منتشر مي‌كند) . بررسي قيمت‌هاي پتروشيمي نشان مي‌دهد كه ميانگين ماهانه قيمت سبد محصولات پتروشيمي در ماه اكتبر به 785دلار در هر تن رسيده است و اين رقم نسبت به ماه سپتامبر يك دلار كاهش داشته است.
رفتار متفاوت اتيلن‌ها و پروپيلن‌ها
قيمت الفين‌ها در ماه گذشته متاثر از دو موضوع افزايش اندك قيمت اتيلن و كاهش قيمت‌هاي پروپيلن بوده است. قيمت پروپيلن به عنوان محصولي كه هم در پالايشگاه‌ها و در واحدهاي كراكر قابل توليد است با 5درصد كاهش قيمت در ماه اكتبر به 533دلار در هر تن رسيده است كه اين رقم نسبت به قيمت پروپيلن در ماه سپتامبر 26دلار كاهش داشته است. اما از سوي ديگر، اتيلن كه عمدتا در واحدهاي كراكر اتان توليد مي‌شود با يك درصد افزايش به 767دلار در هر تن رسيده است و نسبت به ماه سپتامبر 6دلار افزايش از خود نشان مي‌دهد. همچنين پلي‌اتيلن و پلي‌پروپيلن به عنوان محصولات توليدي از اتيلن و پروپيلن نيز به تبع خوراك‌هاي خود يعني اتيلن و پروپيلن، قيمت‌هاي متفاوتي را در ماه اكتبر تجربه‌ كردند. قيمت جهاني پلي‌اتيلن در ماه اكتبر نيز دقيقا رفتاري مشابهي با اتيلن داشت و با يك درصد افزايش به هزار و 252 دلار در هر تن رسيد. در آن سو در حالي كه قيمت پروپيلن 5درصد كاهش داشته است قيمت جهاني پروپيلن در ماه اكتبر 3درصد كاهش يافت و به هزار و 114دلار در هر تن رسيد.
اوضاع بر وفق مراد آروماتيك‌ها
آروماتيك‌ها محصولات معطر هيدروكربني هستند كه داراي حلقه‌هاي بنزني هستند و براي ساخت طيفي از محصولات پتروشيمي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. قيمت اين محصولات در ماه گذشته رشد بيشتري را از خود نشان داده است. بنزن محصولي است كه در ماه گذشته بيشتر از هر يك از اجزاي سبد هفت‌گانه PGPI رشد قيمتي داشته است. اين محصول با 4درصد رشد نسبت به ماه گذشته از قيمت 586دلار در هر تن به 612دلار در هر تن رسيد. همچنين تولوئن، ديگر محصول آروماتيكي پتروشيمي نيز با 2درصد افزايش قيمت در ماه اكتبر به 621دلار در هر تن رسيد و رشد قيمتي 12دلاري را نسبت به ماه سپتامبر تجربه كرد. قيمت پارازايلين نيز با يك درصد افزايش در ماه اكتبر به قيمت 773دلار در هر تن رسيد كه اين رقم نسبت به ماه سپتامبر 8دلار افزايش داشته است. جيم فاستر، تحليلگر ارشد پلاتس در تحليل بازار جهاني بنزن مي‌گويد: «قيمت بنزن در ماه اكتبر 4درصد رشد داشته است. اين مساله ناشي از اين است كه صادرات بنزن كر‌ه‌جنوبي در ماه اكتبر 30درصد كاهش داشته است و اين مساله عرضه جهاني بنزن را تحت فشار قرار داد‌ه است. همچنين قيمت بنزن پيرو بخش بالادستي صنعت انرژي است و در ماه اكتبر هم قيمت نفت خام و هم قيمت نفتا رشد داشته‌اند.» در ماه اكتبر، قيمت نفت خام 2درصد و قيمت نفتا 3درصد رشد داشته است. نكته قابل تامل در مورد محصولات پتروشيمي، حركت قيمتي آنها در ماه اكتبر همسو با بازارهاي جهاني سهام است. شاخص سهام DOW JONES، در اين ماه 8درصد رشد داشته است در حالي كه شاخص سهام بورس لندن FTSE 5درصد و شاخص سهام
NIKKEI 225 10درصد رشد داشته‌اند.

منبع خبر: تعادل