استاد دانشکده مطالعات خلیج فارس در دانشگاه قطر معتقد است که ایران در واکنش به اقدامات آمریکا، از حق قانونی خود استفاده کرده و به صورت گام به گام تعهدات هسته ای اش را کاهش می دهد.

«لوسیانو زاکارا» یکی دیگر از سخنرانان روز دوشنبه کنفرانس بین المللی یکجانبه‌گرایی و حقوق بین الملل در دانشگاه علامه طباطبایی تهران بود.

وی که با موضوع «از چندجانبه‌گرایی به یکجانبه‌گرایی؛ ایالات متحده به دنبال گسترش سلاح هسته ای» سخن می گفت، چندجانبه‌گرایی را راه حل پایان دادن به اختلافات و درگیری‌های منطقه ای دانست و افزود: از زمان پیروزی انقلاب اسلا می ایران، شاهد مقابله ایالات متحده با آن از طرق مختلف از جمله به راه انداختن جنگی طولانی با عراق و تحریم های گسترده به ویژه در حوزه نفت و انرژی بوده ایم.

به گفته این استاد دانشگاه قطر، اقدامات یکجانبه آمریکا تنها شامل ایران نبوده و دیگر کشورها مانند لیبی را نیز در بر گرفته است. با این حال، اروپایی ها به این موضوع واکنش مستقل نشان داده و کوشیده اند موضوعات را با دیپلماسی و همکاری، حل و فصل کنند.

زاکارا تأکید کرد: پس از مطرح شدن فعالیت های هسته ای ایران، اروپا نیز با تبعیت از تحریم های شورای امنیت به همکاری با آمریکا پرداخت. با این حال، مذاکرات طولانی با ایران که سرانجام به توافق هسته ای ۱+۵ انجامید، آغاز دور جدیدی از چندجانبه‌گرایی و پایان یکجانبه‌گرایی آمریکا بود. «باراک اوباما» رئیس جمهوری وقت آمریکا در زمان امضای این توافق از آغاز دوران همکاری و تسهیل مناسبات اقتصادی ایران با جهان خبر داد.

وی افزود: به دنبال آن، شورای امنیت با تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ تحریم های سازمان ملل متحد علیه ایران را لغو کرد و تلاش ها برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای به بار نشست. اما با روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، این کشور بار دیگر به یکجانبه‌گرایی روی آورد. او آمریکا را از برجام خارج کرد و تحریم ها علیه این کشور را بازگرداند.

زاکارا در ادامه یادآور شد: در نقطه مقابل نیز ایران از حق قانونی خود استفاده کرده و به صورت گام به گام تعهدات هسته ای اش را کاهش داد.

به اعتقاد وی، ترامپ با خروج از برجام نه تنها قوانین حقوق بین الملل را زیر پا گذاشت بلکه قوانین و هنجارهای کشور خود را نیز نادیده گرفت؛ این اقدام همچنین بر خلاف خواست پنج قدرت جهانی دیگر انجام گرفت.

وی اظهار کرد: یکجانبه‌گرایی ترامپ تنها به این توافق ختم نشد؛ او از چندین توافق بین المللی، منطقه ای و دوجانبه دیگر نیز خارج شد تا نشان دهد که اهمیتی برای چندجانبه‌گرایی قائل نیست. با این وجود این اقدامات علاوه بر این که موجب بروز تنش های بین المللی شد، دستاوردی نیز برای آمریکا نداشت. در زمان حاضر منطقه به خاطر سیاست های نادرست ترامپ دچار بحران شده و تنش ها به مرحله خطرناک رسیده؛ به گونه ای که کنترل آن از دست کاخ سفید خارج شده است. در این شرایط خطیر دولتمردان آمریکا ناگزیر از همکاری با دیگر کشورها و بازیگران منطقه ای و بین المللی هستند.

کنفرانس بین المللی یکجانبه‌گرایی و حقوق بین‌الملل روز دوشنبه با سخنرانی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه و تعدادی از کارشناسان داخلی و خارجی برگزار شد. این کنفرانس به دنبال تبیین حد و مرزهای چالش یک جانبه‌گرایی در برابر موضوعات متعدد حقوق بین‌الملل بود و در آن  ابعاد مختلف یک جانبه‌گرایی در حقوق بین‌الملل از جمله در حوزه محیط زیست، حقوق بشر بین‌الملل، صلح و امنیت ملی، سازمان‌های بین‌المللی، حل و فصل اختلافات بین‌المللی و نیز آثار اقدامات یکجانبه آمریکا بر حقوق بین‌الملل و مسؤولیت بین‌المللی دولت‌ها در همراهی با موارد نفی حقوق بین‌الملل و با حضور اندیشمندان و صاحبنظران این حوزه مورد بررسی قرار گرفت.

برای شرکت در این کنفرانس که با همکاری مؤسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران و دانشگاه علامه طباطبایی برگزار ‌شد، کارشناسانی از بیش از ۱۰ کشور مقالات خود را به دبیرخانه ارسال کرده بودند که در نهایت ۲۶ مقاله پذیرفته و از این بین ۱۶ سخنرانی توسط اساتید دانشگاه‌های کشور و ۱۰ سخنرانی نیز توسط مهمانان خارجی از کشورهای ایتالیا، هند، روسیه، فنلاند، لهستان، پاکستان، ازبکستان، روسیه، مقدونیه و افغانستان انجام شد.