ژئوممبران گونه‌ای از مصالح ژئوسنتتیک و نوعی پوشش پلیمری به صورت ورق است که بدون نیاز به زیرساخت می‌تواند بعنوان لایه محافظ در عایق‌بندی استخرهای خاکی وسیمانی و مخازن ذخیره آب و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد.

(Geomembrane) ژئوممبران گونه‌ای از مصالح ژئوسنتتیک و نوعی پوشش پلیمری به صورت ورق است که بدون نیاز به زیرساخت می‌تواند بعنوان لایه محافظ در عایق‌بندی استخرهای خاکی وسیمانی و مخازن ذخیره آب و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد. این ورق‌ها با استفاده از جوش حرارتی یا روشهای مختلف در کنار هم قرار می‌گیرند. ورق ژئوممبران از پلیمرهای مختلفی مانند پلی اتیلن یا پلی وینیل کلراید ساخته می‌شود. از ژئوممبران برای عایق‌بندی استخرهای خاکی، مخازن ذخیره آب و مواد شیمیایی استفاده می‌شود.

معمولا ورق های ژئوممبران در عرض های مختلف (به طور متداول از ۲.۲ تا ۹ متر) و طول رول‌های متنوع با ضخامت های ۰.۷۵، ۱، ۱.۵، ۲، ۲.۵ و ۳ تولید می‌شوند.

انواع ژئوممبران

1. ژئوممبران سنگین (high-density polyethylene)
2. ژئوممبران سبک (linear low density polyethylene)
3. ژئوممبران (PVC: polyvinyl chloride)
4. ژئوممبران (VLDPE: very low density polyethylen)

مزایای ژئوممبران نسبت به سایر آب بندها

• کاهش هزینه‌های اجرای استخر ژئوممبران در مقایسه با استخرهای بتنی و یا سنگ وسیمانی.
• زمان اجرای بسیار کمتر برای ساخت استخر ژئوممبران نسبت به استخرهای بتنی.
• عایق‌بندی بسیار بالاتر ورق ژئوممبران در مقایسه با سایر پوشش‌های متداول.
• نچسبیدن خزه و جلبک به کف و دیواره استخر ژئوممبرانبه طوری که استفاده از آن برای مخازن ذخیره آب شرب کاملاً استاندارد و متداول است.
• مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی (مانند نور آفتاب، یخ زدگی و …) و عوامل بیولوژیکی.

کاربردهای ورق ژئوممبران

اگر چه ورق ژئوممبران بیشتر برای عایق‌بندی استخر ذخیره آب استفاده می‌شود، اما این محصول کاربردهای زیادی در صنعت، کشاورزی و دامپروری دارد. از آن جمله می‌توان موارد زیر را بر شمرد:

• استفاده درمخازن آب به منظور جلوگیری از هرز رفتن و آلوده شدن مخازن.
• استفاده در مخازن پساب به منظور جلوگیری از آلودگی محیط و آبهای زیر زمینی.
• ایزولاسـیون سـازه هـای بتنـی زیـر زمینـی جهت محافظـت در برابـر رطوبت و مـواد خورنده.
• پوشـش دهـی پـی سـاختمان هـای مرتفـع جهـت جلوگیـری از نفـوذ آب در فوندانسـیون سـاختمان.
• پوشش دهی لاگون های تصفیه فاضاب های شهری و پساب های صنعتی.
• استفاده جهت ایجاد پوشش غیر قابل نفوذ در محل های دفن بهداشتی زباله.
• استفاده به عنوان عایق دراستخر های نگهداری آب.
• استفاده به عنوان عایق در دریاچه های مصنوعی.
• پوشش دهی تالاب ها و دریاچه های مصنوعی.
• پوشش دهی حوضچه های پرورش ماهی و میگو.
• پوشش دهی مخازن ذخیره مواد شیمیایی.
• پوشش دهی تونل های عبور و مرور وسایل نقلیه و مترو.
• پوشش دهی کانال های انتقال آب و فاضلاب.
• استفاده در بستر سازی جاده ها و خطوط ریلی.
• استفاده در محل هایی که نیاز به ایزولاسیون دارد.
• استفاده در فرایند لیچینگ مواد معدنی.
• پوشش دهی کف و دیواره مخازن سوخت.
• پوشش دهی حوضچه های تبخیر.

خصوصیات فیزیکی و کاربردی ژئوممبران ها

خصوصیات فیزیکی و کاربردی انواع ژئوممبران ها با توجه به ترکیبات شیمیایی آنها بسیار متفاوت است، فاکتورهای کلیدی جهت بررسی و ارزیابی ژئوممبران ها، با نصب و راه اندازی، جوشکاری، تعیین مقاومت شیمیایی و سازگاری زیست محیطی آنها مشخص خواهد شد. کنترل فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی نظیر اثرات انرژی خورشیدی بر سطح پوششهای ژئوممبران، دقت در نصب، آزمایش های فیزیکی و شیمیایی، کنترل میزان نشت و نیز آنالیز وضعیت رسوبات در حین سرویس دهی این مواد ضروری است.

با توجه به موارد فوق جهت کنترل کیفیت این محصولات موارد ذیل باید مورد بررسی قرار گیرد.:

۱-خواص فیزیکی و مکانیکی شامل: ضخامت ،دانسیته، خواص کششی، مقاومت پارگی، مقاومت سوراخ شدگی، درصد و میزان توزیع دوده،OIT  و …)

۲- خواص تعیین کننده طول عمر: شامل مقاومت در برابر تنش های محیطی و القای اکسایشی طولانی مدت و UV.

۳- مقاومت درزها.

منبع: اندیشه برتر میران