دسیسه های رهبران ریاض به خصوص ولیعهد کنونی سعودی علیه جمهوری اسلامی ایران چنان پرشمار و پی در پی بوده که افشاگری اخیر روزنامه آمریکایی روایتی از یک توطئه کهنه به شمار می آید. با این حال می توان تفاسیری نو از این روایت ارائه کرد.

 افشاگری اخیر روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» درباره رایزنی سعودی ها با چند دلال بدنام و سوداگر صهیونیست برای انجام پروژه های تروریستی علیه جمهوری اسلامی ایران از مهمترین اخبار روزهای گذشته بود که مورد توجه بسیاری از ناظران و رسانه ها قرار گرفت.
این روزنامه با استناد به منابع مورد وثوق خود فاش ساخت که در آستانه ورود «دونالد ترامپ» به کاخ سفید و تغییر دولت در آمریکا تعدادی از سوداگران و سران شرکت های حاضر در یک شبکه مافیایی با «احمد العسیری» نظامی معتمد «محمد بن سلمان» وزیر دفاع وقت و ولیعهد کنونی عربستان چانه زنی کرده اند تا طرح هایی به ارزش 2 میلیارد دلار را برای خرابکاری و ضربه زدن به اقتصاد ایران به اجرا درآورند.
به نوشته نیویورک تایمز، العسیری در گفت وگوهای خود تقاضای ترور برخی از مسوولان ایرانی از جمله سردار «قاسم سلیمانی» فرمانده سپاه قدس را مطرح ساخته که به دلایل مختلفی از جمله سیاست صبر و انتظار اعضای شبکه مافیایی برای معامله با دولت جدید آمریکا یا هراس از تبعات و ناتوانی در اجرای توطئه تروریستی با جواب منفی آنان روبرو شده است. با این حال یک شرکت مزدور بریتانیایی برای کارگزاری طرح های تروریستی مورد نیاز سعودی ها به آنان پیشنهاد شده است.
در خصوص این گزارش و اطلاعات آن که شرحی از یک تلاش بی فرجام برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران و مسوولان آن در مقطع زمانی بیش از یک سال پیش به شمار می رود چند نکته را می توان خاطرنشان ساخت؛
1. دی ماه سال گذشته بود که برگزاری تجمعات اعتراضی از سوی مالباختگان چند موسسه مالی وارد فازی تازه در مشهد شد و با تحریک برخی مخالفان دولت با سردادن شعارهای ضددولتی همراه شد. تبعات این رخداد در دیگر شهرها به سرعت بروز یافت و این تجمعات به سرعت به خشونت و رفتارهای هنجارشکنانه و غیرقانونی گرایید چنانکه موجی از تخریب و اغتشاش بر مطالبات سیاسی و اقتصادی سایه افکند. در آن دوره مسوولان ارشد کشور ضمن به رسمیت شناختن مطالبات مشروع، آدرس کانون های توطئه خارجی را مشخص کرده و نسبت به فرصت طلبی دشمنان خارجی هشدار دادند.
چند ماه بعد و با راه افتادن موج بزرگ نوسانات ارزی در اوایل سال 97، مسوولان اقتصادی کشور از فعالیت مراکزی در خارج مرزها به خصوص در برخی کشورهای عربی همسایه خبر دادند که سبب ساز بی ثباتی در بازار ارز ایران شده است.
در مقابل، گروهی این اشاره به عوامل خارجی را نوعی فرافکنی و حتی توهم توطئه خواندند و شکل گیری مثلث آمریکایی- سعودی- صهیونیستی برای تشدید تخاصم با ایران را کلیشه ای دانستند که برای توجیه ناکارآمدی در مدیریت سیاسی و اقتصادی کشور از سوی حاکمیت اعلام می شود.
گزارش نیویورک تایمز از همداستانی گماشته بن سلمان در دستگاه اطلاعاتی سعودی با «جوئل زمل» سرمایه دار صهیونیست و «جورج نادر» تاجر لبنانی- آمریکایی برای راه انداختن فعالیت های تروریستی و خرابکاری اقتصادی، گوشه ای از اقدامات عملی در جهت تحقق موضع گیری های خصمانه صهیونیست ها، سعودی ها و رهبران واشنگتن علیه مردم ایران بود.
2- جنگ زمانی شروع می شود که همه راه ها برای گفت وگو و تعامل بر سر منافع و اهداف متعارض با بن بست مواجه شود. در ادامه باید گفت، زمانی که یک سیاستمدار، گروه یا رژیم سیاسی ناتوان از هماوردی مستقیم، گزینه تنازع و جنگ رو در رو را ناممکن می بینند یا جسارت پذیرش تبعات آن را ندارد، در صورت عدم تعهد به هنجارهای اخلاقی و قواعد بین المللی از ابزار تروریسم بهره می جوید.
رژیم سعودی به ویژه در دوره سلمان با کاربرد گسترده ابزارهای نامشروع علیه ملت های منطقه، تلاش کرده شکست های متعدد منطقه ای در سوریه، عراق، لبنان، یمن و مخاصمه با قطر را به این نحوه جبران کند و همین ابزارها را برای ضربه زدن به بزرگترین رقیب منطقه ای به کارگیرد. نکته قابل تامل اصرار بر این مشی است که شاهد بودیم برای حذف مخالفان داخلی هم مورد استفاده قرار گرفت.
3- رسانه ها برای درز دادن اطلاعات محرمانه و انتشار گزارش های چالش برانگیز خود، مناسب ترین زمان را با توجه اهداف، منافع و سیاست هایشان برمی گزینند. برای همین پس از انتشار گزارش نیویورک تایمز این سوال مطرح شد که دلیل اصلی افشای طرح های ضدایرانی بن سلمان در مقطع کنونی چیست؟
برخی این گمانه را مطرح ساختند که برانگیختن ایران علیه سعودی ها می تواند اصلی ترین انگیزه در این خصوص باشد. حال آنکه پیش از این نیز نیویورک تایمز و نشریاتی چون «دیلی بیست» گزارش هایی درباره دسیسه های آل سلمان علیه تهران منتشر ساخته اند و در همین ارتباط وزیر امور خارجه اعلام کرده که ایران پیش از این گزارش ها، اطلاعات دقیقی درباره طرح های تروریستی سعودی ها داشته است.
گمانه ای هم وجود دارد که مبتنی بر تلاش طیفی از رسانه های غربی برای نگاه داشتن ولیعهد سعودی زیر فشاری است که از زمان گشایش پرونده قتل «جمال خاشقچی» به راه افتاده و می تواند سرنوشت بن سلمان را تعیین کند.
چند روز پیش بود که روزنامه «گاردین» گزارشی را درباره ارتباط مالی شبکه خبری «ایران اینترنشنال» با ولیعهد سعودی منتشر ساخت و پس از آن بود که خبرنگار گاردین فاش ساخت دلیل قتل خاشقچی اطلاع وی از ارتباطات ایران اینترنشنال با بن سلمان و احتمال برملا کردن اسناد آن بوده است.
برخی از ناظران می گویند رقابت های پیدا و پنهان برخی دولت های اروپایی با ترامپ سبب شده تا این دولت ها از رخدادی چون کنار رفتن بن سلمان و تضعیف پیوندهای وی با ترامپ و اطرافیانش چون «جرد کوشنر» استقبال کنند. از سوی دیگر نخبگان و رسانه های رقیب ترامپ در آمریکا از جمله نیویورک تایمز تزلزل پایه های قدرت بن سلمان را ضربه ای به رئیس جمهوری جمهوریخواه دانسته و با نگاه داشتن فشار روی ولیعهد سعودی اهداف خود در رقابت های سیاسی را دنبال می کنند.
با این حال آنچه آشکارتر شده عمق خصومت سعودی و ولیعهد عربستان با جمهوری اسلامی ایران است که وی را به سوی بهره گیری از نامشروع ترین ابزارهای ممکن سوق می دهد.