کیمیای تعزیه داری حسین (ع) بی نیاز از منت اکسیر

کیمیای تعزیه داری حسین (ع) بی نیاز از منت اکسیر

عزاداری برای سید الشهدا از افتخارات فرهنگ شیعی است که در قالب های گوناگون ریشه در تمدن کهن ایران زمین به عنوان مهد تشیع دارد، فرهنگی که به آن می بالیم و این روزها از سوی دشمنان و ناآگاهان به سبک و سیاق های گوناگون مورد هجمه قرار گرفته است.

برگزاری آیین های عزاداری سالار شهیدان و سوگواری برآنچه در کربلا به بزرگان دین برترین مخلوقات زمین گذشت، نه فقط ایام محرم و صفر که در تمام روزهای سال از موارد مورد مبالات ایرانی هاست که سعادت سوگواری ائمه اطهار را یافته اند.
ارادت به اهل بیت (ع) یکی از پشتوانه های این مردم و سند هویت دینی آنان است، عاملی که البته دشمنان هرگز از آن غفلت نکرده اند و به شیوه های مختلف از هجمه مستقیم تا روش های غیرمستقیم و واردکردن آسیب به بنیان های این افتخار سعی در انحراف و تزلزل آن دارند.
تلاش برای رخنه کردن و تاثیر منفی در این سند افتخار از طریق ورود سبک های غیر اصولی و نامتناسب با فرهنگ شیعی در آیین های عزاداری از جمله قمه زنی و یا رواج اشعار و سبک های ستایشگری دور از شان و مقام ائمه از جمله آسیب هایی است که سالهاست دشمنان اسلام در پی تقویت آن هستند.
امری که بسیاری از بزرگان و علما را به توصیه های مکرر به تعدادی از مداحان و ذاکرین اهل بیت(ع) جهت رعایت شئون اخلاقی،‌ دینی و عقلی در روضه‌خوانی‌ها و تلاش برای معرفی درست و عقلانی و منطقی شخصیت اهل بیت(ع) با بیان واقعیت‌ها واداشته است. 
برخی آسیب های فرهنگی وارد شده به فرهنگ عزاداری شیعه در کشور بی شک نیازمند ریشه یابی و پیشگیری از به انحراف کشیده شدن این آئین هاست، تا مبادا اصالت این فرهنگ زیر سوال برود.
طی دهه های اخیر به گفته مداحان پیشکسوت جریانی توسط برخی مدیحه سرایان شکل گرفته که محتوا را فدای قالب اشعار می کنند، رواج برخی اشعار بی محتوا و گاهی خلاف واقعیت در سوگواری ها، کمرنگ بودن تشریح اهداف امام حسین (ع) از قیام عاشورا، ناآشنا بودن برخی مداحان با عواقب سبک های غیر اصولی در برخی موارد که اسباب سوءاستفاده دشمنان را فراهم می کند، از جمله آسیب های این عرصه از زبان مداحان پیشکسوت و با مطالعه است که به اعتقاد آنها تمرکز در نظارت و ایجاد تشکیلاتی در این مسیر می تواند راهگشا باشد.

*مداحان چارچوب ها را زیر پا نگذارند
حاج محسن طاهری یکی از این مداحان با ذکر این بیت شعر «کیمیایی است عجب تعزیه داری حسین که نباید ز کسی منت اکسیر کشید»، می گوید: مصراع دوم شعر به خیلی چیزها اشاره دارد. 
به گفته طاهری، برخی از مداحان برای اینکه مجلسی را سر شوق و ذوق بیاورند بسیاری معیارها و چارچوب ها و خط قرمزها را زیر پا می گذارند. 
وی افزود: جوانانی که در این راه قدم می گذارند باید مراقب باشند در شان اهل بیت (ع) رفتار و عزاداری کنند، رهبر انقلاب بارها در دیدار با مداحان به این مطلب اشاره کرده اند که ما باید الگوهایمان در چگونگی مداحی و ارتباط با مخاطب مشخص باشد.
طاهری افزود: نباید برای دشمنان دین و مذهب به دلیل ناآگاهی سوژه سازی کنیم تا مبادا اصل عزاداری زیر سوال رود، به دیگرانی که به هیچ چیز پایبند نیستند، خوراک ندهیم. 
این مداح پیشکسوت از جوانان و نوظهوران این عرصه خواست تا رعایت کرده و از آنچه در شان و شئونات اهل بیت نیست از جمله آلات موسیقی، سبک ها، نواها و آواهایی که در خور شان اهل بیت (ع) نیست، حذر کنند.
طاهری گفت: در برخی موارد غیر از این شاهدیم که به تعبیر رهبری شعر ممکن است شعر عزاداری باشد، اما قالب ارائه آن قالب یک خواننده لهوی و غربی است، باید دقت کنیم در خط دشمنان اهل بیت (ع) قرار نگیریم، تمام این عزاداری ها و تحریک عواطف و احساسات برای این است که در خط دوستان اهل بیت باشیم و به این لشکر اضافه کنیم نه اینکه لشکر دشمن را زیاد کنیم، می خواهیم مایه زینت و افتخار باشیم نه مایه شرمساری.

**صدای خوش برای مداحی کافی نیست
این مداح پیشکسوت افزود: هر حرفه و کاری نیازمند آموزش است، در بحث آموزش صداسازی، آواها و شرایط خوانندگی کلاس های مختلفی داریم که از سالیان سال بوده و ردیف ها و آوازهای سنتی آموزش داده می شود، بحث مداحی هم همینگونه است.
طاهری گفت: مداحی عرصه های مختلف دارد، ادبیات، مصایب، روضه ها، مقاتل و مسایل برخورد های اجتماعی همه جایگاه خود را دارد و باید آموزش داده شود و شخصی که قصد مداحی دارد باید این ها را فرا بگیرد و اینگونه نیست که فقط به صرف برخورداری از صدای خوش شروع کند.
وی افزود: صدای خوش یکی از ابزارهای مداحی است، اما حتما باید محتوا را با آموزش صحیح به صدای خوش افزود.

**هر وقت الگوها و نسخه ها گم شوند، مردم به بیراهه می‌روند
حاج محسن حسن زاده دیگر مداح پیشکسوت گفت: ما در عزاداری الگو و نسخه داریم، باید ببینیم اهل بیت (ع) چگونه برای اباعبدالله عزاداری می‌کردند، اگر اینها را الگو قرار دهیم راه گمشده را پیدا می کنیم.
وی افزود: عده ای بسیار متوجه اهمیت عاشورا هستند، به عمق این اقیانوس می روند و دُر و گوهر استخراج و آنها را زینت جان و جهان می کنند اما عده ای فقط به روی اقیانوس شنا کرده و فقط به گریه و روضه خوانی بسنده می کنند.
حسن زاده گفت: گریه و روزه را قبول داریم باید باشد و سفارش هم شده و باید انجام شود اما اگر عزاداری فقط این باشد، متاسفانه آسیب می بینیم، باید ببینیم هدف امام حسین (ع) چه بود اگر می گوید من «کشته اشکم» یعنی کشته اشک بچه یتیم، بیوه زن فقیر و مستضعف از ظلم و جور هستم نه اینکه کشته شدم تا برای من گریه کنید.
وی افزود: مرثیه خوانی و مداحی بزرگترین مقام است، اما گریه و اشک ها باید به سبک سنتی باشد، اگر قرار باشد هرمداحی اعمال سلیقه کند و ازمسیر اهل بیت (ع) پا را فراتر بگذارد به یقین هلاک میشود حتی اگر عزاداری کند.
حسن زاده گفت: اهل بیت (ع) جایگاه اسرار پروردگارند و ستون‌های استوار یقین و حامل کتاب های آسمانی، با این اعتقاد هرکس یک قدم از اینها عقب بماند هلاک می شود و یک قدم جلو برود هم هلاک می‌شود، باید همراه با اهل بیت (ع) و قرآن بود هیچ کدام از اینها به تنهایی نمی شود.
وی ادامه داد: مداحان باید جایگاه اهل بیت را برای مردم تبیین کنند، امام حسین (ع) برای چه کربلا آمد؟ هدفش این بودکه اسلام بماند. اسلام آیا در زندگی من پیاده شده؟.

** خانه از پای بست ویران است
حاج علی انسانی دیگر مداح پیشکسوت در زمینه برخی سبک های مداحی دور از شان ائمه گفت: تا نظارت کامل در این رابطه نباشد کار به سامان نخواهد کشید، در این حالت باید گفت «خانه از پای بست ویران است خواجه در بند نقش ایوان است».
حاج علی انسانی افزود: باید در مورد مداحان و ستایشگران و ذاکران اهل بیت (ع) سامانه ای برای نظارت تشکیل شود تا مورد بی مهری برخی ها قرار نگیریم.
این مداح پیشکسوت گفت: تا جامعه مداحی تشکل پیدا نکند، اوضاع به سامان نمی شود، پیغمبر ما، هم بشیر بود و هم نظیر، پس نظارت لازمه هرکاری است.
انسانی افزود: اخیرا می گویند، فلان ذاکر، ستایشگر یا مداح از فلان مجلس مبالغ هنگفتی گرفته است که این مساله مورد اعتراض است، باید دید در مقابل این مبالغ چه چیزی تحویل داده، تحویل دادنش مساله است که تا نظارت نباشد کار به سامان نخواهد شد.
وی گفت: عده ای هم کم لطفی کرده و با اهداف نامقدس مجلسی را به پا می کنند و از ذاکر دعوت و برای پست ها و آینده خود سوء استفاده می کنند و پول هایی پرداخت می شود که به اسم تمام جامعه مداحی تمام می شود و این ظلم است.

** ضرورت حذف موازی کاری در تشکیلات مداحی کشور 
حاج مهدی آصفی دیگر ذاکر و نوحه سرای پیشکسوت کشور گفت: زمانی اوضاع مداحی خیلی بی سر و سامان بود اما الان در حال بررسی هستند، مداحان باید زیر نظر یک موسسه و بنیاد قرار گیرند و پس از اراده به مداحی با آموزش صحیح جذب تشکیلات آن حرفه شوند.
وی افزود: برخی از تازه واردان حرف اساتید مداحی را گوش نمی دهند و به این مساله واقف نیستند که به صرف صدای خوب نمی توان مداح شایسته بود، بلکه توجه به ردیف و قافیه در خواندن مهم است.
آصفی گفت: در دوران کنونی شعرای خوبی به عرصه آمده اند که می توان از اشعار آنان بهره برد، اما کانالی برای خوراک دادن به مداحان جوان و مطالبه آنچه ارائه می شود، لازم است.
وی افزود: مبنای مداحی نیاز به چارچوب دارد، کانون مداحان، خانه و بسیج مداحان فعالند اما موازی کاری دارند و موازی کاری باعث افزایش و خروجی کم می شود بنابراین باید همه با هم باشند با هزینه کمتر و خروجی و آموزش بیشتر.
آنچه مسلم است حوزه مداحی و عرصه عزاداری نیز همچون بسیاری زمینه های فرهنگی نیازمند آسیب شناسی جدی و به دلیل حساسیت، حوزه نظارت بسیار دقیق برای حفظ اصالت و هویت آن دارد.

نظرات کاربران