هجمه های سیاسی دلواپسان با نزدیک شدن به زمان برگزاری مناقصه های بین المللی صنعت نفت ایران که در میان آنها میدان مشترک نفتی و گازی نیز قرار دارند، افزایش یافته و به تجمع های غیرقانونی نیز کشیده شده است.

بر اساس برآوردها نخستین مناقصه های بین المللی صنعت نفت قرار است با هدف جذب سرمایه گذاری های خارجی و جبران عقب ماندگی های سال های گذشته در اردیبهشت ماه 1395 برگزار شود.
در این مناقصه ها، میدان ها و طرح ها بزرگ نفتی که بخش عمده آنها جزو میدان های مشترک هستند به سرمایه گذاران داخلی و خارجی معرفی می شوند تا بهترین پیشنهادها دریافت و از میان آنها سرمایه گذاران واجد شرایط برگزیده شوند.
به نظر می رسد که با نزدیک شدن به این تاریخ، هجمه های منتقدان که اکنون بیشتر صبغه سیاسی و جناحی یافته، رو به افزایش گذاشته است.
پس از تشکیل کمیته بازنگری قراردادهای نفتی که با هدف بررسی و آماده سازی پیش نویس جدیدی برای قراردادهای نفتی ایران تشکیل شد، انتقادها از آن کلید خورد.
برخی انتقادها نسبت به محتوای مدل جدید و نقاط ضعف آن بیان شد، اما بخش عمده ای آن رنگ و بوی سیاسی داشت و با هدف تخریب مطرح شد.
هر چند هنوز شماری از کارشناسان به دلیل حساسیت ویژه ای که به طور تاریخی نسبت به قراردادهای نفتی در ایران وجود دارد، همچنان با نگاهی منتقدانه به این قراردادها می نگرند، اما در جلسه های کارشناسی که وزارت نفت با کارشناسان و استادان منتقد برگزار کرد، تلاش شده است به این انتقادها رسیدگی شود.
تاکنون در چند مرحله، دولت و وزارت نفت از منتقدان دعوت کرده اند که انتقادهای کارشناسانه خود را مطرح کنند.
حتی چندی پیش اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری با دعوت از منتقدان دلسوزی که بدور از بازی های سیاسی، تمایل به نقد این قراردادها دارند، گفت: از اینجا اعلام می کنم اگر کارشناسی روی بندی از این قرارداد نظری دارد، دولت مشکلی برای اصلاح آن ندارد.
جهانگیری با بیان اینکه متاسفانه عده ای نمی خواهند کاری در این کشور انجام شود و به جای پرداختن به مواد قرارداد، با یکسری الفاظ تند و زشت به مدیران متدین وزارت نفت توهین می کنند، این رفتار را ظالمانه خواند و گفت: این در حالی است که هنوز این قرارداد اجرایی نشده است.
معاون اول رئیس جمهوری ادامه داد: با وجود اینکه دولت، بند بند این قرارداد را در پروسه چند ماهه بررسی کرده و نظرات کارشناسان بسیاری را دریافت کرده، اما حاضر است همچنان نظرات دلسوزانه کارشناسان را بپذیرد و در صورت نیاز، بندهایی از قرارداد را اصلاح کند.
همچنین دفتر هیات دولت از صاحبنظران، متخصصان و استادان دانشگاه ها دعوت کرد که دیدگاه ها و نقدهای فنی و حقوقی خود را درباره شرایط عمومی، ساختار و الگوی قراردادهای بالادستی نفت و گاز در اختیار این دفتر قرار دهند.

** تهمت و فحاشی به جای مذاکره
به تازگی نیز بیژن زنگنه وزیر نفت درباره مدل جدید قراردادهای نفتی و افزایش انتقادها نسبت به این مدل از قراردادها، گفت: در این زمینه نخست باید اعلام کرد تاکنون هیچ قراردادی بسته نشده و حتی متن این مدل از قراردادها آماده نشده است.
وی با بیان اینکه قرارداد محرمانه است اما پیش نویس قرارداد محرمانه نیست، اضافه کرد: وزارت نفت در زمینه مدل جدید قراردادهای نفتی شفاف ترین رفتار را انجام داده و در طول دو سال گذشته هر فعالیتی که در این زمینه انجام شده در معرض افکار عمومی قرار داده است.
وزیر نفت ادامه داد: وزارت نفت حتی اگر می خواست فرم قبلی قراردادهای نفتی را اجرا کند باید طبق قانون نفت، از دولت مصوبه دریافت می کرد و آن را در اختیار مجلس قرار می داد و رئیس مجلس شورای اسلامی اگر اشکالی داشت آن را برطرف و بعد در روزنامه رسمی چاپ می کرد و سایت دولت آن را در اختیار همگان قرار می داد که همه این کارها انجام شده است.
وی انتقاد کردن و ایراد گرفتن نسبت به برخی از تصمیم ها و قوانین را طبیعی دانست و با بیان اینکه ما از همان ابتدا آمادگی خود را برای دریافت نظرات کارشناسان درباره مدل جدید قراردادهای نفتی اعلام کردیم، یادآور شد: «مصنوع بشری قابل اصلاح است و وحی منزل نیست» و وزارت نفت آمادگی خود را در صورتی که این چارچوب قرارداد نیاز به اصلاح داشته باشد اعلام کرده است.
وزیر نفت با بیان اینکه برخی افراد از واژه های همچون دزد و خائن استفاده می کنند که پیداست این افراد به دنبال مذاکره نیستند، گفت: این افراد به دنبال تهمت زدن و فحاشی هستند و حتی کار سیاسی هم نمی کنند چون کار سیاسی قواعد و قانون خاص خود را دارد.
زنگنه تاکید کرد: این گروه از افراد به دنبال مذاکره نیستند و حرف خودشان را که جز افترا و تهمت نیست می زنند.
وزیر نفت در ادامه، به جلسه سه ساعته با نمایندگان مجلس در ١٣ بهمن ماه اشاره کرد و با بیان اینکه در این جلسه، نمایندگان مجلس شورای اسلامی نظرات خود را بیان کرده و درباره آن بحث های مفصلی انجام شد، افزود: در پایان این جلسه در بسیاری از موارد به نظرات مشترک دست پیدا کردیم.
وی با بیان اینکه هدف ما این است تا خیال نمایندگان و مردم درباره قراردادهای نفتی راحت باشد، اعلام کرد: مطمئنم نیت نمایندگانی که انتقادهایی به این چارچوب قرارداد دارند «خیر» است، اگرچه با من مخالف هستند اما نیتشان توسعه کشور است.
زنگنه سپس به برخی دیگر از واکنش ها نسبت به این قراردادها اشاره کرد و با بیان اینکه برخی معتقدند نباید با شرکت های خارجی قرارداد امضا شود و نفت نباید توسعه یابد، توضیح داد: این گروه معتقدند توسعه نفت یعنی توسعه خام فروشی و بارها عنوان و مصاحبه کردند توسعه نفت خلاف سیاست کلی است که اینگونه نیست.
وزیر نفت با بیان اینکه اینگونه افراد تنها یک بند از سیاست کلی را می خوانند و به دیگر بندها توجه نمی کنند، یادآورشد: توسعه ظرفیت تولید نفت با تاکید بر میدان های مشترک، توجه به افزایش ضریب بازیافت نیز در سیاست کلی آمده است که این گروه به آن توجه نمی کنند.
به گفته وی، تا نفت توسعه پیدا نکند بخش پایین دستی نیز توسعه پیدا نمی کند؛ اول باید نفت تولید شود تا منجر به قراردادهای پایین دستی شود.
زنگنه با بیان اینکه هر کسی حرف منطقی دارد و می خواهد صحبت کند من و همکارانم حاضریم همانند گذشته با آنها گفت وگو کنیم، گفت: قبول دارم درباره نفت نگرانی های وجود دارد و همیشه وجود داشته است، ما می خواهیم اطمینان بخشی کنیم به شرطی که منتقدان بخواهند مذاکره کنند و منطقی باشد و حداقل ها را رعایت کنند.»
وی ادامه داد: نمی شود این افراد بگویند ما شما را قبول نداریم و تنها یک نفر را در نظام قبول داریم و بقیه خائن، دزد و ... هستند؛ این افراد بهتر است راحت بگویند نظام را قبول نداریم.
وزیر نفت درباره اینکه این قراردادها چه زمانی برای ارائه به شرکت های خارجی آماده می شود، گفت: کار تنظیم پیش نویش قرارداد در حال انجام است و پس از نهایی شدن با شرکت ها مذاکره می کنیم؛ البته کار مذاکره با شرکت ها آغاز شده است.

** لغو کنفرانس معرفی مدل جدید قراردادهای نفتی در خارج از ایران
همایش بین المللی رونمایی از مدل جدید قراردادهای نفتی در اوائل آذرماه امسال با حضور نمایندگان دهها شرکت بین المللی در تهران برگزار شد و قرار بود که کنفرانس دومی نیز در اسفندماه در لندن برگزار شود که لغو شد.
«علی کاردر» معاون شرکت ملی نفت در امور سرمایه گذاری، دلیل تاخیر در برگزاری این نشست را مشکلات صدور ویزای انگلیس اعلام کرد.
با توجه به اینکه قرار است نخستین مناقصه های مربوط به میدان های نفت ایران در اردیبهشت ماه 1395 برگزار شود، دیگر فرصتی برای برگزاری کنفرانس معرفی قراردادهای نفتی ایران در خارج از کشور وجود ندارد، زیرا این نشست باید پیش از برگزاری مناقصه ها برگزار شود.

منبع خبر: ایرنا