اجرای برجام و لغو تحریم ها فرصتی را ایجاد کرد تا کشورهای مختلف جهان به سرعت خواهان گسترش روابط خود با جمهوری اسلامی ایران باشند که امضای 51 سند همکاری از شرق آسیا تا قلب اروپا گواه آن است.

سفر رئیس جمهوری چین به ایران، نخستین سفر اروپایی دکتر روحانی به اروپا، سفر رئیس مجلس به عراق، سفر معاون وزیر امور خارجه به روسیه و نشست خبری سخنگوی دستگاه دیپلماسی از مهمترین رویدادهای سیاست خارجی در هفته گذشته بود که مورد توجه خبرنگاران سیاسی قرار گرفت.
وقتی نام چین، ایران و ایتالیا به میان می آید، ناخودآگاه نام جاده ابریشم در ذهن شکل می گیرد، مسیری تاریخی که تحول شگرفی در روابط بازرگانی، سیاسی و فرهنگی کشورهای در مسیر و همجوار آن از آسیا تا اروپا به وجود آورده است.
اینکه این مسیر تجاری چگونه شکل گرفت مقوله ای دیگر است، اما چه عامل و عواملی باعث احیاء مجدد آن در دوران معاصر خواهد شد، بدون تردید و به طور مستقیم به نقش و جایگاه ایران در تحولات بین المللی در منطقه و جهان بستگی دارد.
اجرای برجام و لغو تحریم های دومینو وار آمریکا، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل بر ضد ایران به اندازه ای حائز اهمیت هست که در هفته دوم به وقوع پیوستن آن پای غول های اقتصادی، تجاری و صنعتی جهان را به ایران باز کند.
همین دلایل کافی است تا چین به عنوان دومین اقتصاد قدرتمند جهان و به تعبیری دوست دوران سختی و تحریم، نخستین کشوری باشد که بلافاصله هفته گذشته به تهران بیاید و همانند روسیه -همسایه شمالی ایران- مذاکرات رسمی برای پایه گذاری روابط راهبردی 25 ساله با کشورمان را آغاز کند.
از طرفی اتحادیه اروپا به ویژه ایتالیا و فرانسه نیز به عنوان شرکای تجاری با سابقه با ایران نیز از درجه اهمیت به سزایی برخوردار هستند که رئیس جمهوری کشورمان بلافاصله نخستین سفر اروپایی خود را به این دو کشور اختصاص دهد تا نقشه راه روابط با این دو کشور عضو اتحادیه اروپا را ترسیم کند.

**پکن-تهران؛ امضاء 17 سند همکاری و 25 سال روابط راهبردی
حدود 14 سال (2002 میلادی) از سفر رئیس جمهوری اسبق چین (جیانگ زمین) به ایران می گذشت که شی جین پینگ رئیس جمهوری خلق چین در راس هیاتی سیاسی - اقتصادی شامل سه معاون نخست وزیر و 6 وزیر، هیاتی از بازرگانان و رسانه های چینی در هفته گذشته به تهران آمد.

**چین؛ میانجیگری در قلب انرژی جهان
البته وقتی صحبت از سفر مقامات چینی به میان می آید ابتدا توسعه روابط اقتصادی و تجاری به ذهن متبادر می شود، اما بیشتر تحلیلگران سفر منطقه ای شی جین پینگ و حضور این کشور قدرتمند اقتصادی در منطقه خاورمیانه را ورود نرم به عرصه سیاسی و بین المللی نیز ارزیابی می کنند.
سفر شی جین پینگ در هفته دوم پس از لغو تحریم ها به ایران و بلافاصله پس از سفر به عربستان و مصر در شرایط پر تنش ریاض- تهران، نشان می دهد چینی ها به آرامش و گسترش روابط راهبردی خود در قلب انرژی جهان می اندیشند.

**چین و ایران؛ دوستان دیروز و شرکای امروز
رئیس جمهوری چین در سفر به تهران با رهبر معظم انقلاب، دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری و علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و در مورد گسترش روابط راهبردی دو جانبه راهبردی گفت و گو کرد.
این دیدار ها نیز موید آن است که تهران و پکن علاوه بر روابط فرهنگی و تاریخی طولانی، در دو دهه اخیر دوستان نزدیکی به حساب می آیند و پس از اجرایی شدن برجام و لغو تحریم ها درصدد آن هستند با دستیابی به توافق گسترده، روابطی مبتنی بر «مشارکت جامع راهبردی» بنا کنند.
پایه گذاری روابط راهبردی 25 ساله، امضای 17 سند همکاری و رساندن سطح تبادل تجاری به 600 میلیارد دلار در 10 سال آینده از مهمترین نتایج سفر شی جین پینگ رئیس جمهوری چین به تهران و ملاقات های او با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید.

** سفر به قلب اروپا پس از 11 سال
از دیگر موضوعاتی که در هفته گذشته مورد توجه رسانه ها قرار گرفت؛ سفر دکتر روحانی به ایتالیا و فرانسه بود. این سفر که قرار بود پیش از این انجام شود و به دلیل اقدامات تروریستی در فرانسه به تاخیر افتاده بود، نخستین سفر رئیس جمهوری ایران پس از 11 سال به کشورهای عضو اتحادیه اروپا محسوب می شود.

**ایتالیا؛ 14 سند همکاری و ترسیم نقشه راه همکاری
مهمترین دستاورد سفر 3 روزه رئیس جمهوری اسلامی ایران به ایتالیا، امضاء 14سند همکاری دوجانبه در زمینه های اقتصادی و تجاری به ارزش حدود 17 میلیارد بود.
دکتر روحانی که در صدر یک هیات سیاسی و اقتصادی 120 نفره به ایتالیا رفته بود، علاوه بر دیدار و گفت و گو با سرجو ماتارلا رئیس جمهوری و متئو رنتزی نخست وزیر ایتالیا، از مناطق باستانی رم قدیم و آثار چند هزار ساله برجای مانده در پایتخت ایتالیا همچون مجموعه سنگی عظیم کلوسئو نیز بازدید کرد.

**دیدار با پدر روحانی کاتولیک های جهان
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی همچنین در سفر به ایتالیا، به واتیکان نیز رفت و علاوه بر پاپ فرانسیس رهبر مذهبی کاتولیک های جهان با نخست وزیر واتیکان نیز دیدار و درباره روابط دو جانبه، مسایل منطقه ای و جهانی گفت و گو کرد.
واتیکان کشوری مستقل و در قلب رم قرار دارد و دیدار هفته گذشته دکتر روحانی با پاپ، نخستین دیدار رئیس جمهوری ایران با رهبر مذهبی کاتولیک ها پس از 16 سال (از سال 1999) بود.
استقبال از توافق هسته ای و اهمیت تعهد طرفین بر اجرای آن، مباحث مربوط به خاورمیانه و ضرورت تلاش برای حل و فصل سیاسی مسائل این منطقه از محورهای مورد گفت وگو در این نشست بود.

** استقبال در الیزه؛امضای 20 سند همکاری
در حالی که محققان و مورخان براساس یک گزارش، سابقه حضور نخستین ایرانی ها در فرانسه را به بیش از 6 قرن پیش نسبت می دهند، سال 2015 میلادی سیصدمین سال روابط سیاسی میان ایران و فرانسه محسوب می شود. این در حالی است که سابقه روابط تجاری ایران و فرانسه نیز به امضای قرارداد 1715 میان ایران و فرانسه در دوران صفویه باز می گردد.
آخرین بار نیز 17 سال پیش بود (سال 1998) که برای نخستین بار رئیس جمهوری ایران به فرانسه رفت.
دکتر حسن روحانی در شرایطی در صدر یک هیات سیاسی – اقتصادی به پاریس وارد شد و مورد استقبال فرانسوا اولاند رئیس جمهوری فرانسه قرار گرفت، که این سفر به خاطر حملات تروریستی (آبان ماه) گروه داعش در پاریس به تعویق افتاده بود.
روحانی در این سفر 2 روزه پیش از دیدار با فرانسوا اولاند همتای فرانسوی خود با حدود 20 نفر از صاحبان صنایع فرانسه دیدار کرد. بیشتر تحیلل گران اهداف این سفر را برقراری روابط اقتصادی میان دو کشور پس از تنش های مربوط به پرونده هسته ای و تحریم های تحمیل شده بر ایران در 10 سال گذشته ارزیابی کردند.
امضای 20 سند همکاری از جمله خرید 118 فروند هواپیمای ایرباس به ارزش تقریبی 23 میلیارد یورو (معادل 25 میلیارد دلار)، تفاهم همکاری سرمایه گذاری مشترک شرکت پژو- سیتروئن و کارخانه ایران خودرو مبتنی بر سرمایه گذاری 400 میلیون یورو (436 میلیون دلار) در طول پنج سال در ایران و امضای قرارداد با شرکت توتال مبنی بر خرید 150هزار تا 200 هزار بشکه در روز نفت خام از ایران، از دستاوردهای سفر رئیس جمهوری ایران به فرانسه به شمار می آید.

**دیپلماسی پارلمانی؛ شرکت لاریجانی در اجلاس روسای مجالس کشورهای اسلامی
حضور علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در یازدهمین کنفرانس بین المجالس کشورهای اسلامی در بغداد پایتخت عراق از دیگر موضوعات سیاست خارجی در هفته گذشته بود.
این اجلاس با حضور 45 کشور اسلامی با بررسی مسایل مهم منطقه ای بویژه تروریسم و مسایل امنیتی، برگزار شد.
لاریجانی پس از دیدار با رئیس جمهوری چین، برای حضور در این اجلاس به بغداد رفت. او علاوه بر شرکت در این اجلاس، اماکن متبرکه عراق و عتبات عالیات را در شهرهای نجف، سامرا، کربلا و کاظمین زیارت کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین در این سفر 4 روزه علاوه بر دیدار با مقامات عراقی اعم از رئیس جمهوری، نخست وزیر و رئیس مجلس این کشور، در حاشیه این اجلاس با برخی از روسای مجالس کشورهای شرکت کننده، همچون ترکیه، پاکستان، مالی و سوریه نیز دیدار و گفت و گو کرد.

** موضوعاتی که سخنگوی سیاست خارجی به آن پاسخ گفت
حسین جابری انصاری سخنگوی دستگاه دیپلماسی نیز در نشست خبری هفته گذشته خود به اهمیت سفر رئیس جمهوری چین به تهران و امضای اسناد و ترسیم افق مشترک 25 سال آینده همکاری های جامع راهبردی تهران و پکن پرداخت.
وی با اشاره به سفر دکتر روحانی به همراه 6 وزیر به اروپا و گسترش روابط سیاسی و اقتصادی با ایتالیا و فرانسه، درباره عدم تغییر در فضای استراتژیک روابط ایران و آمریکا نیز توضیح داد.
تاثیر حضور هیات ایرانی در اجلاس فوق العاده سازمان همکاری اسلامی، عدم مذاکره دوجانبه ایران و عربستان در حاشیه اجلاس داووس، لزوم هوشیاری در سیاست خارجی دو کشور ایران و ترکیه در تحولات منطقه، سفر مقامات عالیرتبه آلمان به تهران، روابط و تماس های تلفنی با کشورهای آذربایجان و ارمنستان در عالیترین سطح، از دیگر مباحث پنجمین نشست خبری سخنگوی دستگاه سیاست خارجی در هفته گذشته بود.

**تداوم تلاش برای شکل گیری گفت و گوهای سوری-سوری
هفته گذشته مذاکرات میان هیات های دولت سوریه و معارضان سوری تحت نظارت استفان دی میستورا نماینده دبیر کل سازمان ملل در سوریه در ژنو آغاز شد.
حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه نیز آخر هفته گذشته به روسیه رفت و با میخاییل باگدانف معاون وزیر خارجه این کشور درباره مسائل مختلف منطقه از خلیج فارس و یمن تا سوریه و لبنان گفت و گو کرد.
معاون عربی-آفریقای وزیر امور خارجه که قبل از سفر به روسیه با سیگرید کاخ نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور لبنان نیز در تهران دیدار و آخرین وضعیت و تحولات سوریه و منطقه را بررسی کرده بود، در مسکو ابراز امیدواری کرد تصمیم نادرست عربستان سعودی در قطع روابط سیاسی با ایران در حل مساله سیاسی سوریه تاثیر نگذارد.
همچنین ابراهیم رحیم پور معاون آسیای دستگاه دیپلماسی نیز هفته گذشته عازم مسکو شد و با ایگور مورگولوف معاون وزیر خارجه روسیه دیدار و در خصوص همکاری های دوجانبه گفت و گو و تبادل نظر کرد.

منبع خبر: ایرنا