رقابت کشورهای مختلف دنیا از جمله کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی طی روزهای اخیر برای پیش دستی در لغو تحریم ها و ورود به بازار ایران شدت یافته است و شرکت های بزرگ صنعتی و تولیدی به رایزنی های دولت هایشان و امضای توافقنامه و قرارداد با تهران چشم دوختند.

به گزارش ایرنا، توافق هسته ای از نظر دولت های مختلف بویژه غربی در حوزه سیاسی به معنای ورود ایران به عرصه بین المللی تعبیر شده است و بسیاری از تحلیلگران اعلام کردند که جامعه جهانی از این فرصت باید برای حل و فصل مسائل مهم منطقه استفاده کند و از منظر اقتصادی نیز لغو تحریم ها ، فرصتی برای ایران دربازگشت به اقتصاد جهانی توصیف شده و از سوی دیگر برای شرکت های اقتصادی شرایط بسیار درخشان در ورود به بازار بکر با ظرفیت های بسیار بالا تعبیر شده است.
شرکت های بزرگ اقتصادی بازار ایران را یک بازار پرجاذبه می دانند که رقابت در آن می تواند برای دو طرف پر فایده باشد از یک سو ایران می تواند رشد اقتصادی از دست رفته طی سال های اخیر را جبران کند و وضعیت اقتصادی خود را سامان دهد از سوی دیگر شرکت ها نیز می توانند از قبل فعالیت در بازار ایران سود زیادی کسب کنند.
رسانه های غربی در این روز ها تلاش شرکت های بزرگ برای بررسی وضعیت و شرایط ورود به بازار ایران که از آن به بازار بکر و با ظرفیت بسیاربالا یاد می کنند، رصد کرده و با گزارش ها و گفت وگو با کارشناسان به تحلیل رابطه تهران و غرب می پردازند.
در همین راستا رویترز گزارش داد : ایران قرار است تا چند هفته دیگر به سیستم بانکی جهان وصل شود و موسسات مالی بین المللی می توانند از طریق سوییفت یا شبکه معاملات جهانی با همتاهای ایرانی خود ارتباط پیدا کنند.
توافق هسته ای بین قدرتهای جهان و ایران به رفع محدودیت ها در بخش های بانکداری ، بیمه و کشتیرانی ایران و همچنین محدودیت های مربوط به صادرات نفت منجر شده است.
یک مقام ارشد بانک مرکزی ایران به رویترز گفت : ارتباط معاملات مالی به زودی برقرار خواهد شد، در واقع این ارتباط تنها ظرف چند هفته و کمتر از یک ماه برقرار خواهد شد.چرا که تمام بانک های ما چه خصوصی و چه دولتی گامهای دیوان سالارانه لازم را در باره پیوستن مجدد به سیستم سوییفت برداشته اند.
در عین حال کشورهای بزرگ صنعتی نیز به میدان آمده و با لغو رسمی تحریم ها، رایزنی با مقامات ایرانی را آغاز کردند در همین راستا، ژاپن روز جمعه ٢٢ ژانویه(دوم بهمن) رسما تحریم های این کشور علیه ایران را لغو کرد و دولت توکیو ژاپن امیدوار است که با رفع تحریم ها زمینه برای از سرگیری فعالیت ها شرکت های ژاپنی در ایران فراهم خواهد شد.
فومیو کیشیدا، وزیر امور خارجه ژاپن به خبرنگاران گفته که ژاپن در نظر دارد بزودی یک توافقنامه تجاری با ایران را به امضا برساند تا از شرکت های متعلق به این کشور در ایران حمایت کند.
رادیو فرانسه در گزارشی اعلام کرد که ژاپن که تاحدود زیادی به نفت وارداتی خاورمیانه وابسته است در طول سال های مربوط به بحران هسته ای ایران، روابط دوستانه از جمله روابط دیپلماتیک را خود با تهران حفظ کرده بود، اما تحت فشار کشورهای غربی مجبور شد واردات نفت خود از ایران را محدود کند.
در حال حاضر حدود ٣٠ شرکت ژاپنی در عرصه های مختلف، آماده ورود به بازار اقتصاد ایران از جمله در عرصه اتومبیل، انرژی، پزشکی، آموزشی و مالی هستند.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد، هفته ای که گذشت با یک رویداد بزرگ سیاسی و اقتصادی در ایران همراه بود و آن روز اجرای برجام و به تعبیری به فرجام رسیدن برجام و آغاز شکستن حصر اقتصادی و بازگشت ایران به اقتصاد جهانی است.
همچنین دویچه وله المان نیز در گزارشی نوشت: صادرات نفتی ایران به اروپا از سر گرفته می شود.به نظر می رسد یونان اولین مقصد اروپایی نفت خام ایران خواهد بود.
مقام های ایران اعلام کرده اند که احتمال دارد از ماه فوریه، اولین محموله نفتی ایران بعد از لغو تحریم ها وارد بنادر اروپایی شود.
روزنامه وال استریت ژورنال روز جمعه 22 ژانویه (دوم بهمن) گزارش داده که احتمال دارد صادرات نفت خام ایران به کشورهای اتحادیه اروپا از ابتدای ماه فوریه آغاز شود.
این روزنامه به نقل از برخی مقام های ایرانی که نام آن ها فاش نشد، نوشته که شرکت ملی نفت ایران خود را برای صادرات دست کم یک میلیون بشکه نفت خام به بنادر دریای مدیترانه آماده کرده است.
این اولین صادرات نفت خام ایران به بازارهای اروپایی بعد از لغو تحریم ها خواهد بود.
ایران از اواسط سال 2012 هیچ محموله نفتی به کشورهای اروپایی نفروخته و صادر نکرده است.
با لغو تحریم ها انتظار می رود در ماه های پیش رو ایران روزانه 500 هزار بشکه نفت صادر کند و در روندی تدریجی میزان صادرات نفتی این کشور به یک میلیون بشکه در روز برسد.
یک مقام ایرانی که نام او فاش نشد به وال استریت ژورنال گفته که بیشتر این میزان نفت به بازارهای اروپایی صادر خواهد شد.
این مقام گفت که باقی نفت استخراج شده به کشورهای آسیایی صادر می شود.
مقام های ایرانی هنوز به شکل رسمی اعلام نکرده اند که اولین خریداران اروپایی نفت ایران بعد از لغو تحریم ها چه کشورهایی اند و اولین محموله نفتی عازم بنادر کدام کشور اتحادیه اروپا خواهد شد.
پیش از این برخی مسوولان ایران اعلام کرده اند که اسپانیا، ایتالیا، یونان و فرانسه از گزینه های احتمالی برای صادرات نفت هستند. تمامی این کشورها پیش از تحریم های بین المللی علیه ایران، از خریداران نفت خام این کشور بودند.
هم زمان خبرگزاری رویترز گزارش داده که احتمالا اولین محموله نفت ایران عازم یونان خواهد شد.پانوس اسکورلتیس، وزیر انرژی یونان روز جمعه(22 ژانویه) به این خبرگزاری گفته که یونان قصد خرید نفت از ایران را دارد.
اسکورلتیس این خبر را بعد از دیدار و مذاکره با امیرحسین زمانی نیا،معاون امور بین الملل و بازرگانی وزارت نفت ایران، اعلام کرد.
وزیر انرژی یونان به رویترز گفته که ایران به دادوستد با یونان علاقه مند است و یونان می تواند مجرای ورود دوباره ی نفت ایران به اروپا باشد.
شرکت هلنیک پترولیوم یونان پیش از اعمال تحریم ها، یکی از خریداران مهم نفت ایران بود و نزدیک به 20 درصد نفت خود را از ایران وارد می کرد.
مشخص نیست کشورهای اروپایی با چه سازوکار قانونی خریدار نفت ایران خواهند بود.
آلمان و فرانسه در بین کشورهای اروپایی به گفته رسانه های غربی برای ورود به بازار ایران رقابت شدیدتری را آغاز کرده اند و مقامات دو کشور سعی دارند که گوی سبقت را از دیگری بربایند و پروژه های مهمتری را در بخش های مختلف بویژه در حوزه خودرو را از آن خود کنند.
بازار خودرو از جمله بخش هایی است که دو کشور رقابت سختی را اغاز کرده اند، این در شرایطی است که ایران خودرو اعلام کرده است که گروه صنعتی ایران خودرو در دور جدید همکاری های بین المللی خود، رویکردی کاملا متفاوت با گذشته در پیش گرفته و بر حضور و سرمایه گذاری مشترک طرف مقابل تاکید دارد.
رنو ، پژو و هولدینگ آلمانی دایملر که صاحب مرسدس بنز است رقابت شدیدی با هم بر سر ورود به بازار پرجاذبه ایران دارند،
گروه صنعتی ایران خودرو و شرکت دایملر، مالک چند شرکت تابعه و برند بزرگ خودروسازی همچون مرسدس بنز، مرسدس-آام گ و اسمارت با امضای یک تفاهم نامه، همکاری استراتژیک خود را برای ایجاد دو شرکت مشترک آغاز کردند.
این تفاهم نامه مشترک توسط «هاشم یکه زارع» مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو و «ولفگانگ برنارد» عضو هیات مدیره شرکت دایملر با حضور جمعی از مدیران ارشد دو خودروساز بزرگ در شرکت ایران خودرو به امضا رسید.
گروه صنعتی ایران خودرو در دور جدید همکاری های بین المللی خود، رویکردی کاملا متفاوت با گذشته در پیش گرفته و بر حضور و سرمایه گذاری مشترک طرف مقابل تاکید دارد.
دایملر و ایران خودرو پس از امضای این تفاهم نامه در یک بیانیه مشترک اهداف و برنامه های خود برای از سرگیری همکاری ها را تشریح کردند.
در این بیانیه آمده است: ایران خودرو دیزل یکی از شرکت های تابعه گروه صنعتی ایران خودرو، بزرگترین تولید کننده خودرو در منطقه MENA (خاورمیانه و شمال آفریقا) است که بیش از 50 درصد سهم بازار را در ایران داشته و بیش از نیم قرن با دایملر همکاری دارد.
علاوه بر این، طرفین درصددند سرمایه گذاری مشترکی برای فروش وسایل نقلیه تجاری و باری مرسدس داشته باشند، ضمن این که دایملر اعلام کرد برای تحقق این برنامه ها دفتر خود در تهران را در سه ماه نخست سال 2016 ایجاد می کند.
خودروساز آلمانی برای حوزه فروش و خدمات پس از فروش هم برنامه ریزی هایی انجام داده و اعلام کرده است: دایملر با امضای سند همکاری، در حال شروع فرآیندی برای ورود مجدد و فراگیر به بازار ایران است. نخستین کامیون های مرسدس بنز با نام های آکتروس (Actros) و آکسور (Axor) را می توان پیش از پایان سال در ایران تولید و عرضه کرد.
همچنین دایملر در تلاش است تا جای پای خود را در بازار محلی ایران محکم تر کند به همین منظور هدف تجدید همکاری با شرکت ایدرو، عرصه موتور و سرمایه گذاری مشترک در فروش را دنبال می کند.
افزون بر این، دایملر قصد دارد تا در قالب یک سرمایه گذاری مشترک در زمینه فروش، تمام فعالیت های فروش و خدمات پس از فروش در ایران را حرفه ای کند. همچنین دایملر قصد دارد تا دفتر خود را در تهران افتتاح کند و با این اقدامات و تعهدات شرکت دایملر خود را به توسعه اقتصادی و اجتماعی ایران متعهد کرده است.
همچنین دو طرف تصمیم گرفتند ضمن اصلاح ساختار شرکت «خدمات پس از فروش گواه» نسبت به واگذاری این شرکت به شرکت مشترک ایران خودرو و بنز اقدام کنند.
از سوی دیگر فرانسوی ها در بخش خودروسازی در ایران فعال بوده و همواره بخشی از بازار را در اختیار خود داشتند ، شرکت «رنو» در حال مذاکره با شرکت دولتی «پارس خودرو» است و «کارلوس گوسن» مدیرعامل شرکت رنو در حاشیه نمایشگاه خودرو در «دیترویت» در ایالت میشیگان آمریکا، گفته بود: ایران با تولید بیش از یک میلیون خودرو و ظرفیت 1.5 تا 2 میلیون دستگاه بیشتر، بازاری امیدبخش است.
لوفیگارو در گزارشی نوشت که شرکت فرانسوی «پژو سیتروئن پ اس آ» نیز به رغم ترک ایران در سال 2012 میلادی و برانگیختن خشم مقام های این کشور، می تواند شراکت تاریخی خود را با «ایران خودرو» از سر بگیرد. در ماه های اخیر، شرکت های فرانسوی که جذب بازار ایران شده اند، در مورد مشکلات مالی نگرانی هایی مطرح کرده اند.
مجلس سنا فرانسه در آوریل 2014 میلادی، فرانسه را «بازنده بزرگ تحریم های ضد ایرانی» دانست و اعلام کرد سطح تبادلات تجاری میان دو کشور از چهار میلیارد یورو در سال 2004 به 500 میلیون یورو در سال 2013 میلادی سقوط کرد. به این ترتیب سهم فرانسه در بازار ایران از هفت درصد به یک درصد کاهش یافت.
فرانسه به بازیافتن بازاری که آن را با اعمال تحریم های بین المللی بر ایران در سال 2007 میلادی از دست داده است، می اندیشد. این در حالی است که به نظر می رسد برای بازگشت به ایران رقابت سختی با سایر شریکان اروپایی خود در پیش داشته باشد.
شرکت های خارجی همچنین رقابت شدیدی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی اغاز کردند و رویترز طی گزارشی نوشت: ایران یک بازار احتمالی پر سود با جمعیت مصرف کننده ای حدودا 80 میلیون نفری است که برای داروسازان و بسیاری از صنایع دیگر یک بازار بکر است.
شرکت داروسازی نوو نوردیسک دانمارک، مهمترین عرضه کننده داروی انسولین در جهان انتظار دارد اکنون که تحریم ها علیه ایران برداشته شده، به لطف حضور مداوم و داشتن یک طرح سرمایه گذاری پیشدستانه، موفقیتی بیش از رقبایش در بازار ایران کسب نماید.
مدیران صنعتی می گویند، ایران بازاری جذاب برای شرکت های داروسازی است که به دنبال فروش داروهای جدید به جمعیت عظیم و در حال رشد این کشور هستند، اما وارد عمل شدن و ایجاد روابطی خوب با مقامات ایرانی در این زمینه عاملی کلیدی به شمار می رود.
جاکوب ریس، رئیس بخش بازاریابی شرکت نوو در این باره گفت: «با لغو تحریم ها، ما می توانیم آزادانه تر فعالیت کنیم.»
این شرکت دانمارکی در طول دوره تحریم ها حدود 130 کارمند خود را در ایران حفظ کرده و پس از تصمیم ماه سپتامبر د برای سرمایه گذاری 70 میلیون یورویی در یک کارخانه داروسازی در ایران، اکنون قصد دارد تعداد کارمندان خود را 160 نفر افزایش دهد و بیش از دو برابر کند.
ریس افزود: «نوو در کل دوره (تحریم ها) آنجا حضور داشته است. اکنون شرکت های زیادی برای ورود به بازار ایران صف کشیده اند و من فکر می کنم ما به دلیل حضور قبلی در ایران سود خواهیم برد.»
دیگر شرکت های داروسازی به شکلی فعالانه در جستجوی فرصت های موجود در بازار ایران هستندو کریستوف وبر، مدیر عامل شرکت تاکدا، بزرگترین شرکت داروسازی ژاپن در این باره گفت که آنجا یک کشور مهم است.ما تیمی داریم که دارد وضعیت را برآورد می کند.»
اما انچه که بیش از همه بخش ها مورد توجه شرکت های خارجی است ، بخش انرژی است که ایران عنوان یکی از برزگترین تولید کننده انرژی در خارومیانه و جهان بعد از توافق برجام و لغو تحریم ها بطور جدی در صدد است تا بازار از دست رفته خود را احیا کند در همین راستا «بیورن اورسین هولم» مدیرعامل شرکت نروژی گلوبال جئو سرویسز (Global Geo Services) سطح رقابت شرکت های بین المللی برای توسعه میادین نفت و گاز ایران را بسیار سنگین توصیف کرد و گفت: ایران بهترین منطقه برای سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز محسوب می شود.
این شرکت همکاری خود با ایران را از سال 1993 شروع کرد که با اعمال تحریم ها علیه ایران، این همکاری ها متوقف شد اما اکنون با اشتیاق زیاد مایل به بازگشت به ایران است.
این شرکت یک پروژه تحقیقاتی زمین شناسی در بخش ایرانی خلیج فارس و دریای عمان برای ایران اجرا کرده است که نتایج آن سال گذشته میلادی اعلام شد که به گفته هولم ، اطلاعات به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد، ذخایر این منطقه بسیار عظیم و ریسک آن به لحاظ زمین شناسی حداقل است و این یک پتانسیل چشمگیر برای جامعه جهانی محسوب می شود.
ایران در همایش بین المللی رونمایی از مدل جدید قراردادهای نفتی که در هفتم و هشتم آذرماه با حضور نمایندگان 137 شرکت بین المللی از کشورهای مختلف در سالن اجلاس سران برگزار شد، 52 میدان نفتی و گازی با هدف جذب منابع مالی و فناوری های جدید به نمایندگان شرکت های نفتی داخلی و خارجی معرفی کرد.

منبع خبر: ایرنا