CMC

کربوکسی متیل سلولز با نام انگلیسی Carboxymethyl Cellulose و علامت اختصاری CMC با نام سلولز گام نیز شناخته می شود. کربوکسی متیل سلولز مشتق آنیونی و محلول در آب سلولز می باشد. CMC به صورت پودری یا دانه هایی ریز به رنگ سفید مایل به زرد و بدون بو و مزه می باشد. کربوکسی متیل سلولز (CMC) به عنوان اصلی ترین سلولز اتر محسوب می گردد. فیلمهای بسته بندی تولید شده از سلولز گام در برابر روغنها، چربیها و حلالهای آلی مقاوم می باشد.

کربوکسی متیل سلولز به عنوان غلظت دهنده، چسباننده، تثبیت کننده، کلوئید محافظ، عامل سوسپانسیون (تعلیق)، عامل ژل ساز و عامل کنترل جریان عمل می کند. این امر باعث می شود تا CMC برای استفاده در صنایع مختلف مناسب باشد.

موارد استفاده:

کربوکسی متیل سلولز در آب با هر درجه حرارتی انحلال پذیر است. به دلیل حلالیت و شفافیت بالای محلولهای CMC  این ماده معمولاً در صنایع مواد غذایی و آشامیدنی مورد استفاده قرار می گیرد.

از آنجائیکه CMC به عنوان عامل تثبیت کننده و آب دوست عمل می کند در صنعت ساخت و ساز در ترکیبات سیمان و مصالح ساختمانی کاربرد بسیاری دارد.

صنعت تولید مواد شوینده بزرگترین مصرف کننده کربوکسی متیل سلولز است. ترکیبات  CMC اغلب برای تولید صابون و مواد شوینده استفاده می شود. کربوکسی متیل سلولز در پارچه به عنوان عامل بازدارنده از جذب مجدد چربی عمل می کند.

درخشش سطحی حاصل از مصرف کربوکسی متیل سلولز در کاغذ باعث کاهش مصرف جوهر چاپ در آن می گردد. بعلاوه، از آنجائیکه CMC سطح کاغذ را صاف می نماید، باعث مقاومت بیشتر کاغذ در برابر چربی شده، پیوند بین الیاف را بهبود بخشیده و در نتیجه باعث بهبود رنگ کاغذ می شود.

در سموم دفع آفات و اسپری های پایه آب، CMC به عنوان عامل سوسپانسیون (تعلیق کننده) عمل می کند. کربوکسی متیل سلولز همچنین به عنوان چسب عمل کرده تا حشره کش را پس از استفاده به برگ گیاهان بچسباند. CMC به ترکیبات مختلف چسب که تقریباً در هر ماده ای کاربرد دارد اضافه می شود. کربوکسی متیل سلولز به طور گسترده ای در صنعت چرم و چوب مورد استفاده قرار می گیرد.

CMC در تولید خمیر دندان و ژل کاربرد دارد. این اتر محلول در آب به عنوان غلظت دهنده، تثبیت کننده، عامل سوسپانسیون (تعلیق) و تشکیل دهنده فیلم در کرم ها، لوسیون ها یا شامپوها عمل کرده و به طور گسترده ای در محصولات مراقبت از مو استفاده می شود.

کربوکسی متیل سلولز در تولید رنگ روغن و لاک الکل نیز به کار برده می شود. CMC مانند غلظت دهنده عمل کرده و رنگدانه های موجود در مایع را به حالت تعلیق در می آورد. کاربرد اصلی کربوکسی متیل سلولز در صنعت پلاستیک، کمک به افزایش ویسکوزیته (گران روی) پلاستیک هایی مانند لاتکس است. کربوکسی متیل سلولز همچنین در صنعت نساجی، تولید پوشک و محصولات بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.

CMC خام یا تصفیه شده در گل حفاری به عنوان غلظت دهنده کلوئید و همینطور برای جلوگیری از تشکیل رسوبات، هنگام برداشتن مته از حفره مورد استفاده قرار می گیرد.

یکی از خلاقانه ترین کاربردهای CMC در زمینه داروسازی است. از محلولهای کربوکسی متیل سلولز برای تشکیل ژلهایی استفاده می شود که در جراحی قلب، قفسه سینه و قرنیه مورد استفاده قرار می گیرد. CMC برای پوشاندن قرص هایی با درجه خلوص بالا و ویسکوزیته (گران روی) کم استفاده می شود. کربوکسی متیل سلولز در محیط اسیدی معده انحلال پذیر نبوده، اما در محیط اصلی روده قابل حل شدن می باشد. همچنین برای تشکیل ژل به منظور انتقال دارو، از CMC استفاده می شود.

حمل و نقل و شرایط نگهداری:

پس از حمل و نقل کربوکسی متیل سلولز، دست ها را کاملاً بشوئید. از تماس CMC با چشم، پوست و لباس و همچنین از مصرف خوراکی و استنشاق کربوکسی متیل سلولز خودداری نمائید.

CMC را در محفظه های کاملاً در بسته نگهداری نمائید. کربوکسی متیل سلولز را در محیطی خشک، خنک و دارای تهویه مناسب و به دور از مواد شیمیایی ناسازگار نگهداری کنید. کربوکسی متیل سلولز را به دور از رطوبت نگه دارید.