متانول زیر شلاق سقوط قیمت نفت

متانول زیر شلاق سقوط قیمت نفت

با کاهش قیمت جهانی نفت، قیمت محصولات پتروشیمی هم کاهش یافته است که در این میان بازار رو به رشد متانول بیش از پیش تحت تاثیر کاهش قیمت جهانی نفت قرار گرفته است. به گزارش نکونیوز، بعد از افت قیمت نفت و افزایش ارزش دلار در سال ۲۰۱۵ میلادی، شاهد کاهش قیمت بسیاری از کالاها از جمله محصولات پتروشیمی بودیم. با توجه به سهم بالای محصولات پتروشیمی از صادرات غیرنفتی و از این‌ بین سهم بالای متانول در این گروه صادراتی، بررسی شرایط فعلی و پیش بینی روند آتی این محصول حائز اهمیت خواهد بود. قیمت متانول در دوره ثبات قیمت نفت در سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار نوسان داشت و به دلیل مشکلات قطع گاز پتروشیمی در ایران و اورهال شرکت های مهم در فوریه سال ۲۰۱۴ به دلیل محدودیت های ایجادشده در عرضه تا قیمت های بیش از ۵۰۰ دلار نیز رشد داشت، اما بعد از آن با ریزش قیمت نفت قیمت متانول نیز روندی کاهشی به خود گرفت تا اینکه در ماه های اخیر قیمت متانول صادراتی به چین تا سرحد ۲۰۰ دلار نیز افت کرده و این عامل باعث کاهش شدید حاشیه سود شرکت ها و مشکلاتی از این‌دست شده است. متانول یکی از محصولات مهم در صنعت پتروشیمی بوده که در سال های اخیر، هم در بعد مصرف و هم در بعد تولید، رشد زیادی در دنیا داشته است. این محصول عموماً با یک فرآیند اولیه از گاز طبیعی تولیدشده و در گام بعدی به‌عنوان محصولی میانی در تولید سایر محصولات زنجیره تولید به کار می رود. در نتیجه بازار مصرف و شرایط بازار محصول نهایی تأثیر بسزایی در قیمت و بازار متانول خواهد داشت. ازاین‌رو درک صحیح از کاربردهای متانول در صنعت، می تواند نوسانات قیمتی این محصول را تفسیر کند. به‌طورکلی، طی سال های اخیر تقریباً ۶۰ درصد از متانول مصرفی در دنیا، صرف تولید مشتقات شیمیایی سنتی از جمله؛ فرمالدئید، اسید استیک و انواع دیگر مواد شیمیایی و ۴۰ درصد باقیمانده مربوط به برنامه های انرژی شامل؛ ترکیب مستقیم متانول با گازوئیل (بیشتر در چین مورد استفاده قرارگرفته است)، استفاده از متانول به‌عنوان ماده اولیه در تولید دی متیل اتر (DME) و بیودیزل (یک سوخت گازوئیلی پاک)، متانول به اولفین (MTO) و همچنین برای تولید MTBE به‌عنوان یکی از اجزای جایگزین برای تولید بنزین به‌صورت سنتی، بوده است؛ محوریت استفاده از متانول در تولید سوخت ابتدا به دلیل فاصله قیمت آن با نفت و دوم کاهش آلودگی با سوخت پاک است. به‌عبارتی‌دیگر با توجه به اینکه ماده اولیه در تولید متانول، گاز طبیعی بوده و از نظر ارزشی تا قبل از افت قیمت نفت فاصله زیادی بین قیمت نفت و گاز طبیعی بوده است، در نتیجه در قیمت های بالای نفت، بهای استفاده از متانول در ترکیب انواع سوخت کمتر از ترکیبات نفت خام بوده و همین عامل استفاده از متانول را در برنامه های انرژی افزایش داده است. نکته مهم‌تر اینکه بخش زیادی از برنامه های مصرف متانول در سوخت، در کشور چین است. این کشور برای تولید، فرآیندی منعطف داشته، به‌طوری‌که مطالعه رویدادی نشان می دهد زمانی که قیمت نفت افت زیادی داشته، تقاضا برای MTBE (تولیدشده از متانول) در چین کم شده و همین عامل موجب کاهش مصرف متانول و افت قیمت شده است. بر این اساس، می توان دریافت با وجود پایه گاز طبیعی در تولید متانول و عدم استفاده از نفت برای تولید این محصول، اثر جایگزینی نفت در تولید انرژی باعث می شود که قیمت نفت به‌طور غیرمستقیم باقیمت متانول رابطه بسیار زیادی داشته باشد. همچنین با افت قیمت نفت و کم شدن فاصله شکاف صرفه تولید متانول، حساسیت قیمت این محصول به نفت بیشتر خواهد شد. از دیگر سو باید گفت ۶۰ درصد مصرف متانول مربوط به تولید محصولات سنتی شیمیایی بوده که در صنایع گسترده ای همچون تولید چسب، مواد ضدعفونی‌کننده و غیره کاربرد دارد. مهم‌ترین عامل مؤثر را بر سطح استفاده از متانول در ترکیبات سنتی، رشد اقتصادی دنیا و قدرت اقتصادهای مهمی همچون چین دارد. در سال های گذشته باثبات قیمت نفت در محدوده ۱۰۰ دلار و همچنین رشد روزافزون اقتصاد چین، مصرف متانول با شتاب زیادی افزایش یافت و طرح هایی برای تکمیل زنجیره تولید از آن شروع شد. در ایران نیز بر اساس سند چشم انداز، تولید و صادرات متانول بیش از ۱۰ میلیون تن برنامه‌ریزی‌شده است؛ این در حالی است که باوجود کاهش رشد مصرف این محصول به دلایل مذکور، نرخ رشد تولید در دنیا بالا ارزیابی می گردد. چین برنامه های زیادی برای افزایش تولید دارد و برنامه های آمریکای شمالی برای تولید متانول از گاز شیل را نیز نمی توان فراموش کرد. باوجود کاهش قیمت نفت و پیش‌بینی ادامه این روند در میان‌مدت، از سوی مؤسسات معتبر بین المللی، رشد مصرف متانول در سال ۲۰۱۵ کاهش‌یافته و انتظار می‌رود در میان‌مدت نیز این روند ادامه داشته باشد. در طرف مقابل همچنان شاهد افزایش ظرفیت تولید متانول در دنیا هستیم و این عامل موجب افزایش اضافه عرضه در بازار شده و با توجه به هزینه بالای ذخیره سازی متانول به دلیل مشخصات فیزیکی، ضریب تولید به ظرفیت تولید متانول در دنیا کاهش‌یافته و درنتیجه حاشیه سود متانول سازان بزرگ دنیا در فشار بیشتری قرارگرفته است. به‌طورکلی باید بیان کرد افت قیمت نفت در کنار کاهش رشد اقتصادی در اروپا و چین، موجب کاهش رشد مصرف متانول در دنیا شده است. با توجه به اینکه پیش‌بینی‌ها حکایت از ادامه شرایط فعلی نفت و اقتصاد چین حداقل در سال ۲۰۱۶ را دارد؛ نمی توان انتظار افزایش رشد مصرف و قیمت این محصول در بازار را داشت. در حال حاضر محرک قدیمی رشد مصرف متانول یا همان فاصله زیاد قیمت نفت و گاز طبیعی؛ همچون شلاقی بر سر این صنعت بوده و یک محاسبه سرانگشتی نشان از افت بیش ‌از حد قیمت متانول نسبت به سایر محصولات پتروشیمی دارد. با این‌ وجود هزینه بالای تولید متانول از زغال‌سنگ در چین باعث شده قیمت در طول یک سال اخیر افت بیش از ۲۰۰ دلار را تجربه نداشته باشد. همچنین پیشنهاد می شود به منظور دستیابی به اهداف بلندمدت کشور، با توجه به عقب افتادن طرح های صنعت پتروشیمی به دلیل تحریم ها تجدید نظر جدی، هم در محصول متانول هم در سایر محصولات صورت گرفته و شرایط فعلی صنایع نیز برای برنامه ریزی مورد توجه قرار گیرد.

با کاهش قیمت جهانی نفت، قیمت محصولات پتروشیمی هم کاهش یافته است که در این میان بازار رو به رشد متانول بیش از پیش تحت تاثیر کاهش قیمت جهانی نفت قرار گرفته است. به گزارش نکونیوز، بعد از افت قیمت نفت و افزایش ارزش دلار در سال ۲۰۱۵ میلادی، شاهد کاهش قیمت بسیاری از کالاها از جمله محصولات پتروشیمی بودیم. با توجه به سهم بالای محصولات پتروشیمی از صادرات غیرنفتی و از این‌ بین سهم بالای متانول در این گروه صادراتی، بررسی شرایط فعلی و پیش بینی روند آتی این محصول حائز اهمیت خواهد بود. قیمت متانول در دوره ثبات قیمت نفت در سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار نوسان داشت و به دلیل مشکلات قطع گاز پتروشیمی در ایران و اورهال شرکت های مهم در فوریه سال ۲۰۱۴ به دلیل محدودیت های ایجادشده در عرضه تا قیمت های بیش از ۵۰۰ دلار نیز رشد داشت، اما بعد از آن با ریزش قیمت نفت قیمت متانول نیز روندی کاهشی به خود گرفت تا اینکه در ماه های اخیر قیمت متانول صادراتی به چین تا سرحد ۲۰۰ دلار نیز افت کرده و این عامل باعث کاهش شدید حاشیه سود شرکت ها و مشکلاتی از این‌دست شده است. متانول یکی از محصولات مهم در صنعت پتروشیمی بوده که در سال های اخیر، هم در بعد مصرف و هم در بعد تولید، رشد زیادی در دنیا داشته است. این محصول عموماً با یک فرآیند اولیه از گاز طبیعی تولیدشده و در گام بعدی به‌عنوان محصولی میانی در تولید سایر محصولات زنجیره تولید به کار می رود. در نتیجه بازار مصرف و شرایط بازار محصول نهایی تأثیر بسزایی در قیمت و بازار متانول خواهد داشت. ازاین‌رو درک صحیح از کاربردهای متانول در صنعت، می تواند نوسانات قیمتی این محصول را تفسیر کند. به‌طورکلی، طی سال های اخیر تقریباً ۶۰ درصد از متانول مصرفی در دنیا، صرف تولید مشتقات شیمیایی سنتی از جمله؛ فرمالدئید، اسید استیک و انواع دیگر مواد شیمیایی و ۴۰ درصد باقیمانده مربوط به برنامه های انرژی شامل؛ ترکیب مستقیم متانول با گازوئیل (بیشتر در چین مورد استفاده قرارگرفته است)، استفاده از متانول به‌عنوان ماده اولیه در تولید دی متیل اتر (DME) و بیودیزل (یک سوخت گازوئیلی پاک)، متانول به اولفین (MTO) و همچنین برای تولید MTBE به‌عنوان یکی از اجزای جایگزین برای تولید بنزین به‌صورت سنتی، بوده است؛ محوریت استفاده از متانول در تولید سوخت ابتدا به دلیل فاصله قیمت آن با نفت و دوم کاهش آلودگی با سوخت پاک است. به‌عبارتی‌دیگر با توجه به اینکه ماده اولیه در تولید متانول، گاز طبیعی بوده و از نظر ارزشی تا قبل از افت قیمت نفت فاصله زیادی بین قیمت نفت و گاز طبیعی بوده است، در نتیجه در قیمت های بالای نفت، بهای استفاده از متانول در ترکیب انواع سوخت کمتر از ترکیبات نفت خام بوده و همین عامل استفاده از متانول را در برنامه های انرژی افزایش داده است. نکته مهم‌تر اینکه بخش زیادی از برنامه های مصرف متانول در سوخت، در کشور چین است. این کشور برای تولید، فرآیندی منعطف داشته، به‌طوری‌که مطالعه رویدادی نشان می دهد زمانی که قیمت نفت افت زیادی داشته، تقاضا برای MTBE (تولیدشده از متانول) در چین کم شده و همین عامل موجب کاهش مصرف متانول و افت قیمت شده است. بر این اساس، می توان دریافت با وجود پایه گاز طبیعی در تولید متانول و عدم استفاده از نفت برای تولید این محصول، اثر جایگزینی نفت در تولید انرژی باعث می شود که قیمت نفت به‌طور غیرمستقیم باقیمت متانول رابطه بسیار زیادی داشته باشد. همچنین با افت قیمت نفت و کم شدن فاصله شکاف صرفه تولید متانول، حساسیت قیمت این محصول به نفت بیشتر خواهد شد. از دیگر سو باید گفت ۶۰ درصد مصرف متانول مربوط به تولید محصولات سنتی شیمیایی بوده که در صنایع گسترده ای همچون تولید چسب، مواد ضدعفونی‌کننده و غیره کاربرد دارد. مهم‌ترین عامل مؤثر را بر سطح استفاده از متانول در ترکیبات سنتی، رشد اقتصادی دنیا و قدرت اقتصادهای مهمی همچون چین دارد. در سال های گذشته باثبات قیمت نفت در محدوده ۱۰۰ دلار و همچنین رشد روزافزون اقتصاد چین، مصرف متانول با شتاب زیادی افزایش یافت و طرح هایی برای تکمیل زنجیره تولید از آن شروع شد. در ایران نیز بر اساس سند چشم انداز، تولید و صادرات متانول بیش از ۱۰ میلیون تن برنامه‌ریزی‌شده است؛ این در حالی است که باوجود کاهش رشد مصرف این محصول به دلایل مذکور، نرخ رشد تولید در دنیا بالا ارزیابی می گردد. چین برنامه های زیادی برای افزایش تولید دارد و برنامه های آمریکای شمالی برای تولید متانول از گاز شیل را نیز نمی توان فراموش کرد. باوجود کاهش قیمت نفت و پیش‌بینی ادامه این روند در میان‌مدت، از سوی مؤسسات معتبر بین المللی، رشد مصرف متانول در سال ۲۰۱۵ کاهش‌یافته و انتظار می‌رود در میان‌مدت نیز این روند ادامه داشته باشد. در طرف مقابل همچنان شاهد افزایش ظرفیت تولید متانول در دنیا هستیم و این عامل موجب افزایش اضافه عرضه در بازار شده و با توجه به هزینه بالای ذخیره سازی متانول به دلیل مشخصات فیزیکی، ضریب تولید به ظرفیت تولید متانول در دنیا کاهش‌یافته و درنتیجه حاشیه سود متانول سازان بزرگ دنیا در فشار بیشتری قرارگرفته است. به‌طورکلی باید بیان کرد افت قیمت نفت در کنار کاهش رشد اقتصادی در اروپا و چین، موجب کاهش رشد مصرف متانول در دنیا شده است. با توجه به اینکه پیش‌بینی‌ها حکایت از ادامه شرایط فعلی نفت و اقتصاد چین حداقل در سال ۲۰۱۶ را دارد؛ نمی توان انتظار افزایش رشد مصرف و قیمت این محصول در بازار را داشت. در حال حاضر محرک قدیمی رشد مصرف متانول یا همان فاصله زیاد قیمت نفت و گاز طبیعی؛ همچون شلاقی بر سر این صنعت بوده و یک محاسبه سرانگشتی نشان از افت بیش ‌از حد قیمت متانول نسبت به سایر محصولات پتروشیمی دارد. با این‌ وجود هزینه بالای تولید متانول از زغال‌سنگ در چین باعث شده قیمت در طول یک سال اخیر افت بیش از ۲۰۰ دلار را تجربه نداشته باشد. همچنین پیشنهاد می شود به منظور دستیابی به اهداف بلندمدت کشور، با توجه به عقب افتادن طرح های صنعت پتروشیمی به دلیل تحریم ها تجدید نظر جدی، هم در محصول متانول هم در سایر محصولات صورت گرفته و شرایط فعلی صنایع نیز برای برنامه ریزی مورد توجه قرار گیرد.