چالش رویگردانی سرمایه گذاران از میادین نفتی
جذب سرمایه برای نیل به هدف اافزایش تولید نفت، مهمترین چالش پیش روی صنعت نفت در شرایط جدید پساتحریم با توجه به کاهش قیمت جهانی نفت است. اما آیا سرمایه گذاران را می توان به راحتی برای تامین مالی پروژه ها در نفت جذب کرد؟ به گزارش نکونیوز، در هفته های اخیر تحولات بازار نفت بیش از هر بازار دیگری مورد بررسی و بحث سرمایه گذاران بوده است. قیمت نفت بعد از یک دوره ثبات ۴ ساله، از نیمه دوم سال ۲۰۱۴ ریزش سنگینی را تجربه کرد، به‌طوری‌که در هفته های اخیر با شروع موج جدیدی از ریزش قیمت نفت اوپک به کف سال ۲۰۰۴ خود رسید و نفت ایران در قیمت های ۳۱ دلار معامله شد. کاهش آهنگ رشد مصرف نفت در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ موجب پیشی گرفتن عرضه از تقاضا و افزایش مازاد عرضه نفت شد؛ همچنین بازگشت برخی از تولیدکنندگان پیشین نفت به بازار همچون عراق و افزایش تولید این کشورها مازاد عرضه را افزایش داد. در این ‌بین ایران نیز قصد دارد بعد از برداشته شدن تحریم ها به تولید خود بیافزاید و برنامه خود را بارها اعلام ‌کرده است. نگاهی میدانی به بازار نفت نشان می دهد؛ از زمان کاهش قیمت نفت، رشد سرمایه گذاری در صنعت نفت دنیا با کاهش جدی مواجه شده؛ به‌طوری‌که برخی از کشورها با کاهش سرمایه گذاری و عدم دسترسی به برنامه ها روبرو شده اند. مهم‌ترین کاهش، مربوط به دکل های فعال در آمریکا است. آمریکا از چند سال قبل تولید نفت خود را افزایش داد و از دوره ثبات قیمتی نفت حداکثر استفاده را کرد و با استفاده از تکنولوژی های جدید بهای تمام‌شده خود را کاهش داد. به عبارتی در زمانی که قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار بود؛ آمریکا در حال کاهش هزینه های تولید و ایجاد بیشترین بهره وری بوده است. با این‌ حال در مدت ریزش قیمت نفت بخش زیادی از دکل های کوچک تولید خود را متوقف کردند. در ایران سال هاست سرمایه گذاری جدی به‌منظور توسعه میادین نفتی، بازسازی و افزایش بهره وری چاه های موجود انجام نشده است. به همین دلیل عدم سرمایه گذاری لازم موجب قدیمی شدن تجهیزات و افزایش آسیب پذیری شده است. بدیهی است که چاه های نفت فعال در هر کشور تا ابد کارآمد نبوده و برای افزایش بهره وری هرساله بخشی از سرمایه گذاری نیاز است. این نیاز در میادین مشترک با سایر کشورها بیشتر احساس می شود؛ به‌طوری‌که میادین نفتی مشترک با کشورهای همسایه درصورتی‌که سرمایه گذاری و توسعه متوازن نداشته باشند دچار کاهش نظم برداشت می شود. به بیانی ساده‌تر باید گفت، زمانی که از یک میدان نفتی، دو طرف نفت برداشت کرده و یک‌طرف هرساله سرمایه گذاری هایی را در جهت بهبود عملکرد و بهره وری انجام دهد، اگر ایران به‌عنوان طرف مقابل به هر دلیلی ازجمله تحریم و کاهش درآمدها، سرمایه گذاری انجام ندهد، برداشت نفت نامتوازن شده و بهره وری برای ایران کاهش می یابد. از طرف دیگر، بر اساس ارقام منتشرشده از برنامه ششم توسعه، تولید نفت ۴.۷ میلیون بشکه در روز هدف‌گذاری شده است که نسبت به ۲.۸ میلیون بشکه فعلی، نیاز به افزایش تقریباً ۲ میلیون بشکه ای دارد. با توجه به مناطق مختلف و خصوصیات هر منطقه در تولید نفت، میزان سرمایه گذاری موردنیاز برای تحقق این امر مشخص نیست و مسئولین هنوز هم ارقام دقیقی از برآورد خود بیان نکرده اند. بااین‌حال بر اساس صحبت های معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزیر نفت، افزایش ۱ میلیون بشکه ای نفت در یک برنامه زمان بندی بعد از رفع تحریم ها نیاز به سرمایه‌گذاری ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلاری دارد. این در حالی است که با قیمت‌های فعلی نفت و با فرض همین افزایش، در بهترین حالت دولت توانایی فروش ۲۰ میلیارد دلار نفت در سال ۹۵ خواهد داشت. با این توضیح باید گفت منابع داخلی برای توسعه صنعت نفت و رسیدن به اهداف برنامه بسیار محدود بوده و چاره ای نیست جز جذب سرمایه گذار خارجی؛ اما شرایط ویژه ایران در کنار افت قیمت نفت میل سرمایه گذاری را کاهش جدی داده است. سرمایه گذاران خارجی اکنون به دنبال محاسبه دقیق شرایط و شفافیت کامل قراردادها بوده و حاضر به سرمایه گذاری در شرایط عدم اطمینان نخواهند بود. افت قیمت نفت و پیش‌بینی برای ادامه این روند نیز سرمایه‌گذاران را با ابهام جدی مواجه کرده و برخی از سرمایه گذاری ها با قیمت نفت کمتر از ۳۰ دلار توجیه‌پذیر نخواهد بود. در نتیجه باید گفت، ایران برای رسیدن به اهداف خود برای افزایش تولید و صادرات نفت و محصولات پتروشیمی نیاز به سرمایه گذاری هنگفتی دارد، که تأمین این منابع از داخل سخت امکان‌پذیر است. همچنین به دلیل افت قیمت نفت و سابقه ریسکی اقتصاد سیاسی ایران، میل به سرمایه گذاری کمتر از گذشته بوده و این مهم‌ترین چالش چشم‌انداز صنعت نفت ایران خواهد بود. گزارش: سمانه جامعی
| جذب سرمایه برای نیل به هدف اافزایش تولید نفت، مهمترین چالش پیش روی صنعت نفت در شرایط جدید پساتحریم با توجه به کاهش قیمت جهانی نفت است. اما آیا سرمایه گذاران را می توان به راحتی برای تامین مالی پروژه ها در نفت جذب کرد؟ به گزارش نکونیوز، در هفته های اخیر تحولات بازار نفت بیش از هر بازار دیگری مورد بررسی و بحث سرمایه گذاران بوده است. قیمت نفت بعد از یک دوره ثبات ۴ ساله، از نیمه دوم سال ۲۰۱۴ ریزش سنگینی را تجربه کرد، به‌طوری‌که در هفته های اخیر با شروع موج جدیدی از ریزش قیمت نفت اوپک به کف سال ۲۰۰۴ خود رسید و نفت ایران در قیمت های ۳۱ دلار معامله شد. کاهش آهنگ رشد مصرف نفت در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ موجب پیشی گرفتن عرضه از تقاضا و افزایش مازاد عرضه نفت شد؛ همچنین بازگشت برخی از تولیدکنندگان پیشین نفت به بازار همچون عراق و افزایش تولید این کشورها مازاد عرضه را افزایش داد. در این بین ایران نیز قصد دارد بعد از برداشته شدن تحریم ها به تولید خود بیافزاید و برنامه خود را بارها اعلام کرده است. نگاهی میدانی به بازار نفت نشان می دهد؛ از زمان کاهش قیمت نفت، رشد سرمایه گذاری در صنعت نفت دنیا با کاهش جدی مواجه شده؛ به‌طوری‌که برخی از کشورها با کاهش سرمایه گذاری و عدم دسترسی به برنامه ها روبرو شده اند. مهمترین کاهش، مربوط به دکل های فعال در آمریکا است. آمریکا از چند سال قبل تولید نفت خود را افزایش داد و از دوره ثبات قیمتی نفت حداکثر استفاده را کرد و با استفاده از تکنولوژی های جدید بهای تمام‌شده خود را کاهش داد. به عبارتی در زمانی که قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار بود؛ آمریکا در حال کاهش هزینه های تولید و ایجاد بیشترین بهره وری بوده است. با این حال در مدت ریزش قیمت نفت بخش زیادی از دکل های کوچک تولید خود را متوقف کردند. در ایران سال هاست سرمایه گذاری جدی به‌منظور توسعه میادین نفتی، بازسازی و افزایش بهره وری چاه های موجود انجام نشده است. به همین دلیل عدم سرمایه گذاری لازم موجب قدیمی شدن تجهیزات و افزایش آسیب پذیری شده است. بدیهی است که چاه های نفت فعال در هر کشور تا ابد کارآمد نبوده و برای افزایش بهره وری هرساله بخشی از سرمایه گذاری نیاز است. این نیاز در میادین مشترک با سایر کشورها بیشتر احساس می شود؛ به‌طوری‌که میادین نفتی مشترک با کشورهای همسایه درصورتی‌که سرمایه گذاری و توسعه متوازن نداشته باشند دچار کاهش نظم برداشت می شود. به بیانی ساده‌تر باید گفت، زمانی که از یک میدان نفتی، دو طرف نفت برداشت کرده و یک‌طرف هرساله سرمایه گذاری هایی را در جهت بهبود عملکرد و بهره وری انجام دهد، اگر ایران به‌عنوان طرف مقابل به هر دلیلی ازجمله تحریم و کاهش درآمدها، سرمایه گذاری انجام ندهد، برداشت نفت نامتوازن شده و بهره وری برای ایران کاهش می یابد. از طرف دیگر، بر اساس ارقام منتشرشده از برنامه ششم توسعه، تولید نفت ۴.۷ میلیون بشکه در روز هدف‌گذاری شده است که نسبت به ۲.۸ میلیون بشکه فعلی، نیاز به افزایش تقریباً ۲ میلیون بشکه ای دارد. با توجه به مناطق مختلف و خصوصیات هر منطقه در تولید نفت، میزان سرمایه گذاری موردنیاز برای تحقق این امر مشخص نیست و مسئولین هنوز هم ارقام دقیقی از برآورد خود بیان نکرده اند. بااین‌حال بر اساس صحبت های معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزیر نفت، افزایش ۱ میلیون بشکه ای نفت در یک برنامه زمان بندی بعد از رفع تحریم ها نیاز به سرمایه‌گذاری ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلاری دارد. این در حالی است که با قیمت‌های فعلی نفت و با فرض همین افزایش، در بهترین حالت دولت توانایی فروش ۲۰ میلیارد دلار نفت در سال ۹۵ خواهد داشت. با این توضیح باید گفت منابع داخلی برای توسعه صنعت نفت و رسیدن به اهداف برنامه بسیار محدود بوده و چاره ای نیست جز جذب سرمایه گذار خارجی؛ اما شرایط ویژه ایران در کنار افت قیمت نفت میل سرمایه گذاری را کاهش جدی داده است. سرمایه گذاران خارجی اکنون به دنبال محاسبه دقیق شرایط و شفافیت کامل قراردادها بوده و حاضر به سرمایه گذاری در شرایط عدم اطمینان نخواهند بود. افت قیمت نفت و پیش‌بینی برای ادامه این روند نیز سرمایه‌گذاران را با ابهام جدی مواجه کرده و برخی از سرمایه گذاری ها با قیمت نفت کمتر از ۳۰ دلار توجیه‌پذیر نخواهد بود. در نتیجه باید گفت، ایران برای رسیدن به اهداف خود برای افزایش تولید و صادرات نفت و محصولات پتروشیمی نیاز به سرمایه گذاری هنگفتی دارد، که تأمین این منابع از داخل سخت امکان‌پذیر است. همچنین به دلیل افت قیمت نفت و سابقه ریسکی اقتصاد سیاسی ایران، میل به سرمایه گذاری کمتر از گذشته بوده و این مهمترین چالش چشم‌انداز صنعت نفت ایران خواهد بود. گزارش: سمانه جامعی |  |