رویارویی روسیه و آنکارا

(رویارویی روسیه و آنکارا در شطرنج ناتو!)عنوان سرمقاله امروز روزنامه ابتکار به قلم(محمد علی وکیلی)است که در آن می خوانید: با سقوط جنگنده سوخو 24 روسیه توسط جنگنده های اف 16 ترکیه، بحران های منطقه وارد مرحله تازه ای شد و پیچیدگی معادلات آن دو چندان گردید. از یک سو ترکیه به دنبال اجلاس اضطراری ناتو و جلب حمایت آن است، از سویی، پوتین با سفر به فرانسه دست اولاند را در مقابله با داعش به گرمی فشرد و با این اقدام به دنبال ایجاد شکاف در بین ناتو است. سرعت تحولات منطقه خاورمیانه و تکثیر متغیرهای آن، آنچنان سریع است که آرایش قدرت های بزرگ را بهم ریخته و ارزیابی تحولات بر اساس بلوک بندی های سنتی را با مشکل مواجه کرده است. اقدام نظامی روسیه در سوریه و ضربات سهمگینی که در طول این مدت بر لجستیک و بدنه داعش وارد آورد، حامیان پشت صحنه این گروه تروریستی را به وحشت انداخت. عربستان، ترکیه و قطر از بهم خوردن بازیشان در سوریه بسیار عصبانی و به دنبال جبران شکست های خود هستند. با ورود رسمی روسیه به معادله سوریه، هم موضع اسد تقویت شد و هم گروه تروریستی داعش متحمل ضربات مهلک گردید. نقش های اخیر روسیه، توازن منطقه‌ای را به نفع خودش بر هم زد و بلوک منطقه ای در مقابل سوریه را تضعیف و بی اثر کرد. غربی ها قادر به مخالفت با حملات روسیه نبودند و امکان همراهی با آن را نیز نداشتند. آنان در پیچ تاریخی انتخاب قرار دارند بدین معنی که یا باید به بهانه مقابله با اسد در کنار داعش قرار گیرند و رسماً حمایت خود را از این گروه تروریستی اعلان نمایند که این ناشدنی است و دنیا از آنان نمی پذیرد؛ بخصوص که فاجعه پاریس و وحشت ایجاد شده در سراسر اروپا چنین امکانی را برای حاکمان غرب نگذاشته است، و یا اینکه خود را در کنار جبهه مقابل داعش یعنی روسیه و ایران قرار دهند که نتیجه آن هم تضعیف بیش از پیش حامیان داعش یعنی سعودی، ترکیه و قطر و به تقویت موضع منطقه ای ایران و روسیه است. به نظر می رسد ترکیه در بازی شطرنج ناتو و به نمایندگی از آمریکا، می خواست به روسیه پیام دهد که نسبت به موفقیت های میدانی آن کشور در سوریه بی تفاوت نیست. ولی هزینه همراهی ناتو با داعش و تقابل با جبهه روسیه و ایران آنچنان بالاست که هیچکدام حاضر به تمرکز بر آن نیستند؛ اینکه روسیه در واکنش به ترکیه چه اقدامی خواهد داشت و آیا مقابله به مثل خواهد نمود و یا در حد همین جنگ لفظی و تحریم اقتصادی و توریستی خلاصه خواهد شد، محل تامل است ولی به احتمال زیاد در حد تنش لفظی محدود خواهد گردید و همچون گذشته متزلزل نشان نخواهد داد. بی شک، روسیه تلاش خواهد نمود با مولفه داعش در بین اعضای ناتو اختلاف ایجاد کند و موضع فرانسه را به خود نزدیک تر نماید. ضمن اینکه قابل پیش بینی است که روسیه در واکنش به بحران ایجاد شده، اقدام به نصب سپر موشکی S 400 در سوریه خواهد نمود و از این طریق موضع منطقه ای خود در مقابل ناتو و نصب سپر دفاعی پاتریوت آمریکایی در مرزهای ترکیه را تقویت خواهد کرد. به هر روی، داعش امروز به باتلاقی برای سیاست های منطقه ای و فرامنطقه ای حامیان خویش تبدیل شده است. تاثیر این گروه رازآلود بر سیاست های جهانی و مناسبات بین المللی بیش از پیش نمایان خواهد گردید. به نظر نگارنده، قربانیان اصلی داعش، عربستان سعودی و ترکیه خواهند بود و آتش این گروه دامن این دو کشور را خواهد گرفت. هیچ بعید نیست که حتی آمریکایی ها هم برای اقناع افکار عمومی و بازسازی چهره خویش در یک توافق نانوشته، زمینه ساز سقوط خاندان متزلزل آل سعود را فراهم آورند.